Oorten hodeia: berrikuspenen arteko aldeak

'''Oorten hodeia'''<ref>{{Erreferentzia|izenburua=ZT Hiztegi Berria|url=https://zthiztegia.elhuyar.eus/terminoa/eu/Oorten%20hodeia|aldizkaria=zthiztegia.elhuyar.eus|sartze-data=2018-06-12}}</ref>, '''Öpik-Oorten hodeia''' ere deitua, [[Ernst Öpik]] eta [[Jan Hendrik Oort|Jan Oorten]] omenez<ref>{{Erreferentzia|izena=F. L.|abizena=Whipple|izenburua=A review of cometary sciences|orrialdeak=339–347|hizkuntza=en|data=1987-09-30|url=http://rsta.royalsocietypublishing.org/content/323/1572/339|aldizkaria=Phil. Trans. R. Soc. Lond. A|alea=1572|zenbakia=323|issn=0080-4614|doi=10.1098/rsta.1987.0090|sartze-data=2018-06-12}}</ref>, ustez [[eguzki-sistema]]ren amaieranmugan dagoen eta [[transneptunotar objektuak]] dituen hodei esferiko bat da. [[Eguzkia|Eguzkitik]] ia [[argi-urte]] batera kokaturik dago, hau da, guregandik hurbilen dagoen [[Proxima Centauri]] izarrera dagoen distantziaren laurden batera. Hodei hau oraindik ez da zuzenean behatua izan eta, horregatik, oraindik ezin izan da frogatu bere existentzia. Eguzkitik urrunen dauden objektu multzoak, hala nola, [[Kuiper gerrikoa]], [[transneptunotar objektuak]] eta [[disko sakabanatua]], Oorten hodeia baino ehun aldiz hurbilago daude Eguzkitik. Azkeneko estatistikek diotenez, hodei honek bilioi bat eta ehun bilioi objektu artean eduki ditzake; hori horrela bada, Lurrak duen masa halako bost izango luke hodeiak. 

Oorten hodeiak bi zonaldegune desberdin ditu: kanpoaldeko Oorten hodeiak forma esferikoa du, eta barnealdeko Oorten hodeiak, [[Hillsen hodeia]] ere deituak, disko itxura. Hodeiaren barnean dauden objektuak [[izotz]]ez, [[metano]]z eta [[amoniako]]z osatzenosatuak dira, beste substantzia batzuen artean. Objektu horiek, seguru aski, Eguzkitik oso hurbil sortu ziren, [[eguzki-sistema]]ren sorreraren lehen ataletan. Objektuok, sortu ondoren, gaur egun dauden kokalekuetara iritsi ziren, planeta erraldoien grabitazio indarraren ondorioz<ref name=":0">Morbidelli, Alessandro (2005). [http://arxiv.org/abs/astro-ph/0512256v1 «Origin and Dynamical Evolution of Comets and their Reservoirs»]. 2017ko abenduaren 8an ikuskatua.</ref>.

