Energia zinetiko: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Testua berrantolatzen eta osatzen ari naiz, poliki-poliki. |
Testua berrantolatzen eta osatzen ari naiz, poliki-poliki. |
||
15. lerroa:
Energia zinetikoa bestelako energia moten bitartez ere sor daiteke, edo bestelako energia mota bihurtu. Adibidez, helizeen mugimendua sorrarazten duen energia zinetikoaren bitartez elektrizitatea lor daiteke, edo [[energia hidrauliko]]a, uraren mugimenduaren ondorioz.
== Definizioa ==
[[Mekanika klasikoaren historia|Mekanika klasikoan]], gorputz puntual baten energia zinetikoa
<math display="block">E_\text{k}=\frac{1}{2}m{v^2}</math>
formulaz kalkulatzen da, non <math display="inline">m</math> gorputzaren [[masa]] den eta <math display="inline">v</math>, [[abiadura]]. Masa <math>\text {kg}</math>-tan eta abiadura <math>\text {m s}^{-1} </math>-tan neurtuz gero, energia zinetikoa <math>\text {J}</math>-tan adierazita egongo da.
[[Erlatibitatearen teoria|Mekanika erlatibista]]<nowiki/>n, abiadura oso handien kasuan ―argiaren abiaduratik hurbil― pausagunean <math display="inline">m</math> masa duen eta <math display="inline">v</math> abiaduraz higitzen ari den partikularen energia zinetikoa honelaxe kalkulatzen da:
<math display="block">E_{\text {k}} = \frac {{\gamma}^2}{\gamma + 1} mv^2,</math>
non <math>\gamma = \frac {1}{\sqrt {1-\frac {v^2}{c^2}}}</math> den (Lorentzen faktorea deritzo) eta <math>c</math>, argiaren abiadura.l.
Dena den, gorputzaren abiadura argiarena bainoaskoz txikiagoa denean ―<math>v \ll c</math>― denean, energia zinetikoa balio honetara hurbiltzen da:
<math display="block">E_\text{k} \thickapprox \frac{1}{2}m{v^2},</math>
eta mekanika klasikoaren definiziora hurbiltzen da.
== Historia ==
| |||