Adela Milčinović: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
|||
30. lerroa:
Bere bizitzan zehar, [[kazetari]] eta [[idazle]] bezala hainbat [[Aldizkari|agerkarirekin]] kolaboratu zuen: aipatu ditugu [[Zagreb|Zagrebeko]] [[Narodne Novine (Nazioaren Berriak)|''Narodne Novine'' (''Nazioaren Berriak'')]] eta [[Domaće ognjište (Etxe-lurraldea)|''Domaće ognjište'' (''Etxe-lurraldea'')]] eta [[Belgrad|Belgradeko]] [[Beogradske novine (Belgradeko berriak)|''Beogradske novine'' (''Belgradeko berriak'')]]; baina baita [[Sarajevo|Sarajevoko]] [[Nada (Itxaropena)|''Nada'' (''Itxaropena'')]], [[Karlovac|Karlovaceko]] [[Svjetlo (Argia)|''Svjetlo'' (''Argia'')]], Zagrebeko [[Savremenik (Gaur egungoa)|''Savremenik'' (''Gaur egungoa'')]], [[Novosti (Berriak)|''Novosti'' (''Berriak'')]], Belgradeko ''[[Politika (Belgradeko egunkaria)|Politika]]'', Zagrebeko [[Nova Evropa (Europa Berria)|''Nova Evropa'' (''Europa Berria'')]], [[Narodno Kolo (Zirkulu nazionala)|''Narodno Kolo'' (''Zirkulu nazionala'')]] edo [[Ženski svijet (Emakumeen Mundua)|''Ženski svijet'' (''Emakumeen Mundua'')]] agerkariekin. Bertan emakumeen inguruan aritzen en, baina [[Antonija Bogner Šaban|Antonija Bogner Šabanen]] arabera, [[Egunkari|egunkarietan]] bestelako doinu bat erabiltzen zuen: elaberrietan eta ipuinetan baino askoz ere [[Baikortasun|baikorragoa]] eta optimistagoa<ref name=":3" />.
[[20ko hamarkada|20ko hamarkadan]] talde [[Emakumeen sufragismoa|sufragista]] eta [[Feminismo|feminista]] ezberdinetan militatu zuen Adela Milčinovićek, adibidez 1919ko [[Urtarril|urtarrilean]] Zagreben<ref>Jelena Batinićen zein Thomas Emmert arabera, talde hau Belgraden sortu zen. BATINIĆ, Jelena: ''Women and Yugoslav Partisans. A History of World War II Resistance''. Cambridge University Press. AEB, 2015, 81-82. orr.; eta EMMERT, Thomas: “Ženski Pokret: The Feminist Movement in Serbia in the 1920es” in RAMET, Sabrina eta MAGAŠ, Branka: ''Gender Politics in the Western Balkans'' (33-50 . orr.). Pennsylvania State University Press. Pennsylvania (AEB), 1999, 36. or. Hala ere, Slavica Jakobovićen arabera, Belgraden “Emakumeen Batasun Nazionala” deitutako ''beste talde bat'' sortu zen (aurretik zegoen Serbiar Emakumeen Batasun Nazionalaren oinordekoa), “Serbiar, Kroaziar eta Esloveniar Emakumeen Batasun Nazionala” Zagreben sortu zelarik. JAKOBOVIĆ FRIBEC, Slavica: “MILČINOVIĆ, Adela (1878-1968)” (340-342 orr.) in DE HAAN, Francisca; DASKALOVA, Krassimira eta LOUTFI, Anna: ''A biographical dictionary of Women’s Movements and Feminisms. Central, Easternt and South Eastern Europe, 19th and 20th Centuries''. CEU Press.Budapest/New York, 341 or. Laster bi erakundeak fusionatu egin ziren “Serbiar, Kroaziar eta Esloveniar Emakumeen Batasun Nazionala” izenaren pean; beraz Zagreb zein
Garai horietan, Jugoslaviako emakumeen mugimendua bi korrontetan zatituta zegoen, ade batetik [[Feminismo|feminista]] “generikoak”, [[Gizarte klase|klase]] guztietako [[Ahizpatasun|emakumeak bildu nahi zituztenak]] eta jada aintzatetsitako [[Eskubide|eskubideak]] handitzearen ([[Genero-parekotasun|gizonezkoenekin parekatzearen]]) ikuspegi batetik abiatzen zirenak, eta beste alde batetik [[Sozialismo|sozialistak]], [[Langile klase|langile mugimenduari]] eta [[Marxismo|marxismoari]] lotuta, emakumeen askapena [[Iraultza|langile iraultzarekin]] lotzen zutenak<ref>Banaketa hau ezartzen lehena Jovanka Kecman izan zen, Kecman tradizio marxistari atxiki zitzaion emakumeen mugimenduan joera “feminista-burgesa” (klase guztiakelkartu nahi zituena) eta “sozialista” (langile mugimenduko emakumeak antolatu nahi zituena) bereiztean. KECMAN, Jovanka: ''Žene Jugoslavije u radničkom pokretu i ženskim organizacijama''. Narodna knjiga (Herriaren liburua). Belgrad, 1978. Afera honi buruz gehiago jakiteko ikus baita ere (Kecmanen kategorizazioak guztiz partekatzen ez badituzte ere): BATINIĆ, Jelena: ''Women and Yugoslav Partisans. A History of World War II Resistance''. Cambridge University Press. AEB, 