Oorten hodeia oraindik ezin izan da zuzenean behatu (halako distantzian dagoen objektu bat ezin da behatu, ezta [[X izpi]]ekin ere). Hala ere, astronomoek uste dute bertan egon daitekeela [[Halley kometa|Halley]] eta periodo luzeko beste [[kometa]] guztien eta, beharbada, hainbat [[Zentauro (astronomia)|zentauro]] eta [[Jupiter]]ren kometaren sorlekuajatorria<ref name=":1">Emel'yanenko, V.V.; Asher, D.J. y Bailey, M.E. (2007). [[doi:10.1111/j.1365-2966.2007.12269.x|«The fundamental role of the Oort cloud in determining the flux of comets through the planetary system»]]. ''Monthly Notices of the Royal Astronomical Society'' '''381''' (2). <small>779-789</small> _or.</ref>. Oorten hodeiaren kanpoaldean egon daitezkeen objektuak, seguraski, grabitazionalki ez dira oso lotuak egongo Eguzkiarekin eta beraz, inguruko izarren eta [[Esne Bidea]]ren eraginez, eguzki-sistemaren barnealdera jaurtiak izaten dira<ref name=":0" />. Periodo motzeko kometa gehienen sorlekua [[disko sakabanatua]]n dagoen arren, astronomoek uste dute Oorten hodeian dutela bakan batzuek beraien sorlekua<ref name=":0" /><ref name=":1" />. [[Kuiper gerrikoa]]n eta disko sakabanatuan hainbat objektu aurkitu diren bitartean, Oorten hodeiaren kide diren bost objektu baino ez ditugu ezagutzen: [[(90377) Sedna]], [[(148209) 2000 CR105]], [[(308933) 2006 SQ372]], [[2008 KV42]] eta  [[2012 VP113]]<ref name=":7">Europa Press (2014ko martxoaren 26). [http://www.europapress.es/ciencia/noticia-descubren-nuevo-planeta-enano-sistema-solar-20140326191204.html «Un nuevo planeta enano cambia el mapa del Sistema Solar»]. 2017ko abenduaren 8an ikuskatua. </ref>. Aipatutako objektu guztiak barnealdeko Oorten hodeian kokaturik daude<ref>Morbidelli, A. eta Levison H. F. (2004). [[doi:10.1086/424617|«Scenarios for the Origin of the Orbits of the Trans-Neptunian Objects 2000 CR₁₀₅ and 2003 VB₁₂ (Sedna)»]]. ''The Astronomical Journal'' '''128''' (5). <small>2564-2576</small> _or.</ref>. 2015eko azaroaren 10ean [[Nature]] aldizkariak trasneptunotar objektu berri bat aurkitu zela zabaldu zuen, Oorten hodeian kokaturik egon beharko zuenluke objektu honek, Natureren arabera<ref>[http://www.nature.com/news/astronomers-spy-most-distant-solar-system-object-ever-1.18770 Artikulu bat]</ref>.

