Wikipedia

Alice Coachman: berrikuspenen arteko aldeak

Hurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
Ksarasola (eztabaida | ekarpenak)
26.950 edits
«Alice Coachman» orriaren itzulpena eginez sortua
(Ez dago alderik)

00:13, 26 uztaila 2021ko berrikusketa

Alice Coachman Davis (1923ko azaroaren 9 - 2014ko uztailaren 14ra) atleta estatubatuarra izan zen. Gorako jauzian espezializatu zen, eta urrezko domina Olinpiadetan irabazi zuen lehen emakume beltza izan zen.[1]

Alice Coachman

Bizitza
JaiotzaAlbany, 1923ko azaroaren 9a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
Talde etnikoaafro-amerikarra
HeriotzaAlbany, 2014ko uztailaren 14a (90 urte)
Heriotza modua: bihotz-biriketako geldialdia
Hezkuntza
HeziketaTuskegee University (en) Itzuli
Monroe Comprehensive High School (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakgorako jauzilaria eta atleta
Atletismoa
Kirol diziplinak gorako jauzia
Errekorrak
Berezitasuna Irizpidea Data M
Marka pertsonalak
Berezitasuna Lekua Data M
 
Pisua58 kilogramo
Altuera170 zentimetro
IAAF: 14557476 Olympic.org: alice-coachman Find a Grave: 132815462 Edit the value on Wikidata

Biografia

Haurtzaroa eta hezkuntza

Alice Coachman 1923ko azaroaren 9an jaio zen Albanyn, Georgian. Bera zen Fred eta Evelyn Coachmanen hamar seme-alabetatik bosgarrena. Coachmanek ezin izan zuen atletismoko entrenamendu-instalazioetara sartu, ezta antolatutako kiroletan parte hartu, bere azalaren koloreagatik.[2] Entrenamendurako oztopoen zerrendari atleta femeninoa izatearena gehitu zitzaion, emakume kirolarien aurkako garai batean bizi izan zen eta. Eskura zeukan aukerak erabiliz entrenatu zen, lurrezko bide zikinetan arazorik gabe egin zuen korrika ortozik eta etxean egindako ekipamenduak erabili zituen jauzietan praktikatzeko.[3]

Coachman Monroeko eskolan ikasi zuen lehen hezkuntza. Han, Cora Bailey bosgarren mailako irakasleak eta Carrie Spry izebak animatu zuten, gurasoen erreserbak gorabehera. Madison High School institutuan sartuta 1938an orduan hasi zen Harry E. Lash-ekin entrenatzen atleta gisa zuen trebetasuna garatzeko. Urtebetean Tuskegee Institutuaren arreta irabazita zuen, Alabaman.[2]

1939an Tuskegee Prestakuntza Eskolan hasi zen, beka bat 16 urterekin jasota.[3][4] Bekaren ondorioz, ikasten eta entrenatzen ari zen bitartean lan egin behar izan zuen, eta horren barruan sartzen ziren kirol instalazioak garbitu, mantentzea eta uniformeak konpontzea.[5]

Coachman Tuskegee Institutuko jantziak diseinatu eta egitean graduatu zen 1946an. Hurrengo urtean Albany State Collegen jarraitu zuen ikasten, eta BS bat jaso zuen. Economía Domérican, 1949an adingabe bat zientzian zuela.[2][6] Landa-eremuko irakasle eta irakasle bihurtu zen. [6]

Atletismoko lasterketa

Tuskegee Prestakuntza Eskolara iritsi baino lehen, Coachmanek Atletismo Elkarte Amateurreko Emakumeen( Amateur Athletic Union, AAU) Txapelketa Nazionalean parte hartu zuen, eta ortozik zebilela gorako jauzian eskolako eta nazio mailako errekorrak hautsi zituen.[3] Ohiz kanpoko bere jauzi-estiloan jauzi zuzeneko teknika eta mendebaldeko biribilkiarena konbinatzen zituen.[7]

Coachmanek AAUko aire zabaleko gorako jauziko txapelketa menderatu zuen 1939tik 1948ra, hamar txapelketa nazional irabazi zituen segidan.[5] Bere jauzi-lorpenez gain, 50 metroko lasterketan, 100 metroko lasterketan eta 400 metroko errelebu-taldean irabazi zituen nazio mailan ikasle gisa Tuskegee Institutuan. Denboraldi berean, Coachmanek hiru txapelketa irabazi zituen Tuskegeeko emakumezkoen saskibaloi-taldearekin.[2][7] Atjeta aparta izan arren, Coachmanek ezin izan zuen 1940ko eta 1944ko Joko Olinpikoetan lehiatu, bertan behera utzi baitzituzten Bigarren Mundu Gerraren ondorioz. Eric Williams kirolariaren iritziz, "Bertan behera utzitako Joko Olinpiko horietan lehiatu izan balitz, seguru asko garai guztietako emakumezko atletarik hoberena dela esango genuke".[8]

