Txikipedia:Sustrai: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Sustraien inguruko informazioa argitaratu dut.
 
No edit summary
1. lerroa:
{{Banner|Beech Roots & Moss (5361032391).jpg}}
Sustraia normalean lur-azpian ezkutatuta dagoen landareen zati bat da. Sustraiek hainbat helburu dituzte: landarea lurrean finkatu eta tente mantentzen dute; eta landareak behar dituen mantenugaiak eta ura lurretik xurgatu eta biltzen dituzte.
[[Fitxategi:Exposed mango tree roots.jpg|550px|thumb|left|<center>Zuhaitz baten sustraiak.]]
'''Sustraia''' normalean lur-azpian ezkutatuta dagoen {{Txp|landare|landareen}} zati bat da. Sustraiek hainbat helburuzeregin dituzte: landarea lurrean finkatu eta tente mantentzen dute, batetik; eta, bestetik, landareak behar dituen {{Txp|mantenugai|mantenugaiak}} eta ura lurretik xurgatu eta biltzen dituzte.
 
Bi sustrai mota nagusi daude: sustrai mamitsuak eta sustrai haritsuak. Sustrai mamitsua lurretik beherantz zuzenean sartzen den sustrai luze eta lodia da. Haren alboetan sustrai txikiagoak haz daitezke. Sustrai mamitsua duten landareetako bat {{Txp|azenario|azenarioa}} da. Sustrai haritsuak tamaina bereko sustrai txiki ugari izaten dira. Sustrai txiki horiek norabide askotan hazten dira zurtoinaren oinarritik. Belarrek dituzte sustrai haritsu sistemak dituzteharitsuak.
 
Landare batzuek sustraiaklur gainean bota ditzakete lur gaineansustraiak. Artoa, adibidez, bere zurtoinean sustraiak hazizan ditzake zurtoinean. Aireko sustraiak deitzen diren horiek landarealandareari sostengatzen laguntzen dutediote.
 
Sustrai baten muturra txanoa deitzen da. Zelula berriak sortzen ditu, sustraiak hazteko gaitasuna izan dezan. Sustraia lur barrura bultzatzerakoan babesten duen zati gogorrago bat du . Sustraiaren puntaren gainean, sustraiaren kanpoaldean, dauden iletxoek ura eta mantenugaiak xurgatzen dituzte. Ura eta mantenugaiak azala deitzen den geruza batean zehar mugitzen dira sustraiaren erdiguneraino. Azalean landarearen {{Txp|elikagai}} gehigarriak ere biltzen ditu. Sustraiaren erdigunean, sustraian eta landarean zehar ura eta janaria daramaten ehunak daude.
 
Landare askoren sustraiak jan daitezke. Jatekoak diren sustrai horiei {{Txp|tuberkulu}} deitzen zaie. Mantenugaiez beterik daude, hala nola, {{Txp|bitamina|bitaminak}}, {{Txp|proteina|proteinak}} eta {{Txp|Zuntz dietetiko|zuntza}}. Tuberkuluen artean honako hauek daude: azenarioak, {{Txp|erremolatxa|erremolatxak}}, {{Txp|arbi|arbiak}}, {{Txp|errefau|errefauak}} eta batatak{{Txp|patata|patatak}}.
 
Sustraiak funtsezkoak dira landareentzat: hondatzen badira, landarea kaltetu edo hilko da. Sustraiak edo sustraien iletxoak mozten badira, landareak mantenugai nahikoak ez jasotzea gerta daiteke. Lehortzen diren sustraiek ezin dute ura berriro ere xurgatu. Lurra gogorregia bada, sustraiak ezin dira hazi.
 
[[Kategoria:Txikipedia]]
[[Kategoria:Txikipedia:Landareak]]