Kanta: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Euskaraz zuzen idazteko aldaketak egin ditut
→‎Erromantikoak: zuzenketak
278. lerroa:
 
=== Erromantikoak ===
[[Abesti]] [[Erromantiko|erromantikoa]] [[1960ko hamarkada|1960ko]] [[Hamarkada|hamarkadan]] agertu zen [[musika]] [[Genero (argipena)|genero]] bat da, non honek, [[Latinoamerikako historia|Latinoamerikako]] eta [[Europa|Europako]] [[herrialde]] askotan [[Fama (argipena)|ospe]] handia hartu zuen.
 
[[Abesti|Kanta]] [[Erromantiko|erromantikoen]]erromantikoaren [[Generojatorri (argipena)|generoa]],kulturala [[1920|1920ko]] [[Hamarkada|hamarkadako]] [[Ameriketako Estatu Batuak|Amerikako]] [[etorkin]] [[Europa|europarren]]europarretan jatorridago. [[Kultura|kulturala]]Musika zuena, [[musika]] [[Amerika|amerikarraren]] [[Garapen (argipena)|garapenarekin]] kontrastatzen zuen,. [[Blues|Bluesa]] eta [[Jazz|jazza]] [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] [[1930]] eta [[1940ko hamarkada|1940ko]] [[Hamarkada|hamarkadetatik]] garatzen ari ziren eraldaketakEstatu jasatenBatuetan, ari ziren eta [[erritmo]] berrien sorrera eragin zuten. [[1950eko hamarkada|1950eko hamarkadare]]<nowiki/>n erdialdean [[Rock and roll|rock-and-rollak]] [[musika]] [[Estilo (argipena)|estilo]] [[Garaikide (argipena)|garaikide]] batzuk eraldatu zituen, [[Abesti|abesteko]] moduari eta [[Instrumentalismo|instrumentazioari]] zegokionez,. [[tresna]]Tresna [[Elektriko|elektrikoetan]] erreberberazioa lehen aldiz sartzen zuenazuen, [[baladistika]] [[sinfoniko]] [[Usadio|tradizionalaz]] gain. [[Kantu|Kanta]] [[Erromantiko|erromantikoak]] [[mundu]] osoan zehar zabaltzen ziren [[Binilo-diska|biniloei]] eta [[zinema]] [[Estatubatuar|estatubatuarrari]] esker.<ref>{{Erreferentzia|izena=La Musica|abizena=Romantica|izenburua=La Musica Romantica: definicion de la musica romantica|data=2009-03-07|url=https://lamusicaromantica.blogspot.com/2009/03/definicion-de-la-musica-romantica.html|aldizkaria=La Musica Romantica|sartze-data=2021-05-12}}</ref>
 
[[Elvis Presley]] izan zen [[hedatzaile]] nagusietako bat, bere [[musika]] dibertsifikatu zuenean, [[rock and roll]]<nowiki/>azrollaz gain, [[Kantu|kanta]] [[Erromantiko|erromantikoak]] landuzlandu baitzituen, [[Paul Anka.|Paul Anka]] eta [[Neil Sedaka]] buru zituen [[hamarkada]] amaierako [[rock]] [[erromantiko]] [[Geldo|geldoari]] ([[slow rock]]) eraginez. [[1950eko hamarkada]] [[Gerraoste|gerraosteko]] urteak ziren,: [[Europa]] eta [[Asia]] [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerrak]] sortutako [[Zabor|hondakinetatik]] ateratzen ari ziren;. [[Latinoamerika|Latinoamerikak]], [[Europa|Europak]] eta beste [[Kontinente|kontinenteek]] [[estatubatuar]]AEBetako eraginmusikaren [[Musikal|musikala]]eragina jaso zuten, eta [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] [[Kantu|kanta]] [[Erromantiko|erromantikoen]] [[Berrargitalpen|berrargitalpenak]]bertsioak egin zituzten, bertako [[Hizkuntza|hizkuntzetan]] [[letra]] berriekin [[hamarkada]] bat baino gehiagoz.
 
[[1990eko hamarkada|1990eko hamarkadatik]] aurrera, [[Ipar Amerika|Ipar Amerikako]] eraginak eta hura osatzen duten [[nazioartekotze]]-prozesuek [[balada]] [[Erromantiko|erromantikoa]] zabaltzen eta homogeneizatzen lagundu zuten. [[Kantu|Kanta]] [[Erromantiko|erromantikoen]] ekoizpena hainbat [[Herrialde|herrialdetan]] ulertu zen; [[Asia|Asiako]] ekialdean, besteak beste, [[Ryu Shi Won|Ryu Shi Wonen]] "f[[rom The Beginning Until Now]]" ([[malenkoniatsua]], "[[Winter Sonata]]" [[Negu|neguko]] [[Sonata]] bezala ezaguna, [[Hego Korea|Hego Koreako]] drama) aipatzeko. [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuen]] [[Latinoamerika|latinoamerikarizazio]] [[Prozesu (argipena)|prozesuaren]] eta [[enpresa]] [[multinazional]] [[Diskografia|diskografikoen]] [[Genero (argipena)|generoan]] nagusi den presentziaren zati bezala, [[Miami]] [[Balada|baladen]] ekoizpen gune [[Nagui|nagusia]] bihurtu da, honek, aldi berean, [[Estatu Batu|Estatu Batuetako]] [[hiri]] horretara [[Emirerri|emigratzeko]] joerak atzeraelikatu dituelarik.
 
