Lankide:BenatMug/Proba orria: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
 
<br />
 
Joxan Elosegi (Irun, Gipuzkoa, 1955-) itzultzaile, euskara irakasle eta denbora-pasa sortzailea da.
 
Joxan Elosegi (Irun, Gipuzkoa, 1955-) itzultzaile, euskara irakasle eta denbora-pasa sortzailea da. Ikasketaz, filologian lizentziaduna da. Aldizkari ugaritan kolaboratu du ([[Ustela]], [[Oh! Euzkadi]]...), eta beste zenbaiten sortzaile ere bada ([[Plazara]], [[Irunero]], Luma...). [[Euskal Herritarrok]] koalizioko zinegotzi izan zen [[Irungo Udala|Irungo Udalean]] 1999 eta 2003 arteko legealdian. [[Ander Elosegi]] piraguistaren aita da.
Ander Elosegi
 
== Irungo euskara mugimenduaren ikur ==
[[Euskal Herritarrok]] koalizioko zinegotzi izan zen Irungo Udalean 1999 eta 2003 arteko legealdian.
Joxan Elosegik 1970eko hamarkadatik gogor egin du lan Irun berreuskalduntzeko, eta euskalgintzako zenbait alderditan nabarmendu da. Irungo AEKren fundatzaileetako bat izan zen, eta, urte luzez beste zeregin batzuetan ibili ondoren, berriz ari da AEKn eskolak ematen. Proiektu ugari jarri izan ditu martxan; esaterako, ''[[Arinaiztarra]]'' izeneko aldizkaria sortu zuten, ikasle eta irakasleen artean, 1985etik aurrera<ref>{{Erreferentzia|izena=Juanma|abizena=Sarasola|urtea=2014|izenburua=Moskuko urrea : kultur eta gizarte mugimenduen eztanda Irunen, 1983-1993|argitaletxea=|data=2014|url=http://worldcat.org/oclc/920314941|isbn=84-617-3041-0|pmc=920314941|sartze-data=2021-05-13}}</ref>.
 
'''Biografia'''
 
[[Bernardo Atxaga|Bernardo Atxagak]] eta [[Koldo Izagirre|Koldo Izagirrek]] sortutako ''[[Ustela]]'' literatur fanzineko hirugarren eta azken alean kolaboratu zuen, [[Mermelada ustela|"Mermelada ustela"]] izenekoan (1976)<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Ustela - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/ustela/ar-154160/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2021-05-13}}</ref>. Horren ondoren, Koldo Izagirrek berak eta [[Ramon Saizarbitoria|Ramon Saizarbitoriak]] gidatutako ''[[Oh! Euzkadi]]'' aldizkarian ere hartu zuen parte, 1981. urtean. Elosegik berak sortutako aldizkariek atal bereizi bat behar dute.
Filologian lizentziaduna da, eta itzulpengintzan dihardu lanbidez. Zenbait literatur lan ditu euskaratuak frantsesetik, hala nola Literatura Unibertsala bildumako ''Zazie metroan'', Raymon Queneaurena. (EIZIEtik aterea: http://nordanor.eus/nor?id=528)
 
== Aldizkariak ==
Irunen eta Bidasoko eskualdean euskara eta euskal kultura sendotzeko aldizkari biren sortzaile da Joxan Elosegi.
 
=== ''Plazara'' ===
ARGAZKIAK TXERTATU: Joxan, Luma...
''[[Plazara]]'' izeneko aldizkariak 1985ean ikusi zuen argia lehen aldiz. Irungo Udaleko Euskara Kontseilu sortu berritik ateratako ideia izan zen. Orduko kontseiluburu [[Jorge Giménez|Jorge Gimenezek]] eta artean kontseilukide zen Joxan Elosegik heldu zioten lantegiari. Eskualdeko eta kanpoko hamaika kolaboratzaile izan zituen hiruhilabetekariak, eta literatur bokazio handia izan zuen, denborarekin areagotu egin zena. 20. eta azken alea 1992an kaleratu zuten<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Plazara - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/plazara/ar-114973/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2021-05-13}}</ref>.
 
=== ''Irunero'' ===
== Euskara irakasle Irungo AEKn ==
1970-80ko hamarkadetan (??) Irungo AEKn murgilduta egon (arduradun nagusia? Fundatzailea?) Arinaiztarra aldizkaria (ikasle eta irakasleen artean sortua, 1985ean, Moskuko dixit)
 
Anderren aita
 
== Denbora-pasak ==
25 ⟶ 23 lerroa:
2007an lehen aldiz antolatu zuten Euskal Herriko [[Hitz gurutzatuak|Hitz Gurutzatuen]] Txapelketa, Irunen bertan. Dozenaka zale bildu ziren urtero, 2014an azken aldiz antolatu zuten arte.
 
