|
'''''Zentenarioa''''' ([[Gaztelania|gaztelaniaz]]: ''El Centenario'') [[Errenteria|Errenteriako]] [[Madalenak (Errenteria)|Madalena]] jaietan jotzen den kalejira da, [[Jose Erbiti|Jose Erbitik]] [[1881|1881ean]] konposatua. Jaien hasieran, [[Txupinazo|txupinazoarekin]] batera, [[Errenteriako udaletxea|Udaletxe]] plazan jotzen da eta festen amaiera ekitaldi bezala Zumardian<ref name=":0">{{erreferentzia|izena=Josu|abizena=Mitxelena|urtea=2020|izenburua=“Zentenarioa: herri baten doinu eta taupada” 100. urteurrena (1920 – 2020)|argitaletxea=Errenteriako Udala|orrialdeak=8-10|url=https://errenteria.eus/es/municipio/publicaciones-municipales/revista-oarso/|aldizkaria=Oarso}}</ref>.
== Historia ==
1881ean [[Madril|Madrilgo]] Universidad Central-ak, [[Pedro Calderón de la Barca|Calderón de la Barca]] idazlearen heriotzaren berrehungarren urteurrena ospatzeko, [[prosa]], [[bertso]] eta [[musika]] lan originalak saritzeko lehiaketa zabaldu zuen. Lehiaketa horretan parte hartu zuen [[Jose Erbiti|Jose Erbitik]], ''El Centenario, pasa-calle'' piezarekin. [[Maiatz|Maiatzean]] sari banaketari ekin zitzaion, [[Alfontso XII.a Borboikoa (Espainia)|Alfonso XII]] errege epaimahai buru. Bertan ziren infantak, Madrilgo Gobernadore José Alvarez de Toledo y Acuña eta Universidad Centraleko klaustro osoa. Erregeak sariak banatu zituen, eta zilarrezko domina egokitu zitzaion Jose Erbiti y Segarra maisuaren ''El Centenario, pasa-calle'' konposizioari. Lehen bertsio originala [[biolin]], [[gitarra]], [[bandurria]] eta [[Pandero|panderetarentzat]] idatzi zuen eta, urte batzuk geroago, egileak berak, Musika Bandarako egokituko zuen<ref name=":0" />.
=== Zentenarioa Erenterian ===
Hipolito Gezala, Elkarte Filarmonikoko Zuzendari ohiak eraman zuen ''El Centenario'' partitura [[Errenteriako Musika Banda|Errenteriako Musika Bandara]], baina [[1920]]. urtera arte ez zen estreinatu. Garai hartan, 1920an, [[Jose Mari Iraola]] zuzendari igeldoarrak, ohi bezala Madalen jaiei hasiera eman zien [[Uztailaren 21|uztailak 21eko]] [[Kalejira|kalejirarekin]], baina ''Zentenarioaren'' doinuez lehen aldiz. Garaiko ohiturari jarraiki, udal garbiketa zerbitzuko langile batek [[Suziri|suziria]] bota ostean, kalejira herriko kaleetan zehar abiatu zen Viteri Eskola zaharrean Musika Bandak zuen egoitzatik irtenda, pieza berriaren doinuaz.
Konposizio hark, ''El Centenario'', arrakasta itzela jaso eta berehala zabaldu zen herri osoan zehar, Madalenetako doinu-ikur nagusia bilakatu arte, herri osoaren doinu<ref name=":0" />.
== Erreferentziak ==
<references />
==Kanpo estekak==
[https://errenteria.eus/es/municipio/publicaciones-municipales/revista-oarso/ El Centenario Errenteriako Musika bandak joa]
|
