Baskonizazio berantiarra: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
|||
11. lerroa:
* [[Beroi]]ak, Nafarroa, Araba eta Errioxaren artean.
Garai hartan ''lurralde bat'' = ''hizkuntza bat'' binomioa ez zen beti gertatzen. Baskoien lurraldean, dirudienez, hiru hizkuntza zeuden erromatarrak iritsi zirelarik: euskararen arbasoa, [[zeltiberiera]] eta [[iberiera]].<ref>{{erreferentzia |izena= |abizena= |url=https://sustatu.eus/elgoibarkoizarra/1413964914 | izenburua=Xamar "Euskaldunok ere erromatartu ginen, baina herriaren izena eta hizkuntza gordetzen jakin genuen" | argitaletxea= ''Sustatu'' 2014ko urriak 22, sustatu.eus | sartze-data=2021-1-16}}</ref> [[Joakin Gorrotxategi]]ren arabera, euskararen arbasoa erabat nagusi zen iparraldeko eta mendialdeko eremuetan, eta beste bi hizkuntzak gehiago ageri ziren bakoitzaren eremu nuklearretara hurbildu ahala.<ref>{{erreferentzia |izena=Jose María |abizena= Blázquez |url=http://www.culturanavarra.es/uploads/files/5_TAN20_Jose_Maria_Blazquez_WEB.pdf | izenburua=Los vascones en las fuentes literarias de la Antigüedad y en la historiografía actual | argitaletxea= ''Trabajos de arqueología Navarra'', ISSN 0211-5174, 20. zenbakia, 2007-2008, 103-150. orrialdeak, culturanavarra.es | sartze-data=2021-1-16}}</ref> Akitaniarrak [[akitaniera]]z mintzatzen zirela onarturik dago,<ref>{{erreferentzia |izena=Joaquín |abizena= Gorrochategui Churruca |url=https://ifc.dpz.es/recursos/publicaciones/38/77/20gorrochategui.pdf | izenburua=Aquitano y Vascónico | argitaletxea= ''Palaeohispanica'', I.S.S.N. 1578-5386, 2020, 721-748. orrialdeak, ifc.dpz.es | sartze-data=2021-1-16}}</ref> eta beroiak [[zelta]]tzat jotzen dira,<ref>{{erreferentzia |egilea=Lorrio, Alberto J., Ruiz Zapatero, Gonzalo|url=https://web.archive.org/web/20151121131145/http://www4.uwm.edu/celtic/ekeltoi/volumes/vol6/6_4/lorrio_zapatero_6_4.html | izenburua=The Celts in Iberia: An Overview | argitaletxea= ''e-Keltoi,'', Volume 6: 167-254 ''The Celts in the Iberian Peninsula'', web.archive.org | sartze-data=2021-1-16}}</ref> baina ez dago adostasunik barduliarren, karistiarren eta autrigoien ahaidetasunari eta mintzairari dagokienez.<ref>{{erreferentzia |izena= Martín |abizena= Almagro Gorbea |url=http://www.euskomedia.org/PDFAnlt/munibe/aa/200502345364.pdf | izenburua=Etnogénesis del País Vasco: de los antiguos mitos a la investigación actual | argitaletxea= ''Munibe (Antropologia-Arkeologia)'' 57, 2005, Homenaje a Jesús Altuna, euskomedia.org | sartze-data=2021-1-15}}</ref><ref>{{erreferentzia |izena= Hector |abizena= Iglesias Gorbea |url=http://www.centroarqueologicosaguntino.es/uploads/descargas/576_04Surrinepresumeedufractionnementdialectaldelalanguebasque.pdf | izenburua=
Sur l'origine présumée du fractionnement dialectal de la langue basque | argitaletxea= ''Arse: Boletín anual del Centro Arqueológico Saguntino'', ISSN 0213-8026, 45. zenbakia, 2011, 65-96. orrialdeak, centroarqueologicosaguntino.es | sartze-data=2021-1-16}}</ref>
Baskoitze berantiarraren aldeko ikertzaileek autrigoien, karistiarren eta barduliarren jatorri zelta edo [[indoeuropar]]ra erabiltzen dute arrazoibide nagusi gisa. Haien ustez herri horiek zerikusi gehiago izanen zuten [[kantabriar (antzinako herria)|kantabriarrekin]] baskoiekin baino, hizkuntzari dagokionez batez ere, eta, horregatik defendatzen dute baskoien hedapena mendebalderantz.<ref>{{erreferentzia |izena=Jokin |abizena= Lanz Betelu |url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=5748519 | izenburua=Antzinateko baskoiak: izen eta izanaren arteko eztabaidak (XVI.-XXI. mendeak) | argitaletxea= ''Sancho el sabio: Revista de cultura e investigación vasca'' ISSN 1131-5350, ISSN-e 2445-0782, 39. zenbakia, 2016, 33-65. orrialdeak, dialnet.unirioja.es | sartze-data=2021-1-16}}</ref>
| |||