== ItzulpengintzaArgitalpenak ==
 
 
 
Flemen lau eta Nothomben batzuk. Belgikarrak, emakumezkoak??
 
 
Irunero
 
Plazara aldizkaria: http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/plazara/ar-114973/
 
 
Itzulpenak
 
''Eros tren txinatar batean''  Depestre, Rene (2013) Iruñea, Igela
 
''Nola banandu nintzen neure alaba eta neure ia-semearengandik''  Flem, Lydia (2009) Irun, Alberdania
 
''Horrela egiten dute emakumeek amets''  Taylor, Kressmann (2007) Irun, Alberdania
 
Amodio gutunak oinordetzan  Flem, Lydia (2007) Irun, Alberdania
 
Izua  Flem, Lydia (2006) Irun, Alberdania
 
Katilinarenak  Nothomb, Amelie (2006) Iruñea, Igela
 
Nola hustu nuen gurasoen etxea  Flem, Lydia (2005) Irun, Alberdania
 
Rameauren iloba  Diderot, Denis (2005) Bilbo, EHU
 
Ahardikeriak  Darrieussecq, Marie (2004) Irun, Alberdania
 
Durduzaz eta dardaraz  Nothomb, Amelie (2003) Iruñea, Igela
 
Ardi beltza  Alapont, Pasqual (2001) Sondika, Edebé-Giltza
 
Asterix eta Latraviata  Uderzo, Albert (2001) Donostia/Bartzelona, Elkar ; Grijalbo-Dargaux ; Junior
 
Stukaren itzala  Hernàndez, Pau Joan (2000) Donostia, Elkarlanean
 
Zazie metroan  Queneau, Raymond (1996) Euba, Ibaizabal
 
Otarteko paregabeak Panoramix-ek Galiako haur bizkor eta mokofinentzat aukeratuak  Goscinny, René (1996) Donostia, Ttarttalo
 
Euskara, Mekong, Zulu eta ni (PDFa idazmahaian!!)
 
 
 
Saiakera
 
Enbolike, Markos Zapiainekin batera.
 
Liburuak (?)
 
Lopetegi, Joxe Mari Ezkerra "Lekai", Euskaraz Irunen barrena, Diccionario del Bidasoa.
 
 
 
 
Mikel Garmendia (Horrela...): beti irakurtzen dizkiogu Elosegiri gauza gurerako arrunt interesgarriak: “Mando erori zen…”, “Haur hanka-gorria…”, “Sekula egingo ez zuen…” (ordenari dagokionez), “xuria…”, “pollita…” (adjetibazio markatua)…
 
Mikel Garmendia (Katilinarenak...): Itzulpenari dagokionez, ongi hartu die tamaina itzultzaileak —lehendik ere itzulia baitzion beste obra bikain bat, ''Durduzaz eta dardaraz'' izenekoa— Nothomben estilo baliotsu bezain pedanteari, haren kontatzeko era biziari, hiztegi-zehaztasunari —esan dezagun, bitxitasun gisa, oso ederra dela J. Elosegik erabilitako aditza, kontakizunean zehar berebiziko garrantzia duena: ''inpromatu'', ohiko hiztegietan topatzen zaila bada ere, kontestuak argitzen duena eta, badaezpada ere esango dugu, nardatu, nekarazi edo "fastidiatu" esan nahi duena—. Ondo jasoa dago, baita ere, Émilek, pertsonaia nagusietako bat izateaz gain, kontakizunaren narratzailea denak, etengabe darabilen garraztasun-doinua.
 
Inma Errea (Nola hustu...): Itzultzailea, Joxan Elosegi, zorrotz aritu da, eta oparo, egileak deskribatzen dituen egoeren kolore, irudi eta ñabardura guztien berri emateko arretatsu beti. Itzulpenak ez du lausotzen egileak azaldutako errealitatea, eta bere osoan ikustarazten digu garai, herri eta gizarte maila jakin batzuen argazkia. Batzuetan, film bat ikusten ari garela irudikatzeraino.
 
Iñigo Roque (Ahardikeriak): Euskarazko testua bikaina da, joria, zurruntasunik eta margultasunik batere gabea. Lehendik ere bagenuen Joxan Elosegiren antzearen berri. Estilista dotorea.
 
