Leireko monasterioa: berrikuspenen arteko aldeak

Iruñeko [[Antso IV.a Gartzeitz]]en heriotza 1076an, [[Peñalen|Peñalengoa]], oso sentitua izan zen Leire eta [[Iratxeko monasterioa|Iratxeko monasterioetan]], hauen onuradun handia izan baitzen. Peñalengoaren aurretik Leireko monasterioak eliza eta monasterio agregatu ugari zituen, 19 errege dohaintzan, Antso IV.ak beste 36 handitu zuen ondasuna. Leireko monasterio boteretsuaren ondasunen artean zegoen, adibidez, [[Donostia|Donostiako]] [[Antigua (Donostia)|Antiguan]] zegoen San Sebastiani eskainitako monasterioa. Donostian zeuden monje hauek Leireraino bidaltzen zituzten bildutakoak, baita egun batez elikatzeko [[Izokin|izokina]] ere<ref>{{Erreferentzia|izenburua=4 Edad Media. - Geografia e historia de San Sebastián|url=https://www.ingeba.org/liburua/donostia/42aemedia/42aemedia.htm|aldizkaria=www.ingeba.org|sartze-data=2021-07-13}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Serapio Múgica|abizena=Zufiría|izenburua=Donación a Leire: orígenes de San Sebastián. Iglesias de Santa María, San Sebastián y San Vicente|orrialdeak=393–422|data=1935|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3323186|aldizkaria=Revista internacional de los estudios vascos = Eusko ikaskuntzen nazioarteko aldizkaria = Revue internationale des ètudes basques = International journal on Basque studies, RIEV|alea=3|zenbakia=26|issn=0212-7016|sartze-data=2021-07-13}}</ref>. Bere garairik onenean boterea zuen 78 elizaren eta 58 herriren gainean<ref>{{Erreferentzia|izena=Ethel|abizena=Tyrrel|izenburua=Historia de la arquitectura románica del Monasterio de San Salvador de Leyre|orrialdeak=305–336|data=1958|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=2255963|aldizkaria=Príncipe de Viana|alea=72|zenbakia=19|issn=0032-8472|sartze-data=2021-07-14}}</ref>.