Wikipedia

Pulitzer Saria Antzerkian: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Pulitzer Prizes (medal).png|thumb|[[Pulitzer saria|Pulitzer Saria]]<nowiki/>ren urrezko dominaren aurrealdea eta atzealdea.]]
'''Pulitzer Saria antzerkianAntzerkian''' urtero Letren, Antzerkien[[Antzerki]]<nowiki/>en eta MusikarengatikMusikengatik ematen diren zazpi Amerikako[[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]<nowiki/>ko [[Pulitzer saria|Pulitzer SarietakoSarie]]<nowiki/>tako bat da. Jatorrizko Pulitzerren artean dago, izan ere, programa 1917an inauguratu zen zazpi sari izendatuta, baina urte horretan lau soikik banatu ziren. (Ez zen Antzerkian eman, eta 1918an inauguratu zen, zentzu batean.)<ref>{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua="1917 Winners"|argitaletxea=The Pulitzer Prizes. https://www.pulitzer.org/prize-winners-by-year/1917|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}</ref> Aurreko urte naturalean AEBetan antzeztutako lanen artean bat aitortzen du.<ref name=":0">{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=2020|izenburua="Drama"|argitaletxea=The Pulitzer Prizes (pulitzer.org)|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}</ref>
 
2007. urtera arte, Antzerki Sarirako hautagaitza martxoaren 1etik hurrengo urteko martxoaren 2ra bitartean Broadwayko[[Broadway]]<nowiki/>ko "denboraldia" islatzen zuen, beste Pulitzer sari gehienak kontutan hartzen zuten urte naturala baino.
Epaimahaia akademiko batek eta lau kritikarik osatzen dute, eta New Yorken eta eskualdeko antzokietara joaten dira lanak ikustera. Pulitzer zuzendaritza batzordeak epaimahaiaren aukera alboratu dezake; horrela, 1986an zuzendaritzak epaimahaiak aukeratuako Gerra ZIBILAK antzezlanaren aurka egin zuenez, ez zen saririk eman.<ref>{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Pulitzer Prize|argitaletxea=Broadway Scene|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}</ref>
 
1955eanEpaimahaia Josephakademiko Pulitzerbatek Jr.eketa sarietakolau epaimahaiakritikarik presionatuosatzen zuendute, Katuaeta zinkezko[[New teilatuYork]]<nowiki/>en beroareneta gaineaneskualdeko (Catantzokietara onjoaten adira Hotlanak Tinikustera. Roof)Pulitzer antzezlanarizuzendaritza sariabatzordeak eman zezan, epaimahaiak bost hautagai izendatuen artean ahulena zela uste baitzuen ("afizionatuki eraikia ...epaimahaiaren ikuspuntuaukera estilistikoetatikalboratu handinahidezake; gogaikarria")horrela, Clifford1986an Odets-enzuzendaritzak Loratzenepaimahaiak riaukeratuako den''Gerra muxikondoaZIBILAK'' (Theantzezlanaren Floweringaurka Peach)egin lehenengo aukeran zutelazuenez, edoez Hazizen txarrasaririk (The Bad Seed), bigarren aukeraneman.<ref name=":2">{{erreferentzia|izena=Heinz-Dietrich, Erika J.|abizena=Fischer, Fischer.|urtea=2008|izenburua=The Pulitzer Prize Archive: A History and Anthology of Award-Winning Materials in Journalism, Letters, and Arts|argitaletxea=München:Broadway K.G. SaurScene|orrialdea=p. 246|orrialdeak=|ISBN=3-598-30170-7 ISBN 9783598301704|hizkuntza=En}}</ref>
 
1955ean Joseph Pulitzer Jr.ek sarietako epaimahaia presionatu eginzuen ''Katua zinkezko teilatu beroaren gainean'' (''Cat on a Hot Tin Roof'') antzezlanari saria emateko, epaimahaiak bost hautagai izendatuen artean ahulena zela uste baitzuen ("afizionatuki eraikia ... ikuspuntu estilistikoetatik handinahi gogaikarria"), [[Clifford Odets]]-en ''Loratzen ari den muxikondoa'' (''The Flowering Peach'') lehenengo aukeran zutela, edo ''Hazi txarra'' (''The Bad Seed''), bigarren aukeran.<ref name=":2">{{erreferentzia|izena=Heinz-Dietrich, Erika J.|abizena=Fischer, Fischer.|urtea=2008|izenburua=The Pulitzer Prize Archive: A History and Anthology of Award-Winning Materials in Journalism, Letters, and Arts|argitaletxea=München: K.G. Saur|orrialdea=p. 246|orrialdeak=|ISBN=3-598-30170-7 ISBN 9783598301704|hizkuntza=En}}</ref>
1963ko Antzerki Sarirako Edward Albeeren Nor da Virginia Woolfen beldur? (Who's Bread of Virginia Woolf?) hautatu zuen batzordeak. Hala ere, batzordearen hautaketa sariaren aholku-batzordeak, hots Columbia Unibertsitateko patronatuak, ezeztatu egin zuen, antzezlanak ordura arte eztabaidagarriak ziren hizkeren eta sexu gaien erabileragatik. Albee saritua izan balitz, Pulitzer Saria Antzerkian laugarrenez irabaziko zuen, Eugene O'Neill-ekin parekatuz.▼
 
