Zirkulazio-aparatu: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t 2A02:2E02:2AF3:8300:5CC9:638F:99BF:EDED wikilariaren aldaketak ezabatuz, Xabi22 wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.
Etiketa: lehengoratzea
izaskun
2. lerroa:
{{HezkuntzaPrograma|Biologia eta geologia}}
{{Anatomia infotaula}}
'''Zirkulazio-aparatua''', '''zirkulazio-sistema''', '''sistema kardiobaskularra''' edo '''sistema baskularra''' ere deituaizaskun , [[odol]]ak [[elikagai]]ak ([[aminoazido]]ak eta [[elektrolito]]ak, adibidez), [[oxigeno]]a, [[karbono dioxido]]a, [[hormona]]k eta [[odol-zelula]]k gorputzeko [[zelula|zeluletarantz]] eta zeluletatik zirkulatzea ahalbidetzen duen organo-sistema da, [[nutrizio]]a emateko, [[gaixotasun]]ei aurre egiten laguntzeko, [[tenperatura]] eta [[pH]]-a egonkortzeko eta [[homeostasia]] mantentzeko.
 
Zirkulazio-aparatuak [[sistema linfatiko]]a barne hartzen du, [[linfa]] zirkularazten duena<ref>{{Erreferentzia|url=https://web.archive.org/web/20111117181428/http://www.mercksource.com/pp/us/cns/cns_hl_dorlands_split.jsp?pg=/ppdocs/us/common/dorlands/dorland/nine/000951445.htm|izenburua=Zirkulazio-aparatua|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2020-06-08}}</ref>. Linfaren iragaiteak odolarenak baino askoz denbora gehiago hartzen du<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Cancer Research UK|hizkuntza=en|url=https://www.cancerresearchuk.org/home|aldizkaria=Cancer Research UK|sartze-data=2020-06-08}}</ref>. Odola [[odol-plasma]]z, [[globulu gorri]]z, [[globulu zuri]]z eta [[plaketa|plaketaz]] osatutako [[likidoa]] da. Sistema baskular egituratuan barrena zirkulatzen du [[bihotz]]etik, gorputzeko [[Ehun (biologia)|ehun]] guztietako oxigenoa, mantenugaiak eta hondakinak eramanez. Funtsean, linfa gehiegi birziklatutako odol-plasma da, [[likido interstizial]]etik (zelulen artean) iragazi eta sistema linfatikora itzuli ondoren. Sistema kardiobaskularrak ("bihotza" eta "zain" esan nahi duten latinezko hitzekin) odola, bihotza eta [[odol-hodi]]ak hartzen ditu<ref>{{Erreferentzia|url=https://web.archive.org/web/20111117144906/http://www.mercksource.com/pp/us/cns/cns_hl_dorlands_split.jsp?pg=/ppdocs/us/common/dorlands/dorland/eight/000105264.htm|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2020-06-08}}</ref>. Linfak, [[gongoil linfatiko]]ek eta zain linfatikoek sistema linfatikoa osatzen dute, eta likido interstizialetik (zelulen artean) iragazitako odol-plasma linfa gisa itzultzen du. Odolaren zirkulazio-sistemak bi osagai ditu: zirkulazio sistemikoa eta [[birika|biriketako]] zirkulazioa<ref>{{Erreferentzia|izena=National Center for Biotechnology|abizena=Information|izenburua=How does the blood circulatory system work?|argitaletxea=Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG)|hizkuntza=en|abizena2=Pike|abizena3=MD|abizena4=Usa|izena2=U. S. National Library of Medicine 8600 Rockville|izena3=Bethesda|izena4=20894|data=2019-01-31|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279250/|sartze-data=2020-06-08}}</ref>.