Txikipedia:Hezkuntza: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia {{Txikipedia interwiki}} |
Bete egin dut |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:AF-kindergarten.jpg|alt=Afganistango eskola bat.|thumb
'''Hezkuntza''' [[Ezagutza|ezagutzak]], [[Balio (etika)|balioak]], [[Ohitura (argipena)|ohiturak]] eta jokatzeko moduak transmititzen dituen prozesua eta emaitza da.▼
== <big>Zer da?</big> ==
▲<big>'''Hezkuntza'''
<big>Ikaskuntza errazteko edo ezagutza berriak eskuratzeko prozesua da, baita trebetasunak, balioak, sinesmenak eta ohiturak eskuratzeko prozesua ere. Hezkuntzaren helburua gaitasun intelektuala garatzea da, eta pertsona gisa haztea eta eboluzionatzea eragiten digu, kide diren gizarteko kultura eta bizikidetza-arauen arabera.</big>
<big>Hezkuntza-prozesua ikastetxeetan eta gure etxeetan gertatzen da. Hezkuntza ez da hitzaren bidez bakarrik gertatzen, gure ekintza, sentimendu eta jarrera guztietan agertzen baita. Lortzen ditugun balioak helduengandik eskuratzen ditugu: gurasoengandik, hezitzaileengandik (irakasleak, entrenatzaileak)...</big>
== <big>Dauzkan zikloak</big> ==
=== <big>Haur Hezkuntza</big> ===
<big>Hezkuntza-sistemako '''lehen maila''' da. 1990. urtean sortu zen, eta proiektu horren arrazoia izan zen, 6 urte baino lehen haurren irakaskuntza hastea, aldez aurretik ezagutzak hartuz, hurrengo ziklora ezer jakin gabe ez iristeko. Hala ere, '''hautazkoa''' da.</big>
=== <big>Lehen Hezkuntza</big> ===
<big>Alfabetatze zuzena ziurtatzen duena da, hau da, irakurtzen, idazten, oinarrizko kalkulua egiten eta ezinbestekotzat jotzen diren kontzeptu kultural batzuk irakasten dituena. 6 eta 12 urte bitartekoa da, eta sei ikastaro hartzen ditu barne. '''Derrigorrezkoa''' da.</big>
=== <big>DBH (Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza)</big> ===
<big>Haren helburua 11 eta 16 urte bitarteko ikasleak hurrengo ikasketetarako edo lan-mundurako prestatzea da. Izenak esaten duen moduan, '''derrigorrezkoa''' da.</big>
=== <big>Batxilergoa</big> ===
<big>Espainiako batxilergoa derrigorrezko hezkuntzaren ondokoa da, eta normalean ikasleak 16 urte dituenetik ematen da, DBH (Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza) lortu ondoren. Bi ikastaro ditu, iraupena eta unibertsitate aurreko izaera dutenak. '''Ez''' da '''derrigorrezkoa'''.</big>
<big>Gainera, zure etorkizun akademikoa eta profesionala aukera ditzakezu '''lanbide-heziketaren''' bidez.</big>
== <big>Etimologia (nondik datorren hitza)</big> ==
<big>Etimologikoki, '''"Hezkuntza"''' hitza latinetik dator '''"hazkuntza", "heziera” edo “entrenamendua"''' hitzetik. Garrantzitsuena da etimologikoki hezitzailearen garapena (intelektuala eta kulturala) sustatzea esan nahi duela, hau da, hezitzailearen berezko ahalmen psikikoak eta kognitiboak garatzea, bere adimenetik eta ezagutzatik abiatuta, prozesu horretan hezitzailea aktiboa eginez.</big>
== <big>Lehenengo denboretan (nolakoa zen aintzinean)</big> ==
<big>Iraganean, irakaskuntza '''teorian''' oinarritzen zen '''asko''' eta '''praktikan gutxi'''. Ikasteko modua '''errepikapenean''' oinarritzen zen. Ikasteko, ikasleak ikasgaia buruz errepikatzen zuen, '''buruz''' ikasiz, ikasitzat jotzen zuen ikasgaia.</big>
== <big>Hezkuntza motak</big> ==
