09:47, 28 martxoa 2021ko berrikusketa aldatu InternetArchiveBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak 100.638 edits Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8 ← Aurreko ezberdintasuna		08:47, 22 apirila 2021ko berrikusketa aldatu desegin Treuiller (eztabaida \| ekarpenak) 8.771 edits No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:Trebiñuko auzia oroitzeko eskultura.jpg\|thumb\|400px\|Trebiñuko auzia oroitzeko eskultura, Trebiñuko udaletxean dagoena.]] [[Fitxategi:Burgos Alava Treviño location map.svg\|thumb\|Trebiñuren auzia azaltzeko mapa, Burgosen eta Arabaren kokapena erakusten duena.]] '''Trebiñuko auzia''' [[Trebiñuko barrendegia]]ren adskripzio administratiboari buruzko eztabaida da, [[Erdi Aroa\|Eri Arotik]] gaur arte ~~iraun duena~~dirauena. Trebiñarrek historikoki eta hainbat aldiz aldarrikatu dute barrendegiak [[Araba]]n integratu beharko lukeela. Gaur egun [[Burgos]]ko probintziaren menpekoa da. Trebiñuko barrendegia [[Araba]]ko lurraldearen ~~erdian~~erdiako eskualdea da, administratiboki [[Burgosko probintzia]] dena. [[Gaztelako Erresuma]]k 1.200 urtearen inguruan Araba indarrez konkistatu ondoren ~~1200. urte inguruan~~, [[Henrike II.a Gaztelakoa]]k Trebiñu eta ~~bere~~haren lurraldeak [[Pedro Manrique Lara]]ri dohaintzan eman ~~egin~~ zizkion [[1366]]an,. [[Arabako Anaiartea]]k [[1463]]an sortu zenean, Arabatik kanpo ~~gelditu~~geratu ~~zela,~~zen eta [[XVI. mendea\|XVI. mende]] bukaeratik Burgosi lotu ~~zitzaiola~~zitzaion. Trebiñu Araban sartzeko hainbat eskaera egin dituzte barrendegiko agintariek zein herritarrek historian zehar. XX. mendetik aurrera, hurrengo eskaerak egin dira: * 1917 eta 1919 urteetan Arabako Merkataritza eta Industria Ganberak Trebiñu Euskal Estatutuaren proiektuan sartzeko eskatu zuen. Orduko Espainiako gobernuaren erorketak estatutu proiektu hori ezerezean utzi zuen. * 1936ko maiatzean Argantzongo Udalak Arabako Aldundiari eskatu zion barrendegia Araban sartzeko eskariak sostengatzeko, baina saio horrek huts egin zuen. * 1940ko ekainaren 20an barrendegiko bi Udalek integrazio txostena abiarazi zuten.<ref>https://web.archive.org/web/20120113091914/http://centros1.pntic.mec.es/cp.condado.de.trevino/entorno2.html</ref> Eskaria oinarritzeko, Burgosko Gobernu Zibilak 1940an antolatu zuen erreferenduma aurkeztu zuten. Erreferendum horretan trebiñarren % 95,93a ~~Arabarekin~~Arbarekin bat egitearen alde agertu zen.<ref>[http://www.elpais.com/articulo/espana/BURGOS/BURGOS/TREVInO_/BURGOS/aLAVA/Pleno/Ayuntamiento/Trevino/incorporacion/Alava/elpepiesp/19800126elpepinac_24/Tes/ Trebiñuko auzia ''El Pais'' egunkarian]</ref> Hala ere, emaitza hori ez zuen kontuan izan Espainiako gobernuak. * 1958ko uztailaren 24ean Gobernazio Ministerioak ordena bat igorri zuen, trebiñarren iritzia eskatuz Trebiñuko artzapez barrutia, Arabako apezpikuaren mende zegoena, Burgoskoaren mende egotera igaro zedin. Trebiñuko alkate Eugenio Garayk kontrako zentzuan hartu zuen agindua, eta "probintzia aldaketaren aldeko eta kontrako arrazoiak" (''los pros y los contras del cambio de Provincia'') eztabaidatzeko kontzejuak deitzeko eskatu zuen.<ref>{{es}} Ortiz de Orruño, José María (1999) ''Treviño. Breve historia de un contencioso secular'', p. 42.</ref> Udalerriak zituen berrogeita hamar herrixketatik, seik salbu beste guztiek erantzun zuten, eta soilik hiruk ~~-Añastro~~—Añastro Mesanza eta ~~Pariza-~~Pariza— egin zuten Burgosen ~~jarraitzearen~~segitzearen alde; ~~gainerakoak~~gainerakoek Arabaren aldeko iritzia eman zuten. * Aurreko saialdia udan zehar geldirik egon zen, baina 1958ko azaroaren 8an udalbatzak mozio bat onartu zuen aho batez, hurrengoa esanez: "Konderri honetako biztanleen bidezko nahia izan da beti Arabako probintziaren mendekoa izatea helburu guztietarako, eta ez Burgoskoa" (''siempre fue aspiración legítima de los habitantes de este Condado el depender a todos los efectos de la Provincia de Álava, y no de Burgos'').<ref>Ortiz de Orruño, José María (1999) ''Treviño. Breve historia de un contencioso secular'', p. 43.</ref> * [[1980]]ko [[urtarrilaren 26]]an eta [[urriaren 17]]an [[Trebiñu]]ko eta [[Argantzon]]go udalek, hurrenez hurren, baimena eskatu zuten konderria batzeko Arabara gehitzeko eta horrela Euskal Autonomia Erkidegora batzeko. [[1979ko Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutua\|Gernikako Estatutua]] indarrean zegoen ordurako baina ez, Gaztela Leongoa eta estatutuaren bidea erabiliz lortu nahi zuten. [[Erreferendum]]a antolatzeko baldintza guztiak bete arren, Espainiako Gobernuaren aurrean eginiko tramiteek ez zuten aurrera egin. [[1983]]an, Gaztela Leongo Estatutua sartu zen indarrean, prozedurari zailduz<ref>[http://www.berria.eus/paperekoa/2020/006/428081/2014-11-16/mugarriak.htm «MUGARRIAK»], ''Berria'', 2014-11-16</ref>. 17. lerroa: \|Hautesleak \|\| 919 \|- \|Abstentzioak \|\| 214 - % 23,3 \|- \|Boto baliodunak \|\| 705 - % 76,7 \|- \|Erreferenduma egitearen aldekoak \|\| 477 - % 68,1 \|- \|Erreferenduma egitearen kontrakoak \|\| 221 - % 31,5 \|- \|Zuriak \|\| 2 - % 0,28 \|- \|Nuluak \|\| 5 - % 0,70 \|}</div> * 2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz, Araban sartzearen aldeko alderdiek nagusitasuna eskuratu zuten berriro bai Trebiñun bai Argantzonen. Horren ondorioz, 2013ko martxoaren 8an, bozketa bidez, Burgostik bereizteko eta Araban sartzeko tramiteak hasteko eskatu zuten bi udalerrietako udalbatzek.<ref>[https://web.archive.org/web/20140221153033/http://paperekoa.berria.info/berria/2013-03-09/010/001/trebiuk_eta_argantzunek_araban_sartzea_onetsi_dute.htm Albistea berria.info webgunean] <small>2015/03/09an kontsultatua</small></ref>

Trebiñuko auzia: berrikuspenen arteko aldeak