▲Bestlde, 1963ko Antzerki Sarirako [[Edward AlbeerenAlbee]]<nowiki/>ren ''Nor da Virginia Woolfen beldur''? (''Who's Bread of Virginia Woolf?'') hautatu zuen batzordeak. Hala ere, batzordearen hautaketa sariaren aholku-batzordeak, hots [[Columbia Unibertsitatea|Columbia UnibertsitatekoUnibertsitate]]<nowiki/>ko patronatuak, ezeztatu egin zuen, antzezlanak ordura arte eztabaidagarriak ziren hizkeren eta sexu gaien erabileragatik. Albee saritua izan balitz, Pulitzer Saria Antzerkian laugarrenez irabaziko zuen, [[Eugene O'Neill]]-ekin parekatuz.
== Saridunak eta antzezlanak ==▼
2013. arteko lehen 98 urteetan, Pulitzer Saria Antzerkian 82 aldiz eman zuten; 15 urtetan ez zen eman, eta inoiz ez zen zatitu. ▼
 
▲== Saridunak eta antzezlanak ==
Urtebetean saria pertsona gehien jaso zutenak bost izan ziren, 1976an ''Koruko lerro bat'' (''A Chorus Line'') musikalarekin honako hauek partekatu zutenean: Michael Bennett, James Kirkwood, Jr., Nicholas Dante, Marvin Hamlisch eta Edward Kleban-ek. ▼
▲2013. arteko lehen 98 urteetan, Pulitzer Saria Antzerkian 82 aldiz eman zuten;,beraz 15 urtetan ez zen eman, eta inoiz ez zen zatitu.
 
▲Urtebetean saria pertsona gehien jaso zutenakzuten bost izan ziren, 1976an ''Koruko lerro bat'' (''A Chorus Line'') musikalarekin honakoondorengo hauek partekatu zutenean: Michael Bennett, James Kirkwood, Jr., Nicholas Dante, Marvin Hamlisch eta Edward Kleban-ek.
[[Fitxategi:Poster-Beyond-the-Horizon-Alcazar.jpg|thumb|[[Eugene O'Neill]]-en ''Beyond the Horizon'' antzezlanaren posterra, [[San Frantzisko (Kalifornia)|San Francisco]]-ko Alcazar Theatre-neko ekoizpenean.]]
Honakoak izan dira Sariaren irabazleak:
{{Zutabe-zerrenda|tamaina = 30|
45 ⟶ 47 lerroa:
* 1946 Russel Crouse eta Howard Lindsay ''(State of the Union)''
* 1947 ez zen saririk eman
* 1948 [[Tennessee Williams]] ''(Streetcar Named Desire)''
* 1949 [[Arthur Miller]] ''(Death of a Salesman)''
* 1950 [[Richard Rodgers]], Oscar Hammerstein II eta [[Joshua Logan]] ''(South Pacific)''
60 ⟶ 62 lerroa:
* 1961 Tad Mosel ''(All the Way Home)''
* 1962 Frank Loesser eta Abe Burrows ''(How to Succeed in Business Without...)''
* 1963 ez zen saririk eman<ref>{{erreferentzia|izena=Klein|abizena=Alvin|urtea=1998|izenburua="Albee's 'Tiny Alice,' The Whole Enchilada"|argitaletxea=The New York Times|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=En}}</ref>
* 1963 ez zen saririk eman
* 1964 ez zen saririk eman
* 1965 Frank D. Gilroy ''(The Subject Was Roses)''
121 ⟶ 123 lerroa:
 
