Euskal elizetako zurezko galeriak: berrikuspenen arteko aldeak

'''Euskal elizetako zurezko galeriak edo tribunak''', [[Lapurdi]] eta [[Nafarroa Beherea|Nafarroa Behereko]] [[Eliza (eraikina)|eliza]] batzuetako elementu arkitektoniko berezia dira.

 

Ohikoan lehenago eraikitako elizetan, XVII. eta XVIII. mendeetan eraiki ziren tribuna edo galeria hauek, [[Zur|zurez]]. Populazioaren hazkunde garai batean izan zen, eta premia sortu zen elizetan jende gehiago hartzekoa. Elizak berreraiki gabe, nabearen aldeetara egitura hauek egitea praktikoa suertatu zen, kasu batzuetan hiru solairu ere. [[Ontzigintza|Ontzigintzako]] arotz berezituen lana izan ohi zen sarri eraikuntza. XIX. mendean egindakorik ere bada.

 

Elizetan emakumezko eta gizonezkoak banatzeko ohitura zegoenez garai hartan, [[sexu-banaketa]] ere aplikatu zen galeria hauetan, eta [[Gizonezko|gizonezkoak]] bakarrik igotzen ziren bertara mezatan. [[Protestantismo|Protestantismoaren]] kontrako [[Kontrarreforma]] garaiko zurruntasunak ere izan zezakeen eraginik honetan.

 

Galeria bikainak dituzten elizen artean, honakoak:

 

2014an, eliza multzo batek egitura hauengatik jaso zuten monumentu izendapen espezifiko bat. Honako hauek izan ziren:

 

 

* [[Jondoni Eztebe eliza (Ezpeleta)]]

 

 

* [[San Bixintxo eliza (Hendaia)]]

* [[San Fruktuoso eliza (Itsasu)]]

 

 

* [[Doneztebe eliza (Baigorri)]]