Aztertu diren kometak Oorten hodeian dauden gainerako kometen antzekoak badira, gehiengoak [[izotz]]ez, [[metano]]z, [[etano]]z, [[karbono monoxido]]z eta [[azido zianhidriko]]z osaturiko egon beharko luke.<ref>Gibb, E. L.; Mumma, M. J.; Russo, N. D.; Di Santi, M. A. eta Magee-Sauer, K. (2003). [[doi:10.1016/S0019-1035(03)00201-X|«Methane in Oort cloud comets»]]. ''Icarus'' '''165''' (2). <small>391-406 or</small>.</ref> Horretaz gain, [[1996 PW]] [[transneptunotar objektu]]aren aurkikuntzak erakutsi du, esan beharra dago objektu honen orbita berezia periodo luzeko kometen antzekoa dela,<code><nowiki>{{</nowiki>[[Txantiloi:Zuzendu|Zuzendu]]<nowiki>}}</nowiki></code> Oorten hodeian dauden objektu batzuk harritsuak direla.<ref>Weissman, Paul R. eta Levison, Harold F. (1997). [[doi:10.1086/310940|«Origin and Evolution of the Unusual Object 1996 PW: Asteroids from the Oort Cloud?»]]. ''The Astrophysical Journal Letters'' '''488''' (2). <small>L133-L136</small> _or.</ref> [[Karbono]]zko eta [[nitrogeno]]zko [[isotopo]]en azterketek erakutsi dute Oorten hodeian dauden kometak eta Jupiterren kometak deritzenak oso antzekoak direla, beraien artean dauden distantziak ikaragarriak diren arren. Beraz, azterketa horiek adierazten digute kometa guztiak eguzki-sistemaren sorreran zegoen hodeian sortu zirela<ref>Hutsemékers, D.; Manfroid, J.; Jehin, E.; Arpigny, C.; Cochran, A.; Schulz, R.; Stüwe, J. A. eta Zucconi J. M. (2005). [[doi:10.1051/0004-6361:200500160|«Isotopic abundances of carbon and nitrogen in Jupiter-family and Oort Cloud comets»]]. ''Astronomy & Astrophysics'' '''440'''. <small>L21-L24 or</small>.</ref><ref name=":5">Neslušan, L. (2000). [[bibcode:2000A&A...361..369N|«The Oort cloud as a remnant of the protosolar nebula»]]. ''Astronomy and Astrophysics'' '''361'''. <small>369-378</small> _or.</ref>. Esandakoa Oorten hodeian dauden kometak aztertu dituzten hainbat ikerketekikerketak eta erakundeekerakundek ere onartzen dute<ref>Ootsubo, T.; Watanabe, J.; Kawakita, H.; Honda M. eta Furusho R. (2007). [[doi:10.1016/j.pss.2006.11.012|«Grain properties of Oort cloud comets: Modeling the mineralogical composition of cometary dust from mid-infrared emission features»]]. ''Planetary and Space Science'' '''55''' (9). <small>1044-1049</small> _or.</ref>. [[9P/Tempel 1]] kometaren talken inguruan egin ziren ikerketek ere ontzat hartzen dute goian adierazitakoa<ref>Mumma, M. J.; Di Santi, M. A.; Magee-Sauer, K.; Bonev, B. P.; Villanueva, G. L.; Kawakita, H.; Russo, N.; Gibb, E. L.; Blake, G. A.; Lyke, J. E.; Campbell, R. D.; Aycock, J.; Conrad, A. eta Hill G. M. (2005). [[doi:10.1126/science.1119337|«Parent Volatiles in Comet 9P/Tempel 1: Before and After Impact»]]. ''Science'' '''310''' (5746). <small>270-274</small> _or.</ref>.

Ordenagailuekin egin diren ikerketek erakutsi dute kometen hondakinek elkarren aurka egiten dituzten talkek uste genuena baino garrantziagarrantzi handiagoa dutela. Ikerketa horiei erreparatzen badiegu, jakin dezakegu eguzki-sistemaren hasieran hondakin horien artean egondako milioika talkek kometa asko suntsitu zituztela, Oorten hodeira bidean zeudela. Hori horrela bada, lehen uste genuena baino askoz masa gutxiago izango du Oorten hodeiak.<ref>Stern, S. Alan eta Weissman, Paul R. (2001). [[doi:10.1038/35054508|«Rapid collisional evolution of comets during the formation of the Oort cloud»]]. ''Nature'' '''409''' (6820). <small>589-591</small> _or.</ref> Kalkuluak eginez, barne eguzki-sistematik kanporatu zen masa, zehazki, Lurraren masa halako berrogeita hamar eta ehun artean, ez dago osotasunean Oorten hodeian, baizik eta zati txiki bat baino ez.<ref name=":0" />

Kometek gainerako izarrekin dituzten elkarrekintzek eta [[marea galaktiko]]ak, beraienhaien orbita aldatzen dute, biribilagoakbiribilago bihurtuz. Horrek kanpoaldeko Oorten hodeiaren forma esferikoa azalduazal lezake.<ref name=":0" /> Bestalde, barnealdeko Oorten hodeiak, Eguzkiarekin harreman gehiago duenez, oraindik ez du aipatutako forma lortu. Azkeneko ikerketek erakutsi dute bateragarriak direla Eguzkia berrehun-laurehun izarreko [[Izar kumulu|kumulu]] batean sortu zelako hipotesia eta Oorten hodeiaren sorrera. Hipotesia zuzena bada, kumuluan zeuden lehen izarrek agian Oorten hodeiaren sorreran eragingo zuten, eta beraz, izarrek hainbat perturbazio edo asaldatze eragingo zituzten.<ref>Brasser, R.; Duncan, M .J. eta Levison, H. F. (2006). [[doi:10.1016/j.icarus.2006.04.010|«Embedded star clusters and the formation of the Oort Cloud»]]. ''Icarus'' '''184''' (1). <small>59-82 or</small>.</ref>