Munduko agertoki batean lehiatzeko lehen aukera 1948ko Joko Olinpikoetan izan zen, Londresen. AEBetako talde olinpikoarekin sailkatu zen 5 oin eta 4 hazbeteko jauzi batekin, 16 urte iraun zuen aurreko errekorra hazbeteko ¾ batekin hautsita.[3] 1948ko Udako Joko Olinpikoetako jauziaren finalean, Coachmanek 1,68 m okertu zuen (5 oin 62,5) lehen saiakeran. Bere lehiakide hurbilenak, Britainia Handiko Dorothy Tyler-ek, Coachmanen jauzia berdindu zuen, baina bigarren saiakeran bakarrik. Coachman izan zen 1948an atletismoan urrezko domina olinpikoa irabazi zuen emakume estatubatuar bakarra. George VI.a erregeak berak aurkeztu zuen bere domina.[9]

Olinpiaden ondoren Estatu Batuetara itzuli zenean, Coachman ospetsu bihurtu zen. Harry Truman presidentearekin eta Eleanor Roosevelt Lehen Dama ohiarekin bildu eta gero, Atlantatik Albanyrainoko desfileekin omendu zuten eta Count Basie-k antolatu zuen festa batekin.[10] 1952an, Coca-Cola konpainiak bozeramaile gisa sinatu zuenean, nazioarteko produktu bat abalatu zuen lehen emakume afroamerikarra bihurtu zen. Konpainia horrek publizitate-hesietan aurkeztu zuen nabarmen, 1936ko Jesse Owens irabazle olinpikoarekin batera.[6][5] Jaioterrian, Alice Avenue eta Coachman eskola izendatu zituzten.

Aurrerago

Coachmanen karrera atletikoa 24 urte zituela amaitu zen.[10] Bere bizitzako gainerako guztia hezkuntzari eta Lan Gorputzari eskaini zion.[11]

Coachman Albanyn (Georgia) hil zen, 2014ko uztailaren 14an, arnas arazoak izan ondoren bihotzekoak jota. Bi seme-alaba izan zituen N. F. Davisekin ezkondu eta dibortzioan amaitu zuen. Bigarren senarra, Frank Davis, bera baino lehenago hil zen.[10]

Legatua

 
Alice Coachman eskola


Coachmanek aitorpena jaso du afro-amerikarrentzat atea irekitzeagatik, beste hauen modura: Evelyn Ashford, Florence Griffith Joyner eta Jackie Joyner-Kersee. Hain zuzen, bere trebetasun olinpikoa erakutsi zuenetik hurrengo urteetan emakume beltzak talde olinpikoko eta landa-taldeko kide gehienak izan dira AEBetan. "Guztientzako atea ireki nuela uste dut", hausnartu zuen Alicek. "Pentsatu ala ez, eskerrak eman beharko litzaizkioke horrelako gauzak egin ahal izan zituen arraza beltzeko norbaiti".[5]

Erreferentziak

Irakurketa gehigarria

  • "Alice Coachman, 1st Black Woman Gold Medalist, To Be Honored." Jet (July 29, 1996): 53.
  • Cummings, D. L. "An Inspirational Jump Into History." Daily News (February 9, 1997): 75.
  • Danzig, Allison. "83,000 At Olympics." New York Times (August 8, 1948): S1.
  • Deramus, Betty. "Living Legends." Essence (February, 1999): 93.
  • "Georgia's Top 100 Athletes of the 1900s." Atlanta Journal-Constitution (December 26, 1999): 4G.
  • "Miss Coachman Honored: Tuskegee Woman Gains 3 Places on All-America Track Team." New York Times (January 11, 1946): 24.
  • Rhoden, William C. "Sports of the Times; Good Things Happening for the One Who Decided to Wait." New York Times (April 27, 1995): B14.
  • ISBN 978-1557286581..Rosen, Karen. "Olympic Weekly; 343 Days; Georgia's Olympic Legacy." Atlanta Journal-Constitution (August 11, 1995): 6D.
  • Weiner, Jay. "A Place in History, Not Just a Footnote." Star Tribune (July 29, 1996): 4S.

Kanpoko estekak

  1. ↑ .
  2. ↑ a b c d . Aipuaren errorea: Invalid <ref> tag; name "Ennis" defined multiple times with different content
  3. ↑ a b c d . Aipuaren errorea: Invalid <ref> tag; name "Olympics30" defined multiple times with different content
  4. ↑ .
  5. ↑ a b c d . Aipuaren errorea: Invalid <ref> tag; name "Telegraph" defined multiple times with different content
  6. ↑ a b c . Aipuaren errorea: Invalid <ref> tag; name "Essington" defined multiple times with different content
  7. ↑ a b . Aipuaren errorea: Invalid <ref> tag; name "Britannica" defined multiple times with different content
  8. ↑ .
  9. ↑ .
  10. ↑ a b c ISSN 0362-4331.. Aipuaren errorea: Invalid <ref> tag; name "Goldstein" defined multiple times with different content
  11. ↑ .
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Alice_Coachman&oldid=8612368"(e)tik eskuratuta