 
[[Italia|Italiak]] susperraldi bat izan du [[Eros Ramazzotti]], [[Laura Pausini]], [[Gianluca Grignani]], [[Tiziano Ferr]]<nowiki/>o eta abarrekin [[Angelo Valsiglio]] bezalako [[Konpositore|konpositoreak]] ezagutaraziz, eta bere [[Abesti|abestiak]] [[Gaztelania|gaztelaniara]] itzuli izanaren ondorioz, [[1990eko hamarkada|1990eko hamarkadatik]] aurrera [[balada]] [[Espainia|espainiarrean]] lekua irabazi dute.
[[1990eko hamarkada|1990eko hamarkadatik]] aurrera, [[Ipar Amerika|Ipar Amerikako]] eraginak eta hura osatzen duten [[nazioartekotze]]- prozesuek [[balada]] [[Erromantiko|erromantikoa]] zabaltzen eta homogeneizatzen lagundu zuten. [[Kantu|Kanta]] [[Erromantiko|erromantikoen]] ekoizpena hainbat [[Herrialde|herrialdetan]] ulertu zen; [[Asia|Asiako]] ekialdean, besteak beste, [[Ryu Shi Won|Ryu Shi Wonen]] "f[[romfrom The Beginning Until Now]]" ([[Malenkonia|malenkoniatsua]], "[[Winter Sonata]]" [[Negu|neguko]] [[Sonata]] bezala ezaguna, [[Hego Korea|Hego Koreako]] drama) aipatzeko. [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuen]] [[Latinoamerika|latinoamerikarizazio]] [[Prozesu (argipena)|prozesuaren]] eta [[diskografia enpresa]] [[multinazional]] [[DiskografiaMultinazional|diskografikoenmultinazionalaren]] [[Generoindarraren (argipena)|generoan]]adibide nagusi den presentziaren zati bezalagisa, [[Miami]] [[Balada|bihurtu da baladen]] ekoizpen gune [[Nagui|nagusia]] bihurtu da, honek, aldi berean, [[Estatu Batu|Estatu Batuetako]] [[hiri]] horretara [[Emirerri|emigratzeko]] joerak atzeraelikatu dituelarik.
 
[[Italia|Italiak]] susperraldi bat izan du [[Eros Ramazzotti]], [[Laura Pausini]], [[Gianluca Grignani]], [[Tiziano FerrFerro]]<nowiki/>o eta abarrekin, eta [[Angelo Valsiglio]] bezalako [[Konpositore|konpositoreak]] ezagutarazizezagutarazi ditu, eta bereharen [[Abesti|abestiak]] [[Gaztelania|gaztelaniara]]arrakasta itzulilortu izanarendute ondorioz,Espainian [[1990eko hamarkada|1990eko hamarkadatik]] aurrera, [[balada]] [[EspainiaGaztelania|espainiarreangaztelaniara]] lekuaitzultzearen irabazi duteondorioz.
 
=== Ereserkiak ===
[[Ereserki|Ereserkia]] [[kantu]] edo [[testu]] [[Lirika|liriko]] bat da, [[sentimendu]] [[Positibismo|positiboak]], [[Alaitasun|alaitasuna]] eta [[Ospakizun|ospakizuna]] adierazten dituena.
 
[[Antzinaroa|Antzinaroan]], [[jainko]] baten omenezko [[Konposaketa (matematika)|konposaketa]] koral bat zen, eta balio [[Liturgia|liturgiko]] osoz berreskuratua dazuten [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] [[latinezko literatura]] [[Latindar (argipena)|latindar]] [[Kristau|kristauan]]. Hitza [[Greziera|grezieratik]] dator, eta zentzu edo esanahi berean [[Europa|Europako]] [[hizkuntza]] ia guztietara igaro zen<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Himno - Qué es, Definición, Características, Tipos de himno y Más 2021|hizkuntza=es|url=https://tiposdearte.com/literatura/generos-literarios/lirico/himno/|aldizkaria=tiposdearte.com|sartze-data=2021-05-12}}</ref>.
 
Gainera, [[musika]]- edo [[literatura]]-[[Errepresentazio|errepresentazioa]] da, [[Musika|musikan]] edo [[Testu|testuan]] islatzeko beharra sortzen duen [[Gertaera (argipena)|gertaera]] hain handia.