Jazz: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary Etiketak: Lehengoratua Ikusizko edizioa |
No edit summary Etiketak: Lehengoratua Ikusizko edizioa |
||
1. lerroa:
'''Jazza''' musika mota bat da. Afro-amerikarrekin hasi zen baina gaur egun mundu guztian da ezaguna.
== Ezaugarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea] ==
Jazz musika-mota desberdin asko daude. Baina jazz gehienak inprobisatuak dira, halako neurri batean behintzat; horrek esan nahi du jazz musikariak musika [[Txikipedia:Musikagile|Musikagile]] duela jotzen ari den bitartean, aldez aurretik konposatu beharrean.
Jazz taldeek hainbat musika instrumentu dituzte. Askotan [[Txikipedia:Bateria|bateria]], [[Txikipedia:Piano|pianoa]], [[Txikipedia:Kontrabaxu|baxua]], [[Txikipedia:Tronpeta|tronpeta]], [[Txikipedia:Tronboi|tronboia]] eta [[Txikipedia:Saxofoi|saxofoia]] jotzen dituzte. Jazzak sarritan abeslaria ere izaten du.
== Historia apur bat[aldatu | aldatu iturburu kodea] ==
XVIII. eta XIX. mendeetan, Afrikako [[Txikipedia:Esklabotza|esklaboek]] beren musika [[Txikipedia:Estatu Batuak|Estatu Batuetara]] eraman zuten. Jazza afrikar eta europar musikaren nahasketatik sortu zen. [[Ragtime]] izeneko piano-musika motak eta [[blues]] musikak ere eragina izan zuten jazzean.
Estatu Batuetako [[New Orleans]] hiriari jazzaren sorlekua deitzen zaio askotan; izan ere, hiri horretakoak ziren hasierako jazz musikari garrantzitsu asko, hala nola [[Txikipedia:Jelly Roll|Jelly Roll]] Morton piano-jotzailea; 1917an, New Orleanseko Original Dixieland Jass Band taldeak egin zuen lehen jazz grabaketa.
New Orleanseko musikari asko iparraldera joaten hasi ziren 1918an. [[Txikipedia:Chicago|Chicago]] azkar bihurtu zen jazzaren Estatu Batuetako hiriburua. [[Txikipedia:New York|New York]] ere hiri garrantzitsua bihurtu zen jazzarentzat.
[[Louis Armstrong]] garai hartako jazz musikari garrantzitsuetako bat izan zen. Armstrongen jazz estiloa ''swing'' izenez egin zen ezaguna. 1930 eta 1940ko hamarkadetan bihurtu zen ospetsua. Beste ''swing'' musikari ospetsu batzuk Benny Goodman [[Txikipedia:Orkestra|orkestra]]-zuzendaria eta [[Billie Holiday]] abeslaria dira.
Besta jazz musika mota ospetsu bat '''big-band jazz''' izenekoa da; musikari askoko orkestrek jotzen dute jazz mota hau. [[Duke Ellington]] jazz musikari ospetsu eta big-band zuzendari bat izan zen. [[Txikipedia:Count Basie|Count Basie]] ere beste big-band zuzendari ezagun bat izan zen.
Jazz musika eraldatzen joan zen 1950 eta 1960ko hamarkadetan. Garai horretako jazz musikari ezagunetako batzuk [[Charlie Parker]] saxofoi-jotzailea eta [[Miles Davis]] tronpeta-jotzailea izan ziren.
1970 eta 1980ko hamarkadetan hainbat herrialdetako musikariek jazz mota berri batzuk sortu zituzten. Emaitza fusio-musika deitzen dena izan zen, jazza, [[Txikipedia:Rock|rocka]], eta latinoamerikar musika nahasten dituena.Antzeko beste termino batzuetarako, ikus Jazz (desanbiguazioa).
Jazza
Jatorri musikala Blues, musika afrikarra, martxak, musika klasikoa, menestrela
| |||