2010eko ekainean Harolf F. Levison eta beste batzuek proposatu zuten, ordenagailu bidezko simulazioen bidez, Eguzkiak "beste izarretako kometak kapturatuharrapatu zituela jaiotzen ari zenean". Euren emaitzaren arabera "Oorten hodeiaren kometen frakzio handi bat, agian % 90 baino gehiago, izarren disko protoplanetarioaren parte dira"<ref>{{Erreferentzia|izena=Harold F.|abizena=Levison|izenburua=Capture of the Sun's Oort Cloud from Stars in Its Birth Cluster|orrialdeak=187–190|hizkuntza=en|abizena2=Duncan|abizena3=Brasser|abizena4=Kaufmann|izena2=Martin J.|izena3=Ramon|izena4=David E.|data=2010-07-09|url=http://science.sciencemag.org/content/329/5988/187|aldizkaria=Science|alea=5988|zenbakia=329|issn=0036-8075|pmid=20538912|doi=10.1126/science.1187535|sartze-data=2018-06-12}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=WebCite query result|hizkuntza=en|url=https://www.webcitation.org/6H9vGLJk6?url=http://www.swri.org/9what/releases/2010/cometorigins.htm|aldizkaria=www.webcitation.org|sartze-data=2018-06-12}}</ref>.

Gaur egun uste da [[kometa]]k eguzki-sistemako bi puntu ezberdinetan sortu zirela. Periodo motzeko kometa gehienak [[Kuiper gerrikoa]]n edo [[disko sakabanatua]]n sortu ziren, hau da, [[Pluton (planeta nanoa)|Plutonen]] orbitatik hasita (Eguzkitik 38 [[UA]]<nowiki/>ra) Eguzkitik 100 UAra bitarteko gune horretan. Bestalde, periodo luzeko kometak, [[Hale-Bopp kometa]] bezalakoak, beraien orbita betetzeko milaka urte behar dituzten kometa hauek, Oorten hodeian sortu zirela uste da. Kuiper gerrikoak bere orbita egonkorraren ondorioz kometa gutxi sortzen dituen bitartean, diska sakabanatua askoz aktiboagoa da kometak sortzeko orduan.<ref name=":3" /> KometakKometek disko sakabanatutik ihes egiten dutenean, [[gasezko erraldoi]]en mende geratzen dira, eta kometa horiei [[Zentauro (astronomia)|zentauro]] deitzen zaie.<ref>Levison, H. E. eta Dones, L. (1998). «Comet Populations and Cometary dynamics». ''Encyclopedia of the Solar System''. 575-588 or., Academic Press. <small>[[International Standard Book Number|ISBN]] 0-12-226805-9</small>.</ref> Zentauro horiek poliki-poliki eguzki-sistemaren barnealdera bidaliak izaten dira , periodo motzeko kometakkometa bihurtuz.<ref>Horner, J., Evans, N.W.; Bailey, M.E. eta Asher D.J. (2003). [http://10.1046/j.1365-8711.2003.06714.x «The populations of comet-like bodies in the Solar system»]. ''Monthly Notices of the Royal Astronomical Society'' '''343''' (4). <small>1057-1066 or</small>.</ref>

