Masoneria: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Urtar (eztabaida | ekarpenak)
t Urtar wikilariak «Framazoneria» orria «Masoneria» izenera aldatu du, birzuzenketaren gainetik: Euskaltzaindiaren Hiztegia
Urtar (eztabaida | ekarpenak)
Euskaltzaindiaren Hiztegia
1. lerroa:
{| class="toccolours" cellpadding="3" cellspacing="0" style="float: right; margin: 0 0 1em 1em; width: 20em; clear: right" width=43%
|-
| colspan="2" style="font-size: larger; text-align: center;" | '''FramazoneriaMasoneria'''</br>[[Fitxategi:Square compasses.svg|250px]]</br><small>[[Eskuaira]] eta [[Konpas (tresna)|konpasa]],</br>framazonenmasoien ikur nagusia.</small>
|- style="vertical-align: top;"
| '''Sortzailea'''
13. lerroa:
|- style="vertical-align: top;"
| '''Jarraitzaileen izena'''
| Masoi
| Framazon, hargin beltz, masoi
|- style="vertical-align: top;"
| '''Adarrak'''
| Yorkeko FramazoneriaMasoneria, Eskoziar FramazoneriaMasoneria, FramazoneriaMasoneria Mistoa, Giza Zuzenbidea, Menfis-Mizraimen Ohikunea, Egiptoar FramazoneriaMasoneria
|- style="vertical-align: top;"
| '''Masoi kopuru handiena duen herrialdea'''
22. lerroa:
|- style="vertical-align: top;"
|}
'''FramazoneriaMasoneria''' (<small>[[Ipar Euskal Herria|IparHeg.]]</small>), '''harginbelzgoa'''<ref>{{ErreferentziaEuskaltzaindia|entziklopedia=[[Orotariko Euskal Hiztegia]]Masoneria|url=http://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_oeh&view=frontpage&Itemid=413&lang=eu&sarrera=Harginbelzgo&xeh=0|artikulua=Harginbelzgo2021-04-04}}</ref> (<small>[[Ipar Euskal Herria|Ipar.]]</small>) edo '''masoneriaframazoneria''' (<small>[[HegIpar Euskal Herria|Ipar.]]</small>)<ref>{{Euskaltzaindia|Masoneria|2021-04-04}}</ref> [[anaidi]]-motako [[erakunde]]a da, bere burua sarbidea, filantropia eta [[filosofia]] sustatzeko erakunde gisa definitzen duena. Jatorria Erdi Aroko [[igeltsero]]en eta [[hargintza|harginen]] anaiarteetan du. Bere kide eta jarraitzaileen arabera, egia bilatzeko eta gizakiaren garatze intelektual eta morala lortzeko helburua dute. FramazoneriarenMasoneriaren jarraitzaileei '''framazonmasoi''', edo '''hargin beltzframazon''' edoderitze, eta, eskuarki gaitzesgarritzat erabilia, '''masoihargin beltz''' deritze. FramazonakMasoiak, gizon nahiz emakumeak, [[Logia (elkartea)|logia]] izeneko oinarrizko egituretan antolatzen dira, eta logia horiek maila handiagoko erakunde batean taldekatzen dira; horri gehienetan "Logia Handia", "Sortaldeko Logia" edo "Prioretza Handia" deritzo.
 
[[Europa]]n [[XVII. mendea]]ren amaiera eta [[XVIII. mendea]]ren hasiera aldera agertu zen. Egungo harginbelzgoamasoneria edo "espekulatzailea" ''ikurren bitartez irudikatutako moral-sistema partikular'' gisa deskribatu da. Bere burua heziketa-lanabestzat aurkeztu ohi du: eraikuntzaren sinbolismoan oinarritutako metodo berezi batekin, kideek entzuteko, gogoeta egiteko eta elkarrizketarako ahalmena garatzea dute helburu, gero balio horiek beren ingurumenean zabal ditzaten.
 
FramazonenMasoien erakundearen historiak desadostasun ugari agertzen ditu, eta haren zio nagusiak hainbat gairen inguruan ibili dira: [[emakume]]a framazonerianmasonerian onartzea, [[Erlijio|sineskera erlijioso]] eta metafisikoen gaia, eztabaidatutako gaien izatea edo logien lan egiteko era, bai eta framazoneriarenmasoneriaren erregulartasunaren funtsa kokatzen diren oinarriak ere. Gai horiek eta beste batzuei buruzko ikuspuntuak askotarikoak izateak framazonenmasoien hainbat adar eta joera garatzea ekarri du, sarritan, elkar onartu edo elkar aintzakotzat hartzen ez dutenak.
 
Harginbelzgoak aurkari ugari eduki ditu mendeen joanean; [[Erromatar Eliza Katolikoa]] eta [[kristau-sinesbide]] gehienak, [[monarkia absolutu]]ak eta [[Komunismo|komunistak]] hargin beltzenmasoien aurka aritu izan dira zio askorengatik (sekretismoa, [[azpikeria]]k, agintearekiko loturak).
 
== FramazonMasoi-logiak Euskal Herrian ==
[[Euskal Herria]]n framazonenmasoien hainbat logia dago. Hona hemen nagusiak<ref>[https://web.archive.org/web/20090906113406/http://club2.telepolis.com/fraternidad/logias_del_pais_vasco.htm Logías del País Vasco]</ref>:
* [[Baiona]]: [[La Zélée Logia]]
* [[Bilbo]]: [[Tolerantzia Logia Agurgarria]] eta [[Luz del Norte Logia Agurgarria]]
51. lerroa:
{{autoritate kontrola}}
 
[[Kategoria:framazoneriamasoneria| ]]