Leireko monasterioa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
190. lerroa:
 
{{esaera2|Leire denbora luzez monasterio, apezpikuaren egoitza, errege jauregi eta errege-erreginen panteoia izan zen.}}
[[Fitxategi:Monasterio de San Salvador de Leire. Cabecera de la iglesia abacial.jpg|thumb|Leireko eliza, 1916an. Marmolezko sarkofagoan zeuden orain panteoian gordetzen diren giza-arrastoak.]]
 
[[Fitxategi:Panteón de los primeros monarcas navarros. Monasterio de San Salvador de Leyre.JPG|thumb|Gaur egungo Errege panteoia.]]
Leire garrantzitsua zen, eta erregeentzat gune zentrala zen, eta horregatik pentsatzen da logikoa izango litzatekeela bertan lurperatzea erregeak. Hala ere, ez dira aurkitu hilobiak, kripta ez zen inoiz erabili eta, garai horretan ohitura zen bezala, lurperatzeak elizaren kanpoaldean egiten ziren<ref>{{Erreferentzia|izena=Biblioteca Virtual Miguel de|abizena=Cervantes|izenburua=La primitiva basílica de Santa María del rey Casto de Oviedo y su real panteón / Fortunato de Selgas|hizkuntza=es|url=http://www.cervantesvirtual.com/obra-visor/la-primitiva-baslica-de-santa-mara-del-rey-casto-de-oviedo-y-su-real-panten-0/html/003a5f1e-82b2-11df-acc7-002185ce6064_4.html|aldizkaria=Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes|sartze-data=2021-07-13}}</ref>. Tradizio nafarraren arabera, [[Eneko Arista]] bertan dago lurperatuta. [[Antso I.a Gartzeitz]], 925an hildakoa eta bere semea [[Gartzia II.a Santxitz]] (h. 970) ''Sancti Stefani portico''n lurperatuta daudela dio dokumentazioak, ziurrenik [[Deioko gaztelua]]. Naiara konkistatu zutenean, errelebantzia irabazi zuen Leirek. [[991]]an [[Ramiro Gartzeitz Viguerakoa]] eta [[Teresa Leongoa]] Leiren lurperatu zituztela dokumentatu da. [[Andregoto Garindoitz]], Gartzia II.a Santxitzen beste emaztea [[Irunberri]]ra bizitzera joan zen, eta horrek ere sinisgarritasuna ematen dio Leireko lurperatzeei. [[Gartzia IV.a Santxitz]]ek Naiarako Santa Maria monasterioa sortu zuen 1053an, eta bertan ezarri zuen errege panteoia, baina mantendu zen Leiren hilobiratutako erregeen inguruko mitoa. Aragoitarren dominazio garaian San Juan de la Peñan lurperatu zituzten erregeak eta, [[Nafarroako Erresuma]] behin sortuta, [[Iruñeko katedrala|Iruñeko katedralean]]; [[Joanes III.a Nafarroakoa]] eta [[Katalina Foixkoa]] [[Leskarre]]n daude lurperatuta.