Hungariera: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
229. lerroa:
Hungarierak 14 [[bokal]] ditu; [[finlandiera]]k ez bezala, ez du [[diptongo]]rik, [[diptongoido]]ak bakarrik (hau da, hots batzuk beste hots batzuen antzeko entzuten dira: ''ó'', ''ő'', ''ű'' hizkiak ''u''-aren antzekoak izan daitezke eta ''é'' hizkia ''i''-aren antzekoa izan daiteke). Ez du erredukziorik ere (hots, bokal batzuk ahozko hizketan aldatzen edo ahoskatzen ez direnean). Hungarierazko bokalak zehaztasun handiz ahoskatu behar dira.
 
Bokalak laburrak (''a'', ''e'', ''i'', ''o'', ''ö'', ''u'', ''ü'') edo luzeak (''á'', ''é'', ''í'', ''ó'', ''ő'', ''ú'', ''ű'') dira eta hungarieran [[bokalen iraupen|iraupen]]a oso garrantzitsua da: ''vadv'''a'''d'' «basati» — ''v'''á'''d'' «egozte»; ''tört'''ö'''r'' «hausten du» — ''t'''ő'''r'' «[[sastakai]]»; ''a'' / ''á'' eta ''e'' / ''é'' bikoteek ere irekitasun ezberdina dute.
 
Hungarierak, beste [[hizkuntza eranskari]] askok bezala (euskarak ez), [[singarmonismo]]a du, hau da, bokal guztiek hitz batean atzekoak (''a'', ''á'', ''o'', ''ó'', ''u'', ''ú'') bakarrik edo aurrekoak (''e'', ''é'', ''i'', ''í'', ''ö'', ''ő'', ''ü'', ''ű'') bakarrik izan behar dute: ''b'''a'''rn'''u'''l'''á'''s'''o'''t'''o'''kr'''ó'''l'', ''z'''ö'''ld'''ü'''l'''é'''s'''e'''t'''e'''kr'''ő'''l''; horregatik [[atzizki]]ak hitzaren bokalen arabera aldatzen dira: ''f'''a'''l'''on''''' «harresian», ''k'''é'''p'''en''''' «irudian», ''t'''ü'''kr'''ön''''' «ispiluan».
237. lerroa:
 
==== [[Prosodia (hizkuntzalaritza)|Prosodia]] ====
Hungarierazko [[azentuAzentu]]a beti lehenengo [[silaba]]n dago (beste ugrofinlandiar hizkuntzetan bezala, [[udmurtera]]<nowiki/>z izan ezik).
 
=== Morfologia ===
[[Morfologia (hizkuntzalaritza)|Morfologiari]] dagokionez, hungariera, euskara eta beste ugrofinlandiar hizkuntza guztiak bezala, [[hizkuntza eranskari]]a da.
 
=== Izenak ===
247. lerroa:
Plurala ''-k'', ''-ok'', ''-ak'' eta ''-ek'' atzizkien bidez adierazten da, barruko bokalen arabera: ''erd'''ő''''' «baso» — ''erd'''ők''''' «basoak»; ''mad'''á'''r'' «txori» — ''madar'''ak''''' «txoriak»; ''férf'''i''''' «gizon» — ''férfi'''ak''''' «gizonak»; ''vár'''o'''s'' «hiri» — ''város'''ok''''' «hiriak»; ''emb'''e'''r'' «gizon, gizaki» — ''ember'''ek''''' «gizonak, gizakiak, jende».
 
Jabetza, [[Turkiar hizkuntzak|turkiar hizkuntzetan]] bezala, baina ez euskaran, atzizkien bidez adierazten da: ''könyv'''em''''' «nire liburua»; ''könyv'''ed''''' «zure liburua»; ''könyv'''e''''' «bereharen liburua».
 
Hungarierak kasu osoKasu ugari ditu:
{| class="wikitable"
|+Hurrengo kasuak edozein hitzekin erabil daitezke
436. lerroa:
|Non?
|''Pécsett''
|''Felhőszakadás volt Pécs'''ett''' és Pétervár'''ott'''.'' — «[[Pécs|Péts]] eta [[San Petersburgo]]n eurieuria egin du»
|}