<big>Hezkuntza '''formala''', prestakuntza arautua ere deitua, hezkuntza integralaren prozesu korrelazionatua da, haur- eta lehen hezkuntzatik hasi eta bigarren hezkuntza eta goi-mailako hezkuntza barne hartzen ditu, eta kronologikoki graduatua eta hierarkikoki egituratua da. Honetan, egutegi eta ordutegi definituak aplikatuta daude.</big>
<big>Hezkuntza '''ez-formala''' eskola-erakundearen esparru ofizialetik kanpo egiten den hezkuntza-jarduera antolatu eta sistematiko oro da, haurrei eta helduei ikaskuntza errazteko.</big>
<big>Hezkuntza '''informala''' pertsona baten bizitza osoan gertatzen den prozesu bat da, non ezagutzak, trebetasunak eta jarrerak bereganatzen eta metatzen diren, gizabanako bakoitzaren esperientzien eta giroarekiko harremanaren bidez.</big>
== <big>Urrutiko hezkuntza</big> ==
<big>Urrutiko hezkuntzan, ikasleak ez du eskola batean aurrez aurre parte hartu behar; beraz, '''distantziek ez dute hezkuntza-prozesua mugatzen''', are gehiago, unibertsitateko hezkuntza formalaren parte dira.</big>
== <big>Helburuak</big> ==
<big>Hezkuntzaren '''helburua''' gizabanakoak garatzea edo haztea da, gizartean moldatzeko, pentsamendu kritikoak sortzeko, ideiak edo proiektuak proposatzeko ongizate komunaren eta gizarte bidezkoago eta orekatuagoen arabera.</big>
<big>Gainera, pentsamendu, sinesmen eta iritzi askeak dituzten pertsonak trebatzen ditu, ona eta txarra bereizteko gai direnak, beren ezagutzak besteei partekatzeko ahaleginean.</big>
<big>Hezkuntzatik lortzen den '''askatasuna''' besteak errespetatzearen eta botere-abusuak saihestearen arabera mugatzen da.</big>
== <big>Beste hezkuntza sistemak: Finlandiakoa</big> ==
<big>'''Finlandiako hezkuntza sistema''' munduko onenetakotzat jotzen da, batez ere ikasleek duten ikasketa maila altuagatik eta duen arrakastagatik.</big>
=== <big>Nola antolatzen da sistema hori?</big> ===
<big>1) '''Irakasleak profesional baloratuak''' dira. Hezkuntza ospe handiko lanbidea da eta irakasleek autoritate handia dute eskolan eta gizartean.</big>
<big>2) Hezkuntza '''doakoa''' da eta, beraz, guztientzat '''eskuragarri''' dago.</big>
<big>3) Hezkuntza '''pertsonalizatu''' egiten da. Lehenengo mailetatik esku hartzen da behar bereziak dituzten ikasleei laguntzeko, hau da, haur bakoitzaren '''ikaskuntza-erritmoa''' errespetatzen da.</big>
<big>4) Ikasleek '''denetarako denbora''' dute. Hezkuntza serio hartzen da, baina jolasari eta atsedenari ere garrantzia ematen zaie. Haurrek ez dute ikastetxea hasten 7 urte bete arte, une horretan ikasteko heldutzat hartzen baitira. Saioak laburragoak dira eta ia ez dute etxerakolanik, lana gelan egiten da, ez etxean.</big>
<big>5) '''Lehia eta zifrak saihesten''' dira. Ikasleek ez dute azterketarik egiten eta ez dute kalifikaziorik jasotzen helduagoak egiten diren arte, eta irakasleak gurasoentzat egiten dituen txostenak '''deskribatzaileak''' dira''', ez zenbakizkoak.'''</big>
<big>6) '''Jakin-mina eta parte-hartzea''' saritzen dira. Irudimena eta ekintzailetzarako gaitasuna oso preziatuak dira Finlandiako gizartean. Hezkuntzan, sormena, esperimentazioa eta lankidetza baloratzen dira, memorizazioaren eta ikasgai magistralen gainetik.</big>
<big>7) Azkenik, '''gurasoak inplikatzen''' dira.</big>{{Txikipedia interwiki}}
[[Kategoria:Txikipedia]]
| |||