Martin Bañezen eresia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
tNo edit summary
3. lerroa:
 
== Testuinguru historikoa ==
1464. urtean izan zen Martin Bañez Artzubiagakoaren hilketa. Ganboarren aldekoa zen jan hau, eta [[Arrasate]]tik [[Garagartza (Arrasate)|Garagartzara]] joanzihoan batean, [[Ibarreta (Arrasate)|Ibarretako]] burdinolaren parean, oinaztar batzuek hil zuten, [[Butroe (familia)|Butroe]] familiakoek nonbait.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Butroe (familia)|url=http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia.asp?sarrera=Butroe1|aldizkaria=www1.euskadi.net|sartze-data=2018-02-27}}</ref>
 
[[Arrasateko sutea|Mondragoe erre]] eta Gomez Gonzalez indarrez hil ondoren, Gipuzkoako merio nagusia zen Pero[[Petri II.a Lopez Aiarakoa|Petri Lopez AialakoakAiarakoak]], bandoen arteko liskarrak bukatzeko asmoz, zigor eredugarri batez punitu egin zituen Mondragoekoak. Zaldunak sutara kondenatu, kapareak itoarazi putzu batean, harri astuna lepotik zintzilikatuta, eta beste enparauak urkamendira bidali zituen, nahiz eta, azkenean, heriotza-zigorra lursail eta diru-isunekin ordeztu zen.
 
Bakea azalekoa omen zen eta 1464ko maiatzaren arratsalde batean, bost oñaztarrek Martin Bañez Artazubiagakoa erail egin zuten, Ibarretako olatik Mondragoera etxeratzen ari zenean. Aramaioko Juan Alonso Mujika izan zen erasoaren gidari eta bertan hil zuten Martin Bañez, gertaerak baino lehen Artazubiagakoaren gaineko heriotza zigorra bertan behera geratua izan bazen ere<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Erdi Aroko kantak, historia errimatua|hizkuntza=eu|data=2006-01-08|url=https://www.argia.eus/argia-astekaria/2022/erdi-aroko-kantak-historia-errimatua|aldizkaria=Argia|sartze-data=2020-01-23}}</ref>. Alargunak negar saminari eman zion, eresi askoren bidez. Horietako bat Esteban Garibaik bildutako hau, non azpimarratzekoa den tonu oldarkorra<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Martin Bañez Artazubiagakoaren eresia « Etxepare rap|url=https://www.argia.eus/blogak/etxepare-rap/martin-banez-artazubiagakoaren-eresia/|sartze-data=2020-01-23}}</ref>.
14. lerroa:
 
{|style="width: 60%;"
|'''Jatorrizkoa'''<poem>
'''Jatorrizkoa'''
Oñetaco lurrau jabilt ycara,
lau araguioc vere an verala,