Nobel Sariak: berrikuspenen arteko aldeak

STEM arloetan ''(Science, Technology, Engineering, Mathematics'') saririk entzutetsuenei dagokionez, proportzio txikia soilik eman zaie emakumezkoei. [[Fisika]]<nowiki/>ko 210 sarituetatik, [[kimika]]<nowiki/>ko 181tik eta [[medikuntza]]<nowiki/>ko 216tik, 1901 eta 2018 urteen artean, hiru emakumezko saritu besterik ez ziren fisikan, bost kimikan eta 12 medikuntzan.<ref>{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2014|izenburua=Nobel Prize Facts|argitaletxea=Nobel Foundation|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}</ref><ref>{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2015|izenburua=A Complex Formula: Girls and Women in Science, Technology, Engineering and Mathematics in Asia (PDF)|argitaletxea=Paris: UNESCO|orrialdea=p. 23|orrialdeak=|ISBN=978-92-9223-492-8|hizkuntza=En}}</ref><ref>{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=Nobel Prize in Chemistry|argitaletxea=Nobel Foundation|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}</ref><ref>{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua=Nobel Prize in Physiology or Medicine|argitaletxea=Nobel Foundation|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}</ref> Datu hauen eta gutxi gorabeherako [[Berdintasun (argipena)|berdintasu]]<nowiki/>nezko sexu-ratioaren arteko desadostasunean, hainbat alderdik laguntzen dute, hala nola, hautagaitza zapuztuak; dagokien arloetan gizonak baino emakume gutxiago aritzeak, Nobel Sariak normalean ikerketa egin ondoren hamarkada batzuetara ematen direla ([[Genero (argipena)|genero]]<nowiki/>aren aldea arlo garrantzitsuetan handiagoa zen garaia islatzen da), atzerapen handiagoa emakumeei bere lorpenengatik saritzeko, bizitza-luzera faktore garrantzitsuagoa bihurtuz (sariak ez direlako ematen hil ostean), eta elkartutako saridunen artean emakumeak ezabatzeko joera.<ref>{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2018|izenburua="Nobel Prizes still struggle with wide gender disparity"|argitaletxea=CBC News. Associated Press|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}</ref><ref>{{erreferentzia|izena=Mary K.|abizena=Feeney|urtea=2018|izenburua="Why more women don't win science Nobels"|argitaletxea=The Conversation|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}</ref><ref>{{erreferentzia|izena=Akshat|abizena=Rath|urtea=2018|izenburua="The Nobel Prize committee explains why women win so few prizes"|argitaletxea=Quartz|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}</ref><ref>{{erreferentzia|izena=Hannah|abizena=Devlin|urtea=2017|izenburua="Why don't women win Nobel science prizes?"|argitaletxea=The Guardian|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=0261-307|hizkuntza=En}}</ref><ref>{{erreferentzia|izena=Hilary|abizena=Rose|urtea=1994|izenburua=Love, Power, and Knowledge: Towards a Feminist Transformation of the Sciences|url=https://archive.org/details/lovepowerknowled00rose|argitaletxea=Indiana University Press|orrialdea=p. 137|orrialdeak=|ISBN=978-0253209078|hizkuntza=En}}</ref><ref>{{erreferentzia|izena=Ethan|abizena=Siegel|urtea=2018|izenburua="These 5 Women Deserved, And Were Unjustly Denied, A Nobel Prize In Physics"|argitaletxea=Medium|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}</ref> Faktore horiek gorabehera, [[Marie Curie]] orain arte bi zientzia desberdinetan Nobel Sariak jaso dituen pertsona bakarra da (Fisika 1903an eta Kimika 1911an), bera izanik zientzietan bi Nobel sari jaso dituzten hiru pertsonetatik bat.