Herritarrak - Herritarron Alderdia: berrikuspenen arteko aldeak

'''Herritarrak - Herritarron Alderdia''' ('''''C's''''')<ref>[https://www.ciudadanos-cs.org/origenes Euskarazko izena alderdiaren webgune ofizialean] {{eu}} - 2015</ref> ([[gaztelania]]z izen ofiziala, ''Ciudadanos - Partido de la Ciudadanía''<ref name="andalucia">[http://www.europapress.es/noticia.aspx?cod=20061102140810&ch=66 Ciudadanos-Partido de la Ciudadanía de Andalucía, animados a concurrir a las autonómicas tras lo logrado en Cataluña]</ref> eta [[katalan]]ez ''Ciutadans - Partit de la Ciutadania'') [[Espainia]]ko alderdi politiko [[eskuindar]]<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Ciudadanos tumba la socialdemocracia y confirma su giro liberal|hizkuntza=es|url=https://www.elespanol.com/espana/politica/20170204/191231107_0.html|aldizkaria=El Español|sartze-data=2018-03-24}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Lluís|abizena=Orriols|izenburua=Análisis {{!}} Ciutadans, ¿un partido de izquierdas o de derechas?|hizkuntza=es|data=2013-08-17|url=https://elpais.com/ccaa/2013/08/17/catalunya/1376770776_741778.html|aldizkaria=El País|issn=1134-6582|sartze-data=2018-05-27}}</ref>, [[liberala|liberal]] eta [[Espainiar nazionalismo|espainiar nazionalista]] da, baita batzuentzat [[eskuin mutur]]reko<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Ciudadanos, ¿hacia el populismo de extrema derecha?|hizkuntza=es|url=https://www.eldiario.es/piedrasdepapel/Ciudadanos-populismo-extrema-derecha_6_774882525.html|aldizkaria=eldiario.es|sartze-data=2018-05-27}}</ref><ref>{{erreferentzia|url=https://www.lasemaineduroussillon.com/2018/04/20/catalogne-le-parti-dextreme-droite-ciudadanos-propose-a-manuel-valls-detre-candidat-a-barcelone/|izenburua=Catalogne, Le parti d’extrême-droite Ciudadanos propose à Manuel Valls d’être candidat à Barcelone|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref> alderdia ere.

Hiritarrak [[Espainia]]ko alderdi politiko [[eskuindar]]<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Ciudadanos tumba la socialdemocracia y confirma su giro liberal|hizkuntza=es|url=https://www.elespanol.com/espana/politica/20170204/191231107_0.html|aldizkaria=El Español|sartze-data=2018-03-24}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Lluís|abizena=Orriols|izenburua=Análisis {{!}} Ciutadans, ¿un partido de izquierdas o de derechas?|hizkuntza=es|data=2013-08-17|url=https://elpais.com/ccaa/2013/08/17/catalunya/1376770776_741778.html|aldizkaria=El País|issn=1134-6582|sartze-data=2018-05-27}}</ref>, [[liberala|liberal]]<ref>{{Erreferentzia|izena=Juan José|abizena=Mateo|izenburua=Ciudadanos elimina la socialdemocracia de su ideario y abraza el liberalismo progresista|hizkuntza=es|data=2017-02-04|url=https://politica.elpais.com/politica/2017/02/04/actualidad/1486205681_943757.html|aldizkaria=EL PAÍS|sartze-data=2018-03-24}}</ref> eta [[Espainiar nazionalismo|espainiar nazionalista]]<ref>{{Erreferentzia|izenburua=El PP advierte de "un nacionalismo español" de Ciudadanos contra el País Vasco|hizkuntza=es|url=http://www.elmundo.es/espana/2017/11/27/5a1be266468aeb4b5f8b45c0.html|aldizkaria=ELMUNDO|sartze-data=2018-03-24}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=María José Pintor|abizena=Sánchez-Ocaña|izenburua=Ciudadanos, en busca del voto radical del nacionalismo-español en Cataluña - Diario16|hizkuntza=es-ES|data=2017-11-28|url=http://diario16.com/ciudadanos-busca-del-voto-radical-del-nacionalismo-espanol-cataluna/|aldizkaria=Diario16|sartze-data=2018-03-24}}</ref> da<ref>{{Erreferentzia|izenburua=El viaje a la derecha de Ciudadanos|hizkuntza=es|url=https://www.eldiario.es/zonacritica/viaje-derecha-Ciudadanos_6_737436268.html|aldizkaria=eldiario.es|sartze-data=2018-03-24}}</ref>, baita askorentzat [[Eskuin mutur|ultraeskuineko]] edo [[eskuin mutur]]reko alderdia ere da<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Ciudadanos, ¿hacia el populismo de extrema derecha?|hizkuntza=es|url=https://www.eldiario.es/piedrasdepapel/Ciudadanos-populismo-extrema-derecha_6_774882525.html|aldizkaria=eldiario.es|sartze-data=2018-05-27}}</ref><ref>{{erreferentzia|url=https://www.lasemaineduroussillon.com/2018/04/20/catalogne-le-parti-dextreme-droite-ciudadanos-propose-a-manuel-valls-detre-candidat-a-barcelone/|izenburua=Catalogne, Le parti d’extrême-droite Ciudadanos propose à Manuel Valls d’être candidat à Barcelone|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref>. Alderdi honek era kartsuan babestu du [[Euskal Autonomia Erkidegoa|Euskal Autonomia Erkidegoko]] eta [[Nafarroa Garaia|Nafarroako Foru Erkidegoko]] foru-eskubideak deuseztatzea, haren ustetan, espainiarren artean bereizketa eta desberdintasunak eragiten dituelakodituztelako.<ref name=":0">{{Erreferentzia|izenburua=Albert Rivera, en contra del "cuponazo" vasco: "Es injusto y un amaño"|hizkuntza=es|data=2017-11-22|url=https://www.elconfidencial.com/espana/pais-vasco/2017-11-20/cupo-vasco-albert-rivera-pnv-ciudadanos_1480220/|aldizkaria=El Confidencial|sartze-data=2019-04-26}}</ref> Alderdi honen berezitasunetako bat [[Hego Euskal Herria]]ren eskubide historikoei dien higuina da, izan ere, hegoaldeko bi euskal erkidegoetako [[kontzertu ekonomiko|itun ekonomikoak]]a deuseztatzearen alde agertu da behin eta berriz.<ref name=":0" />

