Bioko: berrikuspenen arteko aldeak

'''Bioko''' [[Gineako golkoa]]n kokaturiko [[Uharte (geografia)|uhartea]] da, nahiz eta [[Kamerun]]go kostaldetik 32 [[kilometro]]tara izan, [[Ekuatore Ginea]]koa da. Lehen ''Fernando Poo'' izena zuen [[Uharte (geografia)|uharteak]] 2.017 [[km²]] azalera eta 130.000 biztanle ditu, [[2005]]eko erroldaren arabera.

 

[[Ekuatore Ginea]] [[Espainiako inperioa]]ren zati bat zenean, [[Uharte (geografia)|uhartea]] ''Fernando Pó'' edo ''Fernando Poo'' zuen izena. Baina, [[Francisco Macias Nguema|Masie Nguema Biyogok]] izena "afrikartu" zuen eta ''Masie Ngueme Biyogo uharte'' bihurtu zen; [[1979]]an [[Teodoro Obiang Nguema]]k poterea hartu zuenean, ''Bioko'' bihurtu zen. Hala ere, bertoko [[bubi]] herriarentzat ''Otcho'' du izena.

 

Biokok 2.017 [[km²]] azalera du, 70 [[km]] luzera eta 32 [[km]] zabalera. [[Sumendi]]-[[Uharte (geografia)|uhartea]] da, menditsua, [[mendi]]rik altuena 3012 [[m]]etroko Pico Basile izanda. Gertuko [[Sao Tome|São Tomé]] eta [[Principe|Príncipe]] [[Uharte (geografia)|uharteen]] itxura du.

 

Politikoki, bi probintziatan banatuta dago: [[Ipar Bioko]] eta [[Hego Bioko]], [[Malabo]] estatuaren hiriburua, [[Luba]] eta [[Riaba]] hiri nagusiak izanik.

 

Biokok 130.000 biztanle ditu, gehienak [[Bubi]] herrikoak. Besteak ''Fernandino'' mestizoak, [[espainia]]rrak eta [[Rio Muni]], [[Nigeria]] eta [[Kamerun]]dik etorritako etorkinak dira.

 

[[1472]]an Fernão do Pó [[portugal]]dar itsas-gizonak uhartea aurkitu eta ''Flor Formosa'' izena jarri zion, baina [[Europa]]n itsas-gizonaren izena hedatu zen.

 

 

[[1926]]an, uhartea Ginea Espainiarra koloniari lotu zion. [[Franco]]ren diktadurapean, [[Ekuatore Ginea]]k deskolonizazio-prozesua hasi zuen, [[1968]]ko [[urriaren 12]]an independentzia lortu arte.

 

{{coor title dm|3|30|N|8|42|E|type:isle}}

[[Kategoria:Afrikako geografia]]

[[Kategoria:Ekuatore Gineako geografia]]