Lankide:Aioramu/Proba orria: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary Etiketak: Lehengoratua Ikusizko edizioa |
No edit summary Etiketak: Lehengoratua Ikusizko edizioa |
||
1. lerroa:
'''Pilar Garciandia Ancin''' ([[Tolosa]], [[1919]] - [[Donostia]], [[2019]]) [[Espainiako Gerra Zibila|Espainiako Gerra Zibileko]] tolosar emakume [[Errepresio politiko|errepresaliatua]] izan zen.
== Bizitza ==
[[Euskadiko Ezkerraren Gazteak|Gazte Sozialistetara]] afiliatua, Tolosako Cooperativa Internacional-en lanean hasi zen 15
[[Faxismo|Faxistak]] Tolosara gerturatzen ari zirela familiarekin
▲Gazte Sozialistetara afiliatua, Tolosako Cooperativa Internacional-en lanean hasi zen 15 urterekin.
Santanderren Pilar eta bere lagun bat atxilotu zituzten bi erreketek; horietako bat Mataburros ezizeneko bizilagun ezagun bat zen. Handik Tolosara bidali zituzten, Tolosara iristean Pilar gela batetara eraman zuten galdeketa egitera eta handik Guardia Civilaren Tolosako kuartelera. Bertan, galdeketarekin jararitu eta gogor kolpatu zuten. Handik Tolosako kartzelara eraman zuten, beste 6 emakume ingururekin elkarbanatu zuen zelda batetara; 17 urterekin, bera zen gazteena. Tolosako kartzela hartatik Ondarretakora lekualdatu zuten 1937ko irailaren 20an.<ref>{{Erreferentzia|izena=Mikel|abizena=Errazkin Agirrezabala|izenburua=Los nombres de la memoria, Tolosa 1936-1945|data=2013|url=https://www.worldcat.org/oclc/865476499|isbn=978-84-938635-6-2|pmc=865476499|sartze-data=2021-03-08}}</ref>▼
▲Faxistak Tolosara gerturatzen ari zirela familiarekin batera Donostiara ihes egin zuen, 1936ko udan. Donostiatik berehala Bilbora joan behar izan zuten eta han gerra zuzenean bizitzea tokatu zitzaien. Horrela, faxistengandik ihesi, Santanderrera iritsi ziren. Santanderren ikusi zuen azken aldiz Andrés, bere bikotea; Ponga 1940ko hamarkadan fusilatu zuten Donostian.
▲Santanderren Pilar eta bere lagun bat atxilotu zituzten bi erreketek; horietako bat Mataburros ezizeneko bizilagun ezagun bat zen. Handik Tolosara bidali zituzten, Tolosara iristean Pilar gela batetara eraman zuten galdeketa egitera eta handik Guardia Civilaren Tolosako kuartelera. Bertan, galdeketarekin jararitu eta gogor kolpatu zuten. Handik Tolosako kartzelara eraman zuten, beste 6 emakume ingururekin elkarbanatu zuen zelda batetara; 17 urterekin, bera zen gazteena. Tolosako kartzela hartatik Ondarretakora lekualdatu zuten 1937ko irailaren 20an.
Sei hilabete beranduago, Larrialdiko auzitaratze sumarisimo militarra (gerra-kontseilua) egin zioten. Matxinada militarrari laguntzeagatik hamabi urte eta egun bateko kartzela zigorra ezarri zioten, adintxikikoa zelako. Pilarrek berak adierazi duenez, gezurretan oinarritutako akusazioak egin zizkioten.<ref>{{Erreferentzia|izena=Aitor|abizena=Azurki|izenburua=«La cárcel de Ondarreta fue terrible»|hizkuntza=es|data=2012-10-17|url=http://www.aiete.net/2012/10/la-carcel-de-ondarreta-fue-terrible/|aldizkaria=Aiete - Lantxabe - Katxola - Ayete|sartze-data=2021-03-08}}</ref>
Ondarretako kartzelan bi urte baino gehiago igaro ostean Donostiako San Jose Babes etxera eraman zuten. Bederatzi hilabete pasa zituen bertan, 1940ko irailaren 16an, bere kausaren berrikuspenaren ondoren, behin-behineko askatasuna eman zioten.▼
Ondorengo urteetan Pilar ezkondu egin zen eta bi seme izan zituen. 2019an hil zen, 100 urte zituela.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Funeraria Vascongada: Esquela de PILAR GARCIANDIA ANCÍN|url=http://funerariavascongada.com/es/esquelas/pilar-garciandia-ancn/2410-30520/#.YEZtl-bg6Rs|aldizkaria=funerariavascongada.com|sartze-data=2021-03-08}}</ref>
▲Ondarretako kartzelan bi urte baino gehiago igaro ostean Donostiako San Jose Babes etxera eraman zuten. Bederatzi hilabete pasa zituen bertan
== Erreferentziak ==
| |||