Koldo Arriola Arriola: berrikuspenen arteko aldeak

'''Koldo Arriola''' ([[Ondarroa]], [[1956]]ko [[otsailaren 12]]a -''[[Ibidem|ib.]]'', [[1975]]eko [[maiatzaren 24]]a) Ondarroako Guardia Zibilen kuartelean eraila tiroz. Institutuko kideen arteko afari baten ostean, lagun koadrilan taberna batetara zihoazela, [[Guardia ZibilarenZibila]]<nowiki/>ren kuartelaren paretik pasatzen ari zirela bertan zegoen guardiako Guardia Zibil batek hurbildu eta barnean eskatu zion Koldo Arriolari. Segundu batzuetara entzun zen bere bizitzarekin bukatu zuen tiro hotsa.

Koldo Arriola Berriatuko[[Berriatua|Berriatu]]<nowiki/>ko Orubixe Nagusixe baserrian jaio zen 1956ko Otsailaren 2an. Berriatuan eman zituen umezaroko lehen urteak; baina ume zenean oiraino, 1960 hamarkadako lehen urteetan baserritik Ondarroako Iturribarri kalera leku aldatu ziren. Iturribarri kaleko 2en zenbakian bizi izan zen Koldo, Luis Arriola Kaltzakorta aita eta Zelestina Arriola Arriola amarekin batera.

Koldoren gaztaroa erabat lotua egon zen herriak eta lagun arteak eskaintzen zion aukerei. Udaberri sasoian, eguna argitu aurretik abiatzen ziren Goimendi inguruetara. Arriolak berak sakon ezagutzen zituen inguruko mendiak eta, batez ere, txoriak. Zaletasun handi zuen hura. Udaberri sasoiko egunak mendian pasatzen zituzten, erreklamoak egin eta txoriak harrapatzen. Koldo bizirik zen artean, ''Orubi''xa taberna txori kantuz betea gogoratzen dute bertaratzen zirenek. Izan ere, Koldok berak Burugorriak ([[Txoka arruntak edo Acanthisarrunt|Txoka cannabinakarrunta]]<nowiki/>k) zituen.

Uda garaian aldiz, [[Lekeitio]] eta Ondarroa arteko kostaldean dauden haitzak ziren beraien eguneroko leku. Txirrindularitzan ere egin zituen bere pausuak.. Izan ere, ume-umetatik bizikleta bat izan zuen eta aukera izan zen beretzat kirola ezagutu eta maitatzeko. Eta, orduko gazte batzuk bezala, arrain garraiorako erabiltzen ziren egurrezko kajak jostera joaten zen iluntzero Eusebio Bilbao eta Andoni Lertxundi ''Porru''k zuten biltegira. Kajak josteaz aparte, biltegi hartan bertan biltzen ziren gazte asko, karta jokoan eta hitz aspertuan egoteko. Giro hura izan zen Koldo gaztearen bizitza.

Maiatzeko hilabetea, bereziki alaia eta bizia izaten da Ondarroa bezalako kostaldeko herrietan, itxasoari lotuago ziren garaietan bederen. Udaberriko sasoi horretan, itxasoa bizirik egoten da eta herrian bertan ere nabaritzen da: “''[[Antxoa]] adurra urre gorri bihurtzen zen ondarrutarren poltsikoetan. Baita, nola ez, herriko kaleetan ere''”<ref name=":0" />.

1975 urtean ere ez zion Antxoak bere zitari ezezkorik eman baina, kaleetako giroa bestelako zen. Nahasia eta ezegonkorra. Hilabete lehenago, apirilaren 25ean hain zuzen, [[Salbuespen-egoera|Salbuespen Egoera]] ijarri zuen Francoren erregimenak Madriletik[[Madril]]<nowiki/>etik, Bizkaian[[Bizkaia]]<nowiki/>n eta Gipuzkoan[[Gipuzkoa]]<nowiki/>n, agindu-legez:

''Artículo primero: Durante el plazo de tres meses a partir de la entrada en vigor de este decreto-ley se declara el estado de excepción en as provincias de Vizcaya y Guipuzcoa, quedando en suspendo los artículos doce, catorce, quince, diez, seis y diez y ocho del [[Fuero de los Españoles]]''” <ref name=":1">{{erreferentzia|urtea=1975.05.26|izenburua=Boletin Oficial del Estado}}</ref>

Hala ere, ''Fuero de los EspañolEspañoles'' delakoa egonik ere, kartzelatik pasatuak ziren “''gora euzkadi askatauta!''” oihu egin besterik ez zituztenak, ofizialtasuna  lortu ezin izan zuten aisialdi taldeak, jazarpena eta galdeketak pairatu zituztenak, etxe miaketak eta, atxiloketak.  

Goizaldeko bostak eta erdiak aldera, izan zen beste gertaera garratz bat. Oraindik bazen gauaren ilunean, babesturik, herriko gaueko zabor biltzaileek erabili ohi zuten zabor-kamioia hurbildu zen kuartelera, garaiko Udal serenoaren aginduz. [[Zabor-bilketako kamioi|Zabor-kamioi]] hartara igo zuten poltsa beltz batean bildurik gorpua eta agindu zioten zabor biltzaileari eraman zezan Antiguako hilerrira.  

Biharamunean, maiatzak 25ean, igandea, erabat geldirik jarraitzen zuen herriak. Hutsik kaleak. Ireki gabe taberna eta kafetegiak. [[Aurrera Kirol Elkartea|Aurrera Futbol taldeaktaldea]]<nowiki/>k jokatu behar zuen futbol partida ere bertan behera geratu zen.

1975eko maiatzaren 24an, Koldoren hilketaren egun berean, [[Miguel Castells|Miguel Castells Artetxe]], Ignacio Usandizaga Aranzadi eta Enrique Villa Sanchez abokatu donostiarrek gertaera haiek salatzen zuten agiria prestatu zuten.

Madrilen, adibidez, adiskidetza-ekitaldira deitu zituzten ''Cifra, [[Europa Press]], Logos'' albiste-agentzietako eta ''El Alcazar, Nuevo Diario'' eta ''Pueblo'' egunkarietako zuzendariak, Uztailaren 14an. Donostian ere ''[[Diario Vasco|El Diario Vasco]]'' eta ''[[La Voz de España]]'' egunkarietako zuzendariak deitu zituzten Uztailaren 22rako. Eta uztailaren 28an ''El [[El Correo|Correo Español]]-El Pueblo Vasco, Hierro'' eta ''[[La Gaceta del Norte]]'' egunkarietako zuzendariei Bilboko auzitegi baterako deia helarazi zitzaien.

1977. urtean erregimen politikoaren baitan aldaketa batzuk burutu ziren espainiar estatuan. Demokraziarako zenbait ezaugarri eta erabaki hartu ziren: alderdi politikoen legalizazioa, hauteskunde orokorrak,  1977ko AministiaAmnistia legea... baina ez zen errotiko etendurarik eman.