Protisto: berrikuspenen arteko aldeak

[[Robert Whittaker]]-ek proposatutako bost [[Erreinu (biologia)|erreinuen]] [[Sailkapen zientifiko|sailkapen]] popularrarenezagunaren arabera, protistoek Protista erreinua osatzen dute, ehun espezializatuak osatzen ez dituzten bizidun zelulabakarrez zein koloniarrez eratua. [[Taxon|Taxoi]] hauek bizi-ziklo, maila trofiko, lokomozio-mekanismo zein zelula-estrukturaegi tutura ezberdinak izan ditzakete<ref>{{Erreferentzia|izena=Tom|abizena=Simonite|izenburua=Protists push animals aside in rule revamp|orrialdeak=8–8|hizkuntza=en|data=2005-11|url=http://www.nature.com/articles/438008b|aldizkaria=Nature|alea=7064|zenbakia=438|issn=0028-0836|doi=10.1038/438008b|sartze-data=2019-12-12}}</ref><ref>{{Erreferentzia|abizena=Benton, M. J. (Michael J.)|izenburua=Introduction to paleobiology and the fossil record|argitaletxea=Wiley-Blackwell|data=2009|url=https://www.worldcat.org/oclc/213775572|isbn=978-1-4051-8646-9|pmc=213775572|sartze-data=2019-12-12}}</ref>.

1866. urtean, [[Ernst Haeckel]]-ek proposatutako hiru erreinuen sistemaren arabera, "Protista" terminoak organismo sinpleenei edota primordialei egiten zien erreferentzia, horien artean mikroorganismo eta bizidun zelulabakar guztiak egonda<ref>{{Erreferentzia|izena=Lynn J.|abizena=Rothschild|izenburua=Protozoa, protista, protoctista: What's in a name?|orrialdeak=277–305|hizkuntza=en|data=1989|url=http://link.springer.com/10.1007/BF00139515|aldizkaria=Journal of the History of Biology|alea=2|zenbakia=22|issn=0022-5010|doi=10.1007/BF00139515|sartze-data=2019-12-12}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=M. J.|abizena=Sirks|izenburua=Haeckel in 1866On the Roles of Plasms and Nucleus|orrialdeak=240–240|data=1960-12|url=http://dx.doi.org/10.1007/bf01984433|aldizkaria=Genetica|alea=1|zenbakia=31|issn=0016-6707|doi=10.1007/bf01984433|sartze-data=2019-12-12}}</ref>. Are gehiago, momentu honetanhorretan prokarioto guztiak (gaur egun bakterio eta [[Arkeobakterio|arkeetan]] banatzen ditugunak) [[Monero|Moneres]] filumaren barruan sartzen ziren. Haeckel bera izan zen lehena organismo zelulabakarrak eta zelulanitzak bereizten, eta hainbatetan zuzenketak egin zituen; esaterako, belakiak protistoen erreinutik animalienera igaro zituen eta onddoak landareetatik protistoetara, besteak beste.