2015, 75-90. or.; JALUŠIČ, Vlasta: "Women in Interwar Slovenia” in RAMET, Sabrina eta MAGAŠ, Branka: ''Gender Politics in the Western Balkans'' (51-66 . orr.). Pennsylvania State University Press. Pennsylvania (AEB), 1999; eta EMMERT, Thomas: “Ženski Pokret: The Feminist Movement in Serbia in the 1920es” in RAMET, Sabrina eta MAGAŠ, Branka: ''Gender Politics in the Western Balkans'' (33-50 . orr.). Pennsylvania State University Press. Pennsylvania (AEB), 1999; eta JANCAR, Barbara: “Women in the Yugoslav National Liberation Movement: An Overview” (143-164. orr.) in ''Studies in Comparative Communism'', 142. zkia., 1981, 146-148, orr.</ref>. Milčinovićek parte hartzen zuen Emakumeen Batasun Nazionala lehen ildokoa zen<ref name=":8">{{erreferentzia|izena=Jelena|abizena=BATINIĆ|urtea=2015|izenburua=Women and Yugoslav Partisans. A History of World War II Resistance|argitaletxea=Cambridge University Press|orrialdeak=81-82|hizkuntza=en|argitaratze-lekua=AEB}}</ref>. [[Jelena Batinić|Jelena Batinićen]] arabera, Serbiar, Kroaziar eta Esloveniar Emakumeen Batasun Nazionala “talde ezberdinen aliantza handi edo [[Sare (argipena)|sare]]” moduan sortu zen, eta haren barruan “[[Homogeneo eta heterogeneo|hetereogeneitate]] handia zegoen (…) talde [[Kontserbadurismo|kontserbakor]] klerikalak zein feminista erradikalak biltzen zituen”. Erakunde honen programa helburu hauetan laburbiltzen du Batinićek: emakume eta gizonezkoen arteko parekotasun legala, neska eta mutilentzat [[Hezkuntza|hezkuntzarako]] aukera berdinak eta bi sexuentzako [[Moral|arau moralak]] parekatzea<ref name=":8" />; eta honela Thommas Emmertek: “bai [[zuzenbide publiko]] zein [[Zuzenbide pribatua|pribatuan]] emakumeen eta gizonezkoen arteko parekotasuna, [[Soldatapeko lan|lan beragatik soldata bera kobratzea]], [[Zaintza-lana|emakumeekiko babesa, haur eta gazteekiko babesa]], emakumekiko eta gizonekiko arau moralen parekotasuna, [[Abolizionismo|prostituzioaren aurkako borroka]] eta [[Alkohol|alkoholaren]] aurkako borroka<ref>{{erreferentzia|urtea=1999|izenburua=Gender Politics in the Western Balkans|argitaletxea=Pennsylvania State University Press|orrialdea=36|hizkuntza=en|abizena1=RAMET|abizena2=MAGAŠ|izena1=Sabrina|izena2=Branka|atala=EMMERT, Thomas: “Ženski Pokret: The Feminist Movement in Serbia in the 1920es” (33-50. or.)|argitaratze-lekua=Pennsylvania (AEB)}}</ref>. Jelena Batinićek dioenez “[[Jugoslaviako Erresuma|Jugoslaviako]] emakumeen antolakunderik handiena zen (…) laurehun bat talde zituen Jugoslavia osoan zehar”<ref>Thomas Emmerten arabera, 1921an 205 talde eta 50.000 emakume batzen zituen sare honek. EMMERT, Thomas: “Ženski Pokret: The Feminist Movement in Serbia in the 1920es” in RAMET, Sabrina eta MAGAŠ, Branka: ''Gender Politics in the Western Balkans'' (33-50 . orr.). Pennsylvania State University Press. Pennsylvania (AEB), 1999, 36. or.</ref>. Hala ere, Batinićek dioenez, erakunde honen filosofia “Jugoslaviar Erresumaren politika eta ideologia ofizialarekin bat" egiten zuenez, “ez zuen lortu Kroaziako emakume talde handiena, [[Kroaziako Emakume-Elkartea|Kroaziako Emakume-Elkartea (Društvo Hrvatska Žena)]] batzea”, azken talde hori ideologia [[Nazionalismo|nazionalista]] [[Kroaziar|kroaziarrekoa]] baitzen<ref name=":8" /><ref>Thomas Emmertek ere badio (jugoslaviar) “batasun nazionala” Serbiar, Kroaziar eta Esloveniar Emakumeen Batasun Nazionalaren ideologiaren parte zela. EMMERT, Thomas: “Ženski Pokret: The Feminist Movement in Serbia in the 1920es” in RAMET, Sabrina eta MAGAŠ, Branka: ''Gender Politics in the Western Balkans'' (33-50 . orr.). Pennsylvania State University Press. Pennsylvania (AEB), 1999, 36. Or.</ref><ref>Bai ordea bildu zen Esloveniako Emakumeen Elkarte Nagusia, 1901ean fundatutakoa. JALUŠIČ, Vlasta: "Women in Interwar Slovenia” in RAMET, Sabrina eta MAGAŠ, Branka: ''Gender Politics in the Western Balkans'' (51-66. orr.). Pennsylvania State University Press. Pennsylvania (AEB), 1999, 59-61. orr.</ref>.
|