Ezki-ur: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Tilia. Flowers.jpg|thumb|[[Ezki|Ezki-loreak]].]]
'''Ezki-ura''', '''tila''' edo '''ezki tea''', [[tilia]] generoko espezie batzuen lore formako fruituarekin egiten den infusio bat da. Propietate antiespasmodikoak, somniferoak eta [[Antsiolitiko|antsiolitikoak]] ditu alfa


Alfa-pineno, limoneno, nerol, eugenoleugeno eta azido kafeiko edukiagatik propietate antiespasmodikoak, kertzetinasomniferoak eta terpineolarekin[[Antsiolitiko|antsiolitikoak]] batera,ditu. bereBere eraginak kontsumitzen duen pertsonaren araberakoak diren arren, ezki teak zenbait osagai nutrizional ditu. [[Farnesol|Farmesol]]-dosi handiak aurki daitezke, lurrin bereizgarria ematen dion substantzia. Aipatzekoak dira, halaber, [[Tanino|taninoen]], etxekoen, [[Karoteno|karotenoen]], [[Glukosa|glukosidoen]], [[Suerzitrosido|suerzitrosidoen]] eta c bitaminaren edukia. Substantzia horiek guztiek erlaxazio- eta lasaitasun-efektua eragiten dute [[Organismo|organismoan]], eta lagungarri izan daitezke [[Hileko|hilekoa]] duten pertsonentzat.
 
Tila lagungarria da, bereziki, loa aurkitzeko arazoak dituzten edo loezina duten pertsonentzat. Hala ere, ezaugarri horiek ez ezik, gosea berreskuratzen eta hotzeria bat jasaten dugunean hobetzen ere laguntzen du.
13 ⟶ 16 lerroa:
 
== Historia ==
Europan, tilo batzuek desbora dezente bizirautea lortu zituzten. Gloucestershire-ko Westonbirt Arboretum-eko T. cordatan zuhaizti batek [[2000|2.000]] urte dituela kalkulatzen da. Nurembergeko gaztelu inperialaren patioan Tilia bat dago, tradizioz [[1900]]. urtean kontatua, Cunigunde enperatrizak landu zuena, Alemaniako Henrike II.aren emaztea [[1000]] inguruan. Baden-Württembergeko Neuenstadt am Kocher-eko Tilia, Alemania, erori zenean [[1000]] urte zituela kalkulatu zen. Naters-eko Alte Linde zuhaitza, Suitzan, [[1357]]<nowiki/>an agiri batean aipatzen da eta garai hartako idazleak dagoeneko magnam (handia) bezala deskribatu zuen. Bere oinean dagoen plaka batek aipatzen du [[1155]]<nowiki/>ean teil bat zegoela leku horretan. Najevnik teilua (eslovenieraz: Najevska lipa), [[700]] urteko T. cordata, Esloveniako zuhaitzik lodiena da.
 
Oso ezagunak diren Hyblaean mendien eztiaren bikaintasuna bere alboak estaltzen eta gailurra koroatzen zuten tilioi zor zitzaien.