Wikipedia

«Eusko Jaurlaritzako lehendakariordea»: berrikuspenen arteko aldeak

Eusko Jaurlaritzako lehendakariordea (aldatu)

17:27, 22 ekaina 2021ko berrikusketa

2 bytes removed ,  Duela 11 hilabete
t
Robota: Aldaketa kosmetikoak
(+oharrak)
t (Robota: Aldaketa kosmetikoak)
 
| label7 = Eskumenak
| data7 = Legegintzaldi batetik bestera aldakorrak
|data4=[[Fitxategi:Josu Erkoreka 2020.jpg|200px]]}}'''Eusko Jaurlaritzako lehendakariordea''' edo '''lehenengo lehendakariordea'''<ref group="oh">2020. urtean hasi zen [[Eusko Jaurlaritzaren legealdiak|XII. legealdian]] lehen aldiz bigarren lehendakariorde bat izendatu zen, [[Idoia Mendia]]. Kargu hau ez zitzaion aurretik inori esleitu, nahiz eta legedian aurreikusita egon kargu hori aitortzeko aukera. Aurreko legealdietan gehienez lehendakariorde bat izendatu zen eta hark "lehendakariorde" izena jaso zuen. Alabaina, bigarren lehendakariordearen izendapenarekin batera "lehenengo lehendakariorde" izena agertu zen, aurretik "lehendakariorde" izenaz izendatzen zen kargudunari aipamen egiteko. </ref><ref name=":6">{{Erreferentzia|izena=|abizena=|izenburua=Gobernu Kontseiluaren kideak|hizkuntza=eu|data=2016-05-23|url=https://www.euskadi.eus/gobernu-kontseiluaren-kideak/web01-s1ezaleh/eu/|aldizkaria=www.euskadi.eus|sartze-data=2021-02-23}}</ref> [[Eusko Jaurlaritza]] osatzen duten agintarietako bat da, [[Eusko Jaurlaritzako lehendakaria|lehendakariarekin]] eta [[Eusko Jaurlaritzako sailburua|sailburuekin]] batera.<ref name=":0">{{Erreferentzia|izenburua=Eusko Jaurlaritza - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/eusko-jaurlaritza/ar-48399/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2020-04-03}}</ref> Eusko Jaurlaritzaren hierarkian bigarrena da, lehendakariaren ondoren. [[1979ko Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutua|Gernikako Estatutuaren]] hogeita hamargarren artikuluaren arabera, lehendakariordea ez da Eusko Jaurlaritzak eduki behar dituen derrigorrezko kideetako bat, lehendakariaren borondatepean dago halako kargua duen pertsona bat edo hainbat izendatzea, izan ere, estatutuaren arabera, Eusko Jaurlaritzak lehendakariorde bat baino gehiago eduki ditzake.<ref name=":0" /> Gainera, lehendakariordea, postu hori izateaz gain, sail bateko burua ere izan daiteke.<ref name=":0" /><ref name=":1">{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Gobernu lantaldeak|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=2005-08-17|url=https://www.euskadi.eus/web01-s1ezaleh/eu/contenidos/informacion/equipo_gobierno/eu_9456/republica_exilio.shtml|aldizkaria=www.euskadi.eus|sartze-data=2020-04-03}}</ref>
 
Lehendakariordearen eskumenak agintaldi batetik bestera aldatu egin dira, lehendakariak baitu bere eginbeharrak eta eskumenak zehazteko ahalmena. Egun Eusko Jaurlaritzak ez du lehendakariorderik eta historikoki postu horren mende egon diren eskumenak [[Lehendakaritza]]ren mende daude.<ref name=":4" /> Azken lehendakariordea [[Idoia Zenarrutzabeitia]] [[jeltzale]]a izan zen, 2009ra arte egon zen postuan, [[Juan Jose Ibarretxe]] lehendakariaren agintaldian.<ref name=":5" />
2009ko maiatzaren 9an [[Patxi López|Patxi Lopez]] sozialista izendatu zen Eusko Jaurlaritzako lehendakari eta hark, lehen aldiz hogeita hemeretzi urtean, ez zuen lehendakariorderik izendatu eta kargu horri zegozkion eskumen guztiak bere gain hartu zituen.<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=IX. Legealdiaren Gobernu lantaldea|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=2016-06-01|url=https://www.euskadi.eus/9-legealdiaren-gobernu-lantaldea/web01-s1ezaleh/eu/|aldizkaria=www.euskadi.eus|sartze-data=2020-04-03}}</ref> 2012ko abenduan [[Iñigo Urkullu]] jeltzalea lehendakaritzara iritsi eta Lopezek eginiko aldaketa jarraituz, ez zuen lehendakariorderik izendatu, ez X. legealdian eta ezta XI. legealdian ere.<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=X. Legealdiaren Gobernu lantaldea|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=2017-01-19|url=https://www.euskadi.eus/10-legealdiaren-gobernu-lantaldea/web01-s1ezaleh/eu/|aldizkaria=www.euskadi.eus|sartze-data=2020-04-03}}</ref> Haatik, [[Josu Erkoreka]] Gobernantza Publikoko eta Autogobernuko sailburuari igorri zion Jaurlaritzaren bozeramaile kargua XI. legealdian.<ref name=":4">{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Gobernu Kontseiluaren kideak|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=2016-05-23|url=https://www.euskadi.eus/gobernu-kontseiluaren-kideak/web01-s1ezaleh/eu/|aldizkaria=www.euskadi.eus|sartze-data=2020-04-03}}</ref>
 
2020ko irailaren 5ean eratu zen Eusko Jaurlaritzan (XII. legealdian, Iñigo Urkulluren hirugarren agintaldia) lehen aldiz bi lehendakariorde izendatu ziren: [[Josu Erkoreka]] eta [[Idoia Mendia]]. Hala, amaiera eman zitzaien aurreko hamarkadan egon ziren lehendakariorde gabeko Jaurlaritzei. XII. legealdiko Eusko Jaurlaritzan lehendakariordeak ere hierarkikoki ordenatuta egon ziren, lehenengo lehendakariordea Josu Erkoreka zelarik eta bigarren lehendakariordea Idoia Mendia.<ref name=":6" /> Josu Erkoreka gainera [[Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Saila|Segurtasun sailburu]] izendatua izan zen eta Idoia Mendia Lan eta Enpleguko sailburua.<ref name=":6" />
 
== Lehendakariordeen zerrenda ==
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:MobileDiff/8571700"(e)tik eskuratuta