Alderdi Laborista (Norvegia): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Kamiruaga wikilariak «Norvegiako Alderdi Laborista» orria «Alderdi Langiletiarra (Norvegia)» izenera aldatu du, birzuzenketaren gainetik
No edit summary
2. lerroa:
| izena = ''Arbeiderpartiet''
| euskaraz = Langileen Alderdia
| ikurra = [[Fitxategi:FolketeaterbygningenArbeiderpartiet Oslologo.JPGsvg|136px125px]]
| kolore = red
| idazkari nagusia = [[Jens Stoltenberg]]
8. lerroa:
| sorrera = [[1887]]
| egoitza = [[Oslo]]
| ideologia = [[sozialdemokrazia|Sozialdemokrata]], [[Sozialismo]] demokratikoa
| nazioartea = [[Europako Alderdi Sozialista]], <br>[[Internazional Sozialista]]
| webgunea = www.arbeiderpartiet.no
}}
'''Alderdi Laborista''' edo '''Alderdi Langiletiarra'''<ref>{{Erreferentzia|url=http://www.euskaltzaindia.eus/index.php?sarrera=langiletiar&option=com_hiztegianbilatu&view=frontpage&Itemid=410&lang=eu&bila=bai | artikulua=langiletiar | entziklopedia=[[Euskaltzaindiaren Hiztegia]]}}</ref> ({{lang-no|Arbeiderpartiet}}) [[Norvegia]]ko alderdi politiko [[sozialdemokrazia|sozialdemokrata]] da. Egun, koalizio -gobernuko alderdi handiena da, eta bere buruzagia, [[Jens Stoltenberg]], Norvegiako lehen ministroa da.
 
Tradizionalki, [[sozialdemokrazia]]ren printzipioeioinarriei lotua, [[1930eko hamarkada|1930eko hamarkadatik]] aurrera "guztiontzako lanpostuaklanguneak" izan da bere lelo garrantzitsuena. [[Ongizate-estatu]] sendoa bultzatu nahi du, zerga -tasa altuetangaraietan oinarrituta. Azken 20-30 urteotan, dena dendela, estatuaren zenbait enpresa pribatizatzearen[[Pribatizazio|pribatu bihurtzearen]] aldeko jarrera ere erakutsi izan du, baita pixkanaka zergak murriztekoa ere. 1980tik aurrera, bereziki [[Gro Harlem Brundtland]]en gidaritzapean, alderdia eskuineratzen[[Eskuin politiko|eskuindartuz]] joan zen, alderdi [[Kontserbadurismo|kontserbadoreengana]] ihes zihoazen boto-emaileak mantentzekoatxikitzeko asmoz.
 
[[Fitxategi:Folketeaterbygningen Oslo.JPG|thumb|left|175px|Alderdi Langiletiarraren egoitza.]]
[[1887]]an sortua, apurka-apurka haztenhazi joan dazen, [[1927]]an Norvegiako alderdi bozkatuena bihurtu arte (gaur egunera arte gorde duen postuatokia). [[1945]] eta [[1961]] bitartean, [[Gehiengo oso|gehiengo absolutuaosoa]] izan zuen parlamentuan (''[[Storting]]et''). Horrela, [[1935]]etik gaur arte, hamasei urtekourtetako epea kenduta (1963ko iraila, 1965-1971, 1972-1973, 1981-1986, 1989-1990, 1997-2000 eta 2001-2005) Norvegiako lehen ministro guztiak Alderdi LaboristakoLangiletiarreko kide izan dira. Agintean egon den urte guztietan, gainera, bakarrik gobernatujaurri izan du, [[1945]]eko tarte labur bat ([[Bigarren Mundu Gerra]]ren osteko egoera kudeatzen hasteko) eta 2005etik honakoa izan ezinezik. Azken horretan, Zentroko Alderdiarekin eta Ezkerreko Alderdi Sozialistarekin gobernatujaurri du.
 
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}
 
== Kanpo estekak ==
 
== Kanpo -estekak ==
* {{no}} [http://www.arbeiderpartiet.no/ Arbeiderpartiet] - Orrialde ofiziala.
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20150506103653/http://arbeiderpartiet.no/Om-AP/Information-in-English/The-Labour-Party-Information-in-English] - Alderdiari buruzko informazioa, ingelesez.