Wikipedia

Gabirai arrunt: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
14. lerroa:
Tamaina eta kolore edo itxuragatik beste hauekin nahasi daiteke:
 
- [[Kuku|Kukua]]a: Tamainaz, ekologiaz eta kolorez oso antzekoa.
 
- [[Txinbo gabirai|Txinbo gabiraia]]a: Kolorea eta lumajea oso antzekoa, hortik dator bere izena.
 
- [[Hontz gabirai|Hontz gabiraia]]a: Kolorez eta lumajez oso antzekoa, hortik dator bere izena.
 
- [[Shrikra gabirai|Shrikra gabiraia]]a: Gabirai arruntarekin antzekotasunak ditu, baina gabirai arrunta handiagoa da eta bere hotza ere ezberdina da.
 
- [[Belatz txiki|Belatz txikia]]a: Itxuraz eta lumajez oso antzekoak dira, baina gabiraia handiagoa da.
 
- [[Greziar gabirai|Greziar gabiraia]]a: Itxuraz, kolorez eta tamainaz antzekoa.
 
- [[Belatz gorri|Belatz gorria]]a: Airean itxuraz antzekoa, tamaina antzekoa. Dena den, belatz gorriak puntan bukatutako hegoak ditu, gabirai arruntak punta biribilak dituen bitartean.
 
== Hegaldia ==
37. lerroa:
 
=== Euskal Herrian ===
[[Euskal Herria|Euskal Herrian]]n nahiko hedatua dagoen [[Hegaztihegazti harrapari|hegazti harraparia]]a da, baso trinkoetan bizi da eta aztore arruntaren ekologia bera partekatzen du.
 
Dena den, aztoreare arruntaren "lehengusin txikia" izan arren, gabirai arrunta aztorea baino generalistagoa da lurraldeari dagokionez, eta gizakiari ohituago dago. Hain da horrela ezen gabirai arrunta hirigune nagusietan ikusteko parada baitago, bertako hirigune parketan.
51. lerroa:
Gabirai arruntak, behetik hegan eginez ehizatzen du, abiadura handian, batik bat, beste hegazti espezie mota batzuk eta hauen txitoak ehizatuz, baita ugaztun eta intsektu txikiak ere. Falkoniformeen ordenako hegazti harrapari bezala, eguneko hegazti harraparia da.
 
Harrapatzen dituen animalien artean hauxek daude: [[etxe-txolarre]], [[Amilotxamilotx urdin|amilotx urdina]]a, [[Amilotxamilotx mottodun|amilotx mottoduna]]a, [[Kaskabeltzkaskabeltz handi|kaskabeltz handia]]a, [[Txantxangorri|txantxangorriatxantxangorri]]a, [[Zozo|zozoazozo]]a, [[Txiotxio arrunt|txio arrunta]]a, [[Txontatxonta arrunt|txonta arrunta]]a, [[Garrapo|garrapoagarrapo]]a, [[Martinmartin arrantzale|martin arrantzalea]]a eta oro har basoetako txori txiki guztiak sartzen dira bere dietan.
 
== Ekologia ==
Gabirai arruntak garrantzi ekologiko handia du basoetako harrapakin populazioen orekatzaile nagusietakoa baita, [[Aztore|aztorearekinaztore]]arekin batera.
 
[[Aztore|Aztoreak]]ak hegazti ertain eta handiak eta [[untxi]] zein [[Erbi (animalia)|erbiak]] ehizatzen dituen bitartean, gabiraia basoetako txori txikien harrapari natural nagusia da, basoetan bizi diren txori ugari eta anitz guztien popilazioak orekatuz.
 
[[Sagu]] eta [[Intsektu|intsektuakintsektu]]ak ere ehizatzen ditu noizbehinka, baina gabiraia hegaztijale sutsu bezala sailkatu daiteke.
 
Gabiraiak harrapakin baten atzetik doazenean temati ibiltzen dira jazarpenean, hain da horrela ezen batzuetan jazarpen hori herri edo hirigunetan bada etxe barrura sar baitaitezke bere harrapakinaren atzetik ziztu bizian joateagatik.
66. lerroa:
 
=== Harrapari naturalak ===
Gabirai arrunta noizbehinka [[Aztore|aztore arruntaren]], gaueko hegazti harraparien ([[hontz handi]], [[hontz zuri]] eta [[urubi arrunt]]), [[Zapelatzzapelatz arrunt|zapelatz arruntaren]]aren, [[Belatzbelatz handi|belatz handiaren]]aren eta [[Arrano|arranoenarrano]]en ([[arrano beltz]] eta [[arrano txiki]]) dietan sartzen da.
 
[[Lepazuri|Lepazuriek]]ek, [[Lepahori|lepahorieklepahori]]ek eta [[Katajineta|katajinetek]] arrautzak, txitak eta heldu despistatuak harrapatu ditzakete. [[Azeri arrunt|Azeri arruntak]]ak ere ehizatzen du.
 
== Gizakiarekiko harremana ==
Gabiraiak historikoki falkonerian erabiliak izan dira eta izaten jarraitzen dute basoetako txori txiki eta bizkorrak ehizatzeko, baita ere [[Uso|usoenuso]]en, [[Zozo|zozoenzozo]]en, [[Arabazozo|arabazozoenarabazozo]]en eta aireportuetan arazoak sortu ditzaketen edozein txori txiki kontrolpean izateko.
 
== Argazki bilduma ==
90. lerroa:
 
== Erreferentziak ==
* BirdLife International (2012). «''Sitta europaea''». ''IUCN 2014.3-ko espezie mehatxatuen [[IUCNren Zerrenda Gorria|zerrenda gorria]]'' (ingelesez). <small>ISSN 2307-8235</small>. 2015/07/23 datan kontsultatua.
* Newton, I (2001). [https://avibirds.com/ «Causes and consequences of breeding dispersal in the Sparrowhawk ''Accipiter nisus''»]. ''Ardea'' (ingelesez) (Ámsterdam: Nederlandse Ornithlogische Unie) '''89''': 143-154. <small>OCLC 704103950</small>. <small>doi:10.1525/auk.2013.12244</small>.
* Newton, 1986, p. 110.
* Newton, 1986, pp. 137.
* Speakman, JR (septiembre de 1991). [https://archive.vn/20121018132358/http://www3.interscience.wiley.com/journal/120798741/abstract «The impact of predation by birds on bat populations in the British Isles»]. ''Mammal Review'' (ingelesez) (Oxford: Blackwell Science) '''21'''(3): 123-142. <small>ISSN 0305-1838</small>. <small>OCLC 5154667412</small>.
* [https://web.archive.org/web/20120225131302/http://www.basc.org.uk/download.cfm/docid/979F4136-00BC-4C6C-A9AE5CAA68B93C72 «Policy on Raptors»]. ''Council Meeting'' (ingelesez). Londres: British Association for Shooting and Conservation. 2012ko Otsailaren 25 ean originaletik artxibatua. 2012/09/29 datan kontsultatua.
 
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Gabirai_arrunt"(e)tik eskuratuta