Potentzia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Testua osatzen ari naiz, poliki-poliki
4. lerroa:
{{Magnitude infotaula}}
{{Mekanika klasikoa|expanded=Oinarriak}}
[[Fisika]]<nowiki/>ren arloan, '''''potentzia''''' (sinboloa, <math>P</math>) izeneko ''[[Magnitude fisiko|magnitude fisikoa]]'' honelaxe definitzen da: «''sistema fisiko batek beste'' ''sistema fisiko batean eginiko lanaren eta horretarako behar izandako denboraren arteko zatidura.''»
 
Bestela esanda, sistema baten potentzia da beste sistema batean ''[[denbora]]''-unitatean eginiko ''[[Lan (fisika)|lana]]''. Sistema batek transmitituriko potentzia kalkulatzeko, sistema horrek beste sistema batean egindako lanaren eta prozesu horretan pasaturiko denboraren arteko zatiketa egin behar da. Zer esanik ez, "''lan''" terminoa fisikako kontzeptu modura hartu behar da definizio horretan.
84. lerroa:
 
==== Korronte elektriko zuzena ====
Tentsio eta [[korronte zuzenekozuzen]]<nowiki/>eko erregimenean, dipoloko terminaletako <math>U</math> tentsioaren balio eta dipoloan zeharreko <math>I</math> korrontearen intentsitatea konstanteak dira. Zehazki,  dipolo artean <math>R</math> balioko [[erresistentzia elektriko]] konstantea (ohm-etan neurtua) badago, [[Ohm-en legea]]<nowiki/>ren arabera, hauxe izango da zirkuituak kontsumituriko potentzia elektrikoaren balioa:
 
<math display="block">U = RI \rightarrow
92. lerroa:
 
==== Korronte alternoa ====
Korronte alternoan <math>ui(t)</math> tentsioakorrontearen intentsitatea eta <math>iu(t)</math> korrontearen intentsitateatentsioa era sinusoidalean aldatzen ari dira denboran zehar era honetan hain zuzen:
 
<math display="block">\begin{cases} i(t) = I_0 \cos \omega t \\ u(t) = U_0 \cos (\omega t + \varphi) \end{cases}</math>Adierazpen horietan <math>I_0</math> eta <math>U_0</math> intentsitate eta tentsioaren balio maximoak dira, hurrenez hurren, eta <math>\varphi </math> angelua tentsioaren eta korrontearen sinusoideen arteko ''desfasea''ri dagokio. Desfasearen balioa zirkuituaren elementuen izaeraren araberako da. Korrontearen eta tentsioaren balioak etengabe aldatzen ari direnez, kalkulu praktikoetan horien balio efikazak erabiltzen dira, <math>I_\text {ef}</math> eta <math>U_\text {ef}</math>, eta orduan honelaxe idazten dira aurreko bi formulak:
 
<math display="block">\begin{cases} i(t) = I_\text {ef} \sqrt {2} \cos \omega t \\ u(t) =
U_\text {ef} \sqrt 2 \cos (\omega t + \varphi) \end{cases}</math>Bi magnitude horien biderkadurak balio hau du:
 
<math display="block">p(t) = U_\text {ef} I_\text {ef} \cos \varphi + U_\text {ef} I_\text {ef} \cos (2 \omega t + \varphi). </math>
 
Aldiuneko potentziaren batez besteko balioari '''''potentzia aktiboa''''' deritzo eta dipoloak benetan kontsumitutako potentziari dagokio. Baturaren bigarren gaiari '''''potentzia fluktuatzailea''''' deritzo.
 
Potentzia aktiboaren balioa honako hau da:
 
<math display="block">P = \left \langle p(t) \right \rangle = U_\text {ef} I_\text {ef} \cos \varphi,</math>
 
eta bertan ageri den balioari ''[[potentzia-faktorea]]'' deritzo.
=== Potentzia termikoa ===
[[Berogailu]] baten '''''aldiuneko potentzia termikoa''''' denbora-unitateko askatzen duen bero-kantitatea da: