Txikipedia:Fisika: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t 2A02:2E02:3196:F000:9DFC:63BF:3836:7476 wikilariaren aldaketak ezabatuz, TheklanBot wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.
Etiketa: lehengoratzea
dagoen artikuluaren ordezkapena
1. lerroa:
[[Fitxategi:Newtons cradle animation book 2.gif|thumb|350px|Newtonen pendulua.]]
Fisika zientziaren adarren artean nagusienetakoa da. Fisikan lan egiten duten pertsonak fisikariak dira. Fisikariek materia eta horretan eragina duten indarrak ikertzen dituzte (materia objektu fisiko guztiak osatzen dituena da). Fisikariek energia-mota desberdin asko ere ikertzen dituzte. Fisikariek objektuak ikertzen dituzte, materia-bloke ñimiñoak zein izar-talde erraldoiak.
'''Fisika''' zientzia bat da, espazioaren, denboraren, materiaren eta energiaren ezaugarriak aztertzen dituena; horien guztien arteko harremanak ere aztertzen ditu.<br />
 
 
Zer ikertzen du?
 
Fisika hainbat ikerketa-alorretan banatzen da. Mekanikak indarrek objektuetan duten eragina eta objektuen mugimenduak aztertzen ditu. Akustikak soinua aztertzen du. Optikak argia. Termodinamikak bero izeneko energia-mota aztertzen du. Elektronikak eta magnetismoak karga elektrikoa aztertzen dute, materiaren oinarrizko propietate bat. Fisika atomikoak atomoen egitura (materiaren eraikuntza-blokeak) eta horietan eragina duten indarrak aztertzen ditu. Mekanika kuantikoak oso txikiak diren partikulen portaera azaltzen du, hala nola atomo bat osatzen duten partikulen jarrera.
 
 
Historia
 
Fisika lehenengoz hasi zen garatzen jendea hasi zenean bere buruari galdezka inguruko mundu fisikoari buruz. Antzinako grekoek ikertu zuten bai objektuen mugimendua zeruan eta gauzen propietate fisikoak Lurrean ere.
 
 
1600. urtearen hasieran Galileo zientzialari italiarrak gauza guztiak Lurrera abiadura berean nola erortzen diren aztertu zuen. Urte horren amaieran Isaac Newton zientzialari ingelesak grabitatearen legeak eta mugimendua azaldu zituen.
 
 
XIX. mendearen amaieran zientzialariek jakin zuten partikula ñimiñoek atomoak eratzen dituztela. XX. mendearen hasieran Albert Einstein fisikari aleman-amerikarrak partikula horien portaera azaltzen lagundu zuen. Einsteinek espazioaren, denboraren eta grabitatearen inguruan pentsatzeko modu guztiz berriak ere proposatu zituen.
 
== Fisikari ezagunak ==
* {{txp|Arkimedes}}