Bestalde, [[hizkuntza-politika]]ri dagokioneandagokionez, alderdi honek gaztelania sustatzeko gogo bizia duen arren, Espainiako beste lurraldeetan mintzatzen diren hizkuntzekin ez du jarrera bera. Hizkuntza hauek, haien lurraldeetan ofizialak badira ere, ''Herritarrak'' alderdiak duen ideologiaren arabera, ezin dira gainerako espainiarrentzat muga gisa baliatu, haien aburuz, desberdintasuna sortzen dutelako.

Hala, [[Galizia]], [[Kataluniako Autonomia Erkidegoa|Katalunia]] eta Euskal Herriko bi erkidegoen estatutuei kontra eginez, eta baita konstituzioari ere, hizkuntza hauen balioa lan munduan gutxitzea proposatzen dute, besteak beste, derrigorrezko irizpide gisa ezabatuz.<ref>{{Erreferentzia|abizena=Berria.eus|izenburua=Ciudadanosek lege bat proposatu du euskara eskakizunak kentzeko|hizkuntza=en|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1774/008/001/2018-02-14/ciudadanosek_lege_bat_proposatu_du_euskara_eskakizunak_kentzeko.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2019-04-26}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Cs quiere que obligar a los funcionarios a saber catalán sea “discriminación”|data=2018-09-25|url=https://www.lavanguardia.com/politica/20180925/452013447687/rivera-ciudadanos-lenguas-cooficiales-catalan-discriminacion-funcionarios.html|aldizkaria=La Vanguardia|sartze-data=2019-04-26}}</ref>

''Herritarrak'' alderdiak, garai horretan Euskal Herri osoan ordezkaritzarik ez zuenak, ez zuen gutun hau sinatu eta gainera, kritikatu egin zuen. Haien aburuz, "euskara inposatu egiten da eskoletan" eta "milaka arabarrei inposatu egin euskara zaie euskara", horregatik, gutuna ez sinatzea erabaki zuten.<ref>{{Erreferentzia|izena=Cadena|abizena=SER|izenburua=Ciudadanos no se suma al Día del Euskera y denuncia su “imposición”|hizkuntza=es|data=2015-12-03|url=https://cadenaser.com/emisora/2015/12/03/ser_vitoria/1449127932_867605.html|aldizkaria=Cadena SER|sartze-data=2019-04-26}}</ref> Nazionalistak izatea leporatu zaie, eta askotan Espainiako banderak eramaten agertzen dira, espainiar izatearen aldeko oihuak egiten, edo herrialde horretako ereserkia kantatzen, besteak beste.<ref>{{Erreferentzia|izena=José María Jiménez|abizena=Gálvez|izenburua=Ciudadanos sale en tromba a decir que no son nacionalistas|hizkuntza=es|data=2018-05-23|url=https://elpais.com/politica/2018/05/22/actualidad/1527002890_482795.html|aldizkaria=El País|issn=1134-6582|sartze-data=2019-04-26}}</ref>

Dimisioen sorta batean, kokatzen da, halaber, Toni Roldan alderdiko programa ekonomikoko buruzagiarena (urte bereko ekainean); Sanchezi betoa jartzearen eta Voxekin hitzartu eta hainbat tokitan gobernuak osatzearen kontra agertu zen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Toni Roldanek kargua utzi du Ciudadanos 'eskuinetik geroz eta gertuago' dagoelako|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/6501222/toni-roldanek-ciudadanos-utzi-du-2019ko-ekainaren-24a/|aldizkaria=www.eitb.eus|sartze-data=2019-06-24}}</ref> Urtebete eta erdi lehenago, 2018ko urrian, [[Carolina Punset]] eurodiputatuak utzi egin zuen alderdia, zuzendaritzak hartutako linea politikoa ere gogor kritikatuz.<ref>{{Erreferentzia|izena=Carmen|abizena=Moraga|izenburua=La eurodiputada Carolina Punset abandona Ciudadanos con una dura carta contra la dirección|hizkuntza=es|url=https://www.eldiario.es/politica/eurodiputada-Carolina-Punset-Ciudadanos-espiarle_0_826967424.html|aldizkaria=eldiario.es|sartze-data=2019-06-25}}</ref>

[[2017ko Kataluniaren independentzia erreferenduma|2017ko urriaren 1eko Kataluniako erreferendumaren]] ostean, alderdiak bortizki kritikatu zuen [[Kataluniako Generalitatea|Generalitat]]-aren postura eta Espainiako gobernuari eskatu zion [[Espainiako Konstituzioa|(Konstituzioko 155. artikuluari]] men eginez) bertakohango autonomia deusezteabertan behera uzteko.<ref>{{Erreferentzia|abizena=20Minutos|izenburua=Ciudadanos empuja a Rajoy a usar el artículo 155 para ampliar sus escaños en Cataluña - 20minutos.es|url=http://www.20minutos.es/noticia/3150710/0/ciudadanos-empuja-rajoy-ampliar-escanos-cataluna/|aldizkaria=20minutos.es - Últimas Noticias|sartze-data=2017-10-05}}</ref>