Khazariar: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
Etiketak: Mugikor edizioa Mugikor web edizioa
No edit summary
14. lerroa:
| hiriburua = [[Balanjar]] <small>(650-720 ca.)</small><br>[[Samandar (hiria)|Samandar]] <small>(720 ca.-750)</small><br>[[Atil]]<small>(750-ca.967-969)</small>
}}
'''Khazariar'''<ref>{{Erreferentzia|egilea=[[Euskaltzaindia]]|data=2015-1-30|izenburua=174. araua: Antzinateko herriak. Ekialdeko eta Europako herriak|url=http://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0174.pdf|orrialdea=3}}</ref> ([[göktürkera]]z: [[Fitxategi:Old Turkic letter R1.svg|10px|Kh]][[Fitxategi:Old Turkic letter A.svg|10px|A]][[Fitxategi:Old Turkic letter Z.svg|10px|Z]][[Fitxategi:Old Turkic letter A.svg|10px|A]][[Fitxategi:Old Turkic letter G2.svg|10px|G]], ''hɑ'zɑɾ'', {{lang-gr|Χάζαροι}}, {{lang-he|כוזרים|Kuzarim}}, {{lang-tr|Hazarlar}}, {{lang-tt|Xäzärlär}}, {{lang-ar|خزر‎|khazar}}, {{lang-ru|Хазары}}, {{lang-fa|خزر‎}}, {{lang-la|Gazari/Cosri/Gasani}}) [[Turkiar herriak|herri turkiar]] erdi-nomada bat izan zen, '''Khazaria''' inperioa sortu zutenkzuten [[VII. mendea|VII.]] eta [[X. mendea|X. mendeen]] artean, estepako mendebaldeko herrialderik boteretsuena. Bertan kokatzen ziren [[Asia]], [[Europa]] eta [[Ekialde Hurbila]]ren arteko komertzio arteria garrantzitsuak, batez ere [[Zetaren Bidea]]ren baitan. Hiru mendez Volga-Don estepetatik [[Krimeako penintsula]]ra eta [[Kaukasia|Kaukasoko]] iparralderaino hedatzen ziren lurrak kontrolpean izan zituzten.
 
Khazaria babesa izan zen [[Bizantziar Inperioa|Bizantziar inperioa]] eta iparraldean zeuden nomaden eta [[Omeiatar Kaliferria]]ren artean. Bizantziar inperioaren babesa izan zen [[Sasaniar Inperioa]]ren aurka, baina aliantza hau [[900]]. urtearen inguruan hautsi zen, Bizantziok [[alano]]ek Khazaria eraso zezaten bultzatu ostean, [[Krimeako penintsula]] eta [[Kaukasia|Kaukasoan]] boterea gal zezaten. Era berean Bizantziok Rusekin aliantza egin nahi izan zuen, Khazariaren boterea txikitzeko iparraldean, [[kristautasun]]a indartuz. [[965]]tik [[969]]ra [[Kieveko Rusa]]n agintzen zuen [[Sviatoslav I.a Kievekoa]]k [[Atil]] hiriburua konkistatu zuen eta Khazaria deuseztu zuen.