== Musikalak ==
[[Fitxategi:Gerald Schoenfeld Theatre NYC.jpg|thumb|Gerald Schoenfeld Antzokia, 236 West 45th Street, Manhattan, New York hirian, ''A Chorus Line'' musikalaren berreskurapena erakusten duela.]]
Hamar musikalek irabazi dute Antzerkirako Pulitzer Saria Antzerkian, gutxi gorabehera hamarkada bakoitzeko batek 1930eko hamarkadatik 2020ra arte. Hauek dira: George eta Ira Gershwin-en ''Of Thee I Sing'' (1932), Rodgers and Hammersteinen ''South Pacific'' (1950), Bock & Harnick-en ''Fiorello''! (1960), Frank Loesserren ''How to Success in Business Without Really Trying'' (1962), Marvin Hamlisch, Edward Kleban, James Kirkwood, Jr. eta Nicholas Dante-ren ''A Chorus Line'' (1976), Stephen Sondheim-en eta James Lapine-ren ''Sunday in the Park with George'' (1985), Jonathan Larsonen ''Rent'' (1996), Brian Yorkey eta Tom Kitt-en ''Next to Normal'' (2010), Lin-Manuel Mirandaren ''Hamilton'' (2016) eta Tom Kitt-en ''A Strange Loop'' (2020).<ref name=":1">{{erreferentzia|izena=Denny Martin|abizena=Flinn|urtea=1997|izenburua=Musical! A Grand Tour|argitaletxea=Schirmer, first edition|orrialdea=|orrialdeak=pp. 230–31|ISBN=0-02-864610-X|hizkuntza=En}}</ref>
 
''Sunday in the Park with George'' eta ''Next to Normal'' dira Pulitzer saria irabazitako [[Tony Sariak|Tony saria]] irabazi ez zuten musikal bakarrak. Hala ere, azken honek jatorrizko partitura onenaren eta orkestrazio onenaren Tonyak irabazi zituen.
 
Saria antzerkigilearentzat izan arren, antzezlanaren ekoizpena ere kontuan hartzen da. Musika bati saria ematen zaion kasuan, konpositorea, letrista eta liburu idazlea izaten dira hartzaileak. Salbuespena izan zen lehen Pulitzera jasotako musikalarena, 1932an ''Of Thee I Sing-k'' irabazi zuenean, George S. Kaufman eta Morrie Ryskind liburu egileak eta Ira Gershwin letra egilea izan ziren irabazle, eta George Gershwin konpositorearen ekarpena ez zuen batzordeak saritu. Emandako arrazoia izan zen Pulitzer Saria Antzerkian dramaturgiarako zela, eta ez musikarako. Hala ere, 1950ean Pulitzer batzordeak [[Richard Rodgers]] konpositoreari eman zion saria ''South Pacific'' musikalak irabazi zuenean, musika antzerki esperientziaren zati integral eta garrantzitsu bezala aitortuz.
 
1983. urtetik aurrera, hiru finalisten nortasuna lehen aldiz ezagutzera eman zenetik, bost musikal izan dira Pulitzer Saria Antzerkian finalistak: Lee Breuer eta Bob Telson-en ''The Gospel at Colonus'' (1985); Lin-Manuel Miranda eta Quiara Alegría Hudes-en I''n the Heights'' (2009); Jeanine Tesori eta Lisa Kronen ''Fun Home'' (2014); Taylor Mac-en ''A 24-Decade History of Popular Music'' (2017); eta David Henry Hwang eta Jeanine Tesoriren ''Soft Power'' (2020).
 
Zerrendatutako data guztiak Sarien urtekoak dira. Orokorrean, aipatutako musikala New Yorken estreinatu behar zen aurreko urte naturalean, edo aurreko Broadwayko denboraldian.
[[Fitxategi:EdwardAlbee.jpg|thumb|[[Edward Albee]], XX. mendeko antzerkigilerik ezagunenetakoa, eta hiru Pulitzer Sarien irabazle.]]
 
== Sari bat baino gehiago eta izendapenak ==
173 ⟶ 185 lerroa:
|}
|}
[[Fitxategi:Cat on a Hot Tin Roof4.jpg|thumb|[[Elizabeth Taylor]] eta [[Paul Newman]] ''[[Cat on a Hot Tin Roof]]'' antzezlanean.]]
Lynn Nottage da saria birritan irabazi duen emakumezko antzerkigile bakarra. Bera eta August Wilson dira balentria hori burutu duten antzerkigile beltz bakarrak.
 
Jon Robin Baitz, Gina Gionfriddo, John Guare, A.R. Gurney, Richard Greenberg, Tina Howe, Branden Jacobs-Jenkins, Stephen Karam eta Sarah Ruhl, bi aldiz finalista izendatu dituzte, irabaztera ailegatu gabe. David Henry Hwang da inoiz irabazi gabe hiru aldiz finalista izendatu duten pertsona bakarra. Bestalde, Lin-Manuel Miranda eta Jeanine Tesori dira finalista bi aldiz izendatu dituzten bakarrak, musikala idatzi eta konposatzeagatik, eta 2016an Mirandak irabazi egin zuen.
 
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}
== Kanpo estekak ==
{{En}} [[:en:List_of_theatre_awards|Munduko antzerki sarien zerrenda.]]{{autoritate kontrola}}
 
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako literatura sariak]]
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Pulitzer_Saria_Antzerkian"(e)tik eskuratuta