George Soros: berrikuspenen arteko aldeak

'''George Soros,''' (jaiotzez, '''Schwartz György,''' 1930, [[Budapest]]. Hungaria) aberats [[hungariar]]-[[estatubatuar]] bat da, [[Inbertitzaile|inbertitzaileainbertitzaile]]a eta [[Filantropia|filantropoa]], jatorri [[Judu|judutarrekoajudu]]tarrekoa<ref name=":0">{{Erreferentzia|izenburua=Profile: Billionaire philanthropist George Soros - BBC News|data=2020-01-16|url=https://web.archive.org/web/20200116160511/https://www.bbc.com/news/world-44301342|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2020-09-15}}</ref>.

[[Budapest|Budapesten]]en jaioa, Erresuma Batura joan zen bizitzera 1947an. [[London School of Economics|London School of Economics-en]] ikasi zuen<ref name=":0" />. Bere negozio ibilbidea Erresuma Batuko eta gero Estatu Batuetako merkataritza bankuetan lanpostu desberdinak hartuz hasi zuen. 1969tik inbertsio funtsak kudeatuz egin du dirutza<ref>{{Erreferentzia|izena=Frederick|abizena=Ungeheuer|izenburua=George Soros: World's Champion Bull Rider|hizkuntza=en-US|data=1987-05-04|url=http://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,964280,00.html|aldizkaria=Time|issn=0040-781X|sartze-data=2020-09-15}}</ref>.

Soros kausa politikoetan inplikatzen den gizona da, ohikoan [[Ameriketako Estatu Batuak|AEBetan]] progresista edo [[Liberalismo|liberal]] gisa identifikatuko luketen joeran. Dohaintza filantropikoak egiten ditu [[Open Society Foundations]] fundazioaren bidez, eta horietako batzuek asmo politikoak izan dituzte. Esaten da bere finantziazioak lagundu zuela [[1989ko iraultzak|komunismoaren kolapsoan Ekialdeko Europan]] 1980ko hamarkadaren bukaeran eta 1990eko hasieran<ref name="murphy">{{Cite aldizkari|url=https://www.theatlantic.com/magazine/archive/1993/07/finance-the-unifying-theme/5148/|issn=1072-7825|author=Murphy|first=Brendan|title=Finance: The Unifying Theme}}</ref> <ref>[http://www.encyclopedia.com/doc/1G1-79165556.html "Hungary: Soros Donates $250 Million to University in Budapest"]. ''IPR Strategic Business Information Database''. Info Prod Research. October 16, 2001.</ref>.

[[FileFitxategi:Anti George Soros sentiment graffiti in Resen Macedonia 2018.jpg|thumb|250px|ezkerrera|Sorosen kontrako pìntada, Ipar Mazedonia, 2018]]

Europako zenbait ingurune nazionalista eskuindarrentzat ''mamu'' ideologiko bat bihurtu da, bereziki bere jaioterri Hungarian, non [[Viktor Orbán|Viktor Orbanen]] gobernuak kanpaina zuzenak egin dituen bere kontra 2010eko hamarkadan<ref>{{Erreferentzia|izena=Dabid|abizena=Lazkanoiturburu|urtea=2020|izenburua=Hungariako Orbanen «iraultza atzerakoiak» hamar urte bete ditu|argitaletxea=Naiz.eus|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=2020-05-29|url=https://www.naiz.eus/eu/actualidad/noticia/20200529/hungariako-orbanen-iraultza-atzerakoiak-hamar-urte-bete-ditu|aldizkaria=naiz:|sartze-data=2020-09-15}}</ref>.

Sorosen kontrako salaketa hauek [[Konspirazioaren teoria|konspirazio-teorien]] gai tipikoetako bat bihurtu dira, batez ere 2018tik aurrera (baita AEBetako zirkulu [[Alderdi errepublikarra (AEB)|errepublikar]] ''mainstream'' izan daitezkeenen artean)<ref>{{Erreferentzia|izena=Kenneth P.|abizena=Vogel|izenburua=How Vilification of George Soros Moved From the Fringes to the Mainstream|hizkuntza=en-US|abizena2=Shane|abizena3=Kingsley|izena2=Scott|izena3=Patrick|data=2018-10-31|url=https://www.nytimes.com/2018/10/31/us/politics/george-soros-bombs-trump.html|aldizkaria=The New York Times|issn=0362-4331|sartze-data=2020-09-15}}</ref>, eta bere izena lotu izan da [[Plandemia]] edo [[QAnon]] konspirazio teoriekin<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Foucaulten pandemia|hizkuntza=eu|data=2020-08-16|url=https://etzi.pm/2020/08/foucaulten-pandemia/|aldizkaria=etzi.pm|sartze-data=2020-09-15}}</ref><ref>{{Erreferentzia|abizena=20minutos|izenburua=QAnon: la teoría de la conspiración que mezcla satanismo, pederastia, a Obama, Tom Hanks y Soros contra Trump|hizkuntza=es|data=2020-08-20|url=https://www.20minutos.es/noticia/4356780/0/qanon-la-teoria-de-la-conspiracion-que-involucra-a-obama-soros-y-hillary-clinton/|aldizkaria=www.20minutos.es - Últimas Noticias|sartze-data=2020-09-15}}</ref>.

[[Euskal Herria|Euskal Herrian]]n ere Soros konspirazioekin lotu izan duen mezurik ikusi izan da 2020. urtean, esate baterako [[genero ideologia]] [[Feminismo|feminista]] baten aldeko bultzatzailea balitz bezala<ref>{{Erreferentzia|izenburua="Ok, Charos". Nuevas pintadas en la nueva normalidad|hizkuntza=es-ES|data=2020-09-14|url=https://www.pikaramagazine.com/2020/09/ok-charos-nuevas-pintadas-la-nueva-normalidad/|aldizkaria=pikara magazine|sartze-data=2020-09-15}}</ref>.