Antzinako Erromako eskultura: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orri berria: «{{HezkuntzaPrograma|Kultura klasikoa}} thumb|[[Augusto Prima Portakoa.]] '''Antzinako Erromako eskultura''' Antzinako Erroma|erromatar}} eragi...»
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
 
No edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
1. lerroa:
{{HezkuntzaPrograma|Kultura klasikoa}}
[[Fitxategi:Statue-Augustus.jpg|thumb|[[Augusto Prima Portakoa]].]]
'''Antzinako Erromako eskultura''' [[Antzinako Erroma|erromatar}}]] eragina zuen eremu osoan garatu zen, bere foku nagusia [[Erroma]]n zelarik, [[K. a. VI. mende]]tik [[V. mende]]ra. [[Antzinako Greziako eskultura]]tik sortu zen, nagusiki [[etruria]]r eskulturaren herentziaren bidez, eta, ondoren, zuzenean, [[Magna Grezia]]ko koloniekin eta Greziarekin berarekin kontaktuan egoteagatik, [[Aro Helenistikoa]]n. Greziar tradizioak etengabeko erreferentzia izaten jarraitu zuen Erromako arte eskultorikoaren ibilbide osoan, baina erromatarrak kopista hutsak baino ez zirelako antzinako eta hedatutako sinesmen baten aurka eginez, orain aitortzen da ez zirela gai izan beren iturriak maisuki barneratu eta garatzeko, baizik eta baita ere ekarpen original eta garrantzitsu bat egiteko tradizio honi, bereziki erretratuan ikus daitekeena, ospe handia lortu zuen generoa eta teknika handiko adibide bereziak utzi zituena<ref>{{Erreferentzia|abizena=dirigida por José Milicua|izenburua=Historia universal del arte|data=1985-1988|url=https://www.worldcat.org/oclc/995279978|isbn=978-84-320-6680-1|pmc=995279978|sartze-data=2021-06-09}}</ref>.
 
Erromatar inperioa sendotu ondoren, atzerriko beste eragin batzuek, batez ere ekialdekoek, pixkanaka greziar kanonetik joera abstraktua zuen sinplifikazio formal baterantz bereiztea erabaki zuten, [[arte bizantziar]], [[arte paleokristau]] eta [[Erdi Aroko artea]]ren oinarriak ezarri zituena. Prozesu hau, ordea, [[klasizismo]]aren berreskurapen aldi batzuekin tartekatu zen, iraganarekiko lotura sinbolikoa sendotzeaz gain, lurralde zabalaren kohesio kultural eta politikoa mantentzeko baliagarriak izan zirenak. [[Erromatar Inperioa|Inperioaren]] kristautasunak ere ezin izan zuen erromatar eskultura klasiko paganoari buruzko aipamenak baztertzea erabaki, eta V. mendera arte, batasun politikoa behin betiko hautsi zenean, eredu klasikoak imitatzen jarraitu zuten, baina ezarritako ordena sozial, politiko eta erlijioso berriaren gaietara egokituta<ref>{{Erreferentzia|izena=Rachel Meredith|abizena=Kousser|izenburua=Hellenistic and Roman Ideal Sculpture: The Allure of the Classical|argitaletxea=Cambridge University Press|hizkuntza=en|data=2008-06-09|url=https://books.google.es/books?hl=pt-BR&lr=&id=Mea2-zywyYAC&oi=fnd&pg=PR7&dq=%22roman+sculpture%22&ots=9OY_fnqQVq&sig=WvE7OMs2Er7jPGbLc373osETU48|isbn=978-0-521-87782-4|sartze-data=2021-06-09}}</ref>.