Periodo motzeko kometak bi azpibanaketetanazpiataletan zatitubereiz daitezke: [[Jupiter]]ren familiakoak eta Halleyren familiakoak (Halley motako kometak bezalakometa ere deituak). Beraien arteko ezberdintasun nagusia periodoan dago, lehenengoek hogei urte baino gutxiago behar dituzte betetzeko eta 5 UA inguruko [[ardatzerdi handi]]ak dituzte. Bigarrenek aldiz, hogei urte baino gehiago behar dituzte periodo bukatzeko eta beraien ardatzerdi handia 10 UA baino handiagoa izan ohi da. [[Tisseranden parametroa]] ere erabili daiteke bi kometa familiak ezberdintzeko, hurrena da bien arteko banaketa muga: <math>T_p=2</math><ref group="Oharra">Hurrena da [[Tisseranden parametroa]]:

Jan Oort konturatu zen bere ereduan ezarri zuen kometen kantitatea benetako kantitatea baino handiagoa zela, arazo hau oraindik ezin izan da konpondu. Hainbat hipotesiekhipotesik diote, kometa batzuk [[itsasaldiaren indar]]ren bidez deuseztatu zirela edo elkarren arteko talken ondorioz suntsitu zirela; beste batzuek aldiz, kometek zituzten material lurrunkorrak deuseztatu zirela, edo kometek beraien gainazalean lurrunkorrak ez ziren materialekin eginiko estalki bat sortu zutela irizten dutediote, hau horrela badabalitz, kometa hauek ikusezinak izango zirenlirateke.<ref>Dones, L.; Weissman, P. R.; Levison, H. F.; Duncan, M. J. (2004). [[bibcode:2004ASPC..323..371D|«Oort Cloud Formation and Dynamics»]]. ''ASP Conference Proceedings'' '''323'''.</ref> Egin diren behaketa batzuek adierazi dute, kanpo-planetek kometekin gertakari gehiago izaten dituztela barne-planetek baino. Seguruenik, hau jazotzearen erruduna Jupiter planeta da, bere grabitazio indarraren bidez ezkutu bat bezala jarduten duelako kometen aurrean, planeta honek kometak harrapatuko lituzke eta azkenean bere aurka talka egingo lukete. Horren adibide dugu [[Shoemaker-Levy 9]] kometa, zeinak [[1994|1994an]]ean bere aurka talka egin zuelakobaitzuen.<ref name=":8">Fernández, Julio A. (2000). [[doi:10.1023/A:1021571108658|«Long-Period Comets and the Oort Cloud»]]. ''Earth, Moon and Planets'' '''89''' (1-4). <small>325-343</small> _or.</ref>

[[Itsasaldiaren indar]]rak, distantzia murrizten duen objektu baten [[Grabitazioa|grabitatearen]] ondorioz gertatzen dira. Itsaldiaren indarrak edo marea-indarrak guregandik hurbil ditugu, [[Ilargia]]k horixe bera egiten baitiobaitie [[Ilargia|Lurreko]] [[ozeano]]ei. Itsasoak ozeano hauek igoarazi edo jatsiarazi egiten ditu berarekiko duten hurbiltzailearen arabera.<ref>Butikov, Eugene I. (2002). [[doi:10.1119/1.1498858|«A dynamical picture of the oceanic tides»]]. ''American Journal of Physics'' '''70''' (10). <small>1001-1011 or</small>.</ref><ref>Kapoulitsas, G. M. (1985). [[doi:10.1088/0143-0807/6/3/015|«On the generation of tides»]]. ''Eur. J. Phys.'' '''6''' (3). <small>201-207 or</small>.</ref> [[Esne Bidea]]k berdina egiten du Oorten hodeiarekin, bere eraginarengatik desitxuratze txikiak eragiten baitizkio, galaxiaren erdigune aldera (Oorten hodeia ez delako biribil perfektu bat). Barne eguzki-sisteman ordea, itsasaldi-indar hauek baliorik gabekoak dira, Eguzkiaren grabitatea delako indar nagusia. Hala ere, Eguzkitik urruntzen joan halaahala, orduangero eta indar gehiago hartzen dute marea galaktiko hauek. Dirudienez, indar txiki hauek nahikoak dira Oorten hodeiko hainbat objektu aztoratzeko eta EguzkