Borneo: berrikuspenen arteko aldeak

'''Borneo'''<ref name= Euskaltzaindia171.araua>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0171.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|data = 2012-06-29|izenburua= 171. araua: Asiako toponimia|sartze-data = 2013-02-10}}</ref> munduko hirugarren [[uharte]]rik handiena da, [[Groenlandia]] eta [[Ginea Berria]] ondoren, 743.330 km2km²-ko azalerarekin,. [[Insulindia]] uhartedian kokatua.dago eta 16 milioi pertsona bizi ziren guztira [[2000]]. urtean.

[[Asia]]ko hego-ekialdean kokatuta, lurralde haulurraldea administratiboki hiru herrialdetan banaturik dago: Aldealde batetik, [[Indonesia]]k zati handiena hartzen du ([[Kalimantan]]), hegoaldeko bi herenak hain zuzen ere, eta 6.887.000 biztanle. Bestetik, [[Malaysia]]k ipar-mendebaldeko herena hartzen du ia osorik (''Ekialdeko Malaysia''), erdialdeanhots, zatitxoaSabah bainoeta ezSarawak); utzizazkenik, harexen erdialdean, [[Brunei]] herrialde txikiaridago.

Europarrak XVI. mendean kokatu ziren Borneoko kostaldean finkatu ziren. Holandarren, espainiarren eta ingelesen helburua izan zen uhartearen jabe egitea. Japoniarrek Kalimantan (Borneo holandar zaharra) hartu zuten 1942. eta 1945. urteetan zehar, egun Indonesiaren zati bat dena. Iparraldeko Borneo zaharra (egungo Sabah) eta [[Sarawak]] estatua [[Malaysia]]ri lotu zitzaizkion 1963. urtean. Brunei sultanatua ingelesen mende dago.

[[Dayak etnia|Dayak]] herrian erretako eremuen gaineko nekazaritza erabiltzen du, ''ladang'' izeneko teknikaz. Nekazari herria da: ekialdean, arroza, tabakoa eta piperra ekialdeanlandatzen dituzte eta hevea iparraldean. Petrolio baliabideak ez daude oso ustiatuakustiatuta (petrolio putzuak Tarakan eta Banjun petrolio putzuak daude eta petrolio findegia Balikpapanen). Kalitate eskaseko ikatza du, gero eta garrantzi gutxiago duenatxikiagokoa.