 
Batez ere itzulpen-lanak argitaratu ditu Elosegik azken hamarkada hauetan, eta frantsesetik euskaratu ditu gehienak: [[Lydia Flem|Lydia Flemen]] lau eta [[Amélie Nothomb]]-en bi, esaterako. Haren itzulpenetan oinarrituta kritikariek nabarmendu izan dute Elosegi "estilista dotorea" dela, besteak beste<ref>{{Erreferentzia|izena=Iñigo|abizena=Roque|urtea=2005|izenburua=kritiken hemeroteka » Metamorfosi soziala|url=https://kritikak.armiarma.eus/?p=1245|sartze-data=2021-05-13}}</ref>. Hala ere, bestelako argitalpenak ere aurki ditzakegu Elosegiren obran, zenbait bildumaren apailatze-lanetan ibili baita.
 
=== Itzulpenak ===
 
* ''Otarteko paregabeak Panoramix-ek Galiako haur bizkor eta mokofinentzat aukeratuak'', [[René Goscinny|Goscinny, René]] (1996) Donostia, Ttarttalo.
* ''Zazie metroan'', [[Raymond Queneau|Queneau, Raymond]] (1996) Euba, Ibaizabal.
* ''Stukaren itzala'', [[Pau Joan Hernàndez|Hernàndez, Pau Joan]] (2000) Donostia, Elkarlanean.
* ''Asterix eta Latraviata'', [[Albert Uderzo|Uderzo, Albert]] (2001) Donostia/Bartzelona, Elkar; Grijalbo-Dargaux; Junior.
* ''Ardi beltza'',  [[Pasqual Alapont|Alapont, Pasqual]] (2001) Sondika, Edebé-Giltza.
* ''Durduzaz eta dardaraz'', [[Amélie Nothomb|Nothomb, Amélie]] (2003) Iruñea, Igela.
* ''Ahardikeriak'', [[Marie Darrieussecq|Darrieussecq, Marie]] (2004) Irun, Alberdania.
* ''Rameauren iloba'', [[Denis Diderot|Diderot, Denis]] (2005) Bilbo, EHU.
* ''Nola hustu nuen gurasoen etxea,'' [[Lydia Flem|Flem, Lydia]] (2005) Irun, Alberdania.
* ''Katilinarenak'', Nothomb, Amélie (2006) Iruñea, Igela.
* ''Izua'', Flem, Lydia (2006) Irun, Alberdania.
* ''Amodio gutunak oinordetzan'', Flem, Lydia (2007) Irun, Alberdania.
* ''Horrela egiten dute emakumeek amets,'' [[Kressman Taylor|Taylor, Kressmann]] (2007) Irun, Alberdania.
* ''Nola banandu nintzen neure alaba eta neure ia-semearengandik,'' Flem, Lydia (2009) Irun, Alberdania.
* ''Eros tren txinatar batean,''  [[René Depestre|Depestre, René]] (2013) Iruñea, Igela.
* ''Nik kantatu eta dantza egiten du mendiak'', [[Irene Solà]] (2020) Irun, Alberdania.
 
=== Bestelakoak ===
Erreferentziak
Itzulpen lanez gain, beste lan batzuen egile ere bada. Aipatzekoak dira, batetik, ''[[Euskaraz, Irunen barrena]]'' lana (1994), zeinetan apailatu baitzituen [[Nikolas Alzola|Nikolas Alzola Gerediagak]] Irungo [[El Bidasoa]] astekarian 1959 eta 1961 artean argitaratutako istorio, bertso, kondaira eta abarrak. Bestetik, [[Joxe Mari Lopetegi]] bertsolari irundarraren bertsoak bildu eta atondu zituen, ''[[Joxe Mari Lopetegi, Errepublikanoen Bertsolaria]]'' (2004), [[Gaztelupeko Hotsak]] argitaletxearen "Paper Hotsak" bilduman.
 
[[Markos Zapiain|Markos Zapiainekin]] batera [[Enbolike]] argitaletxea sortu zuen, saiakera bilduma xume bat argitara eramango zuena. Zapiainen esanetan, "euskarazko saiakera eta gogoeta sustatzea zuen helburu"<ref>{{Erreferentzia|izena=Aritz|abizena=Galarraga|urtea=2017|izenburua=kritiken hemeroteka » Zer ari zaigu gertatzen?|url=https://kritikak.armiarma.eus/?p=7131|sartze-data=2021-05-13}}</ref>.
NOR
 
Auñamendi
 
Moskuko Urrea??
<br />
<references />
[[Kategoria:Irungo idazleak]]
[[Kategoria:Euskal idazleak]]
[[Kategoria:Itzultzaileak]]