Elektronika digital: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
Elektronika digital artikulua garatu.
1. lerroa:
Elektronika digitala [[Elektronika|elektronikaren]] atal bat da, atal horretan [[Seinale digital|seinale digitalen]] eta seinale horiek sortzeko beharrezkoa den gailuen ingeniaritzaren ikerketa egiten da. Elektronika digitala informazioa egoera [[Diskretu|diskretuetan]] kodifikatuta duten sistema elektronikoez arduratzen da. Aldiz, [[Elektronika analogiko|elektronika analogikoa]] informazioa balio-tarte jarraitua hartzen duten sistema elektronikoez arduratzen da.
'''Elektronika digitala''' [[elektronika]]ren atal bat da, zeinean informazioa egoeratan kodetuta dagoen. Egoera bakoitzari, tentsio analogiko maila bat ematen zaio, tentsio maila baten barruan dauden tentsio guztiek egoera berdina adierazten dute. Seinaleak jasan ditzakeen tentsio aldaketa txikiek ez dute seinalea maila egokitik ateratzen eta, ondorioz, seinaleak ez du egoera aldatzen.
 
Sistema digital gehienetan, bi egoera diskretu daude eta “maila logiko” izena dute. Bi maila logiko horiek [[Tentsio (elektrizitatea)|tentsio]]-balioen bidez adierazten dira. Maila logiko bat zirkuituaren erreferentzia-baliotik gertu dago (normalean 0 volt, lurra edo “GND”), eta bestea zirkuituaren [[Elikatze-iturri|elikadura-iturriak]] emandako baliotik gertu.
Normalean bi egoera daude, bi tentsio mailetan kodetuta. Bat zero volt inguruan eta bestea elikatze tentsioaren inguruan. Bi egoera hauek [[Booleren aljebra]]ren "gezurra" ("0") eta "egia" ("1") balioak adierazten dituzte.
 
Bi egoera diskretu horiek hainbat izen bikote jasotzen dituzte, ohikoenak "0" eta "1", "false" eta "true", "Off" eta "On" edo "baxua" eta "altua" direlarik. Bakarrik bi balio horiek edukitzeak aljebra boolearra eta kode bitarrak erabiltzeko aukera ematen digu. Horrek tresna indartsuak ematen dizkigu sarrera-seinaleen gain kalkuluak egiteko.
 
Zientzia elektronikoari dagokionez, aurrerapen handia egin du elektronika digitalak. Hasieran mekanismoek aurrez pentsatutako mugimendu eta sekuentziengatik elkarren artean eragiten zuten emaitza emaitza jakin bat lortzeko. Mekanismo horiek garatuz, [[Balbula|balbulak]], [[Transistore|transistoreak]], [[Mikroprozesadore|mikroprozesadoreak]] eta [[Mikrokontrolagailu|mikrokontrolagailuak]] asmatu ziren. Horiei esker zientzia elektronikoa datuen, irudien eta bideoen prozesamenduan zehatzenetarikoa bilakatu da.
 
== Sistema digital motak[aldatu | aldatu iturburu kodea] ==
Sistema digital moten artean bi bereiztu ditzakegu: alde batetik [[Sistema konbinazional|sistema konbinazionalak]], eta bestetik [[Logika sekuentzial|sekuentzialak]]. Sistema konbinazionalak memoriarik gabekoak, azkarrak eta sinpleak izan ohi dira. Aldiz, sistema sekuentzialak memoriadunak, konplexuak eta malguagoak dira.
 
Sistema sekuentzialen artean egoera finituz osatutakoak (FSM) eta egoera infinituak dituztenak (µP-etan oinarritutakoak) bereiz daitezke.
 
== Mikroprozesadoreetan oinarritutako sistemak (µP)[aldatu | aldatu iturburu kodea] ==
Mikroprozesadoreetan oinarritutako bi sistema mota daude, mikrokonputagailuak eta [[Sistema txertatu|sistema txertatuak]]. Mikrokonputagailuak helburu orokorretarako erabiltzen dira, edozein motako prozesamendu edo konputazio egiteko diseinatuta daude, baliabide anitzez hornituak daude (memoria, I/O gailuak, prozesadore grafikoak...) eta sistema eraginkorrek (OS) kontrolatuak daude. Aldiz sistema txertatuak, helburu zehatzetara zuzenduta daude, memoria eta prozesamendu-ahalmen mugatuak dituzte, kontsumo mugatua dute, erabiltzaile-interfaze sinplifikatua dute, sistema eraginkor (OS) bereziak dituzte eta software txertatuz hornituta daude (gehienetan denbora errealekoak).
 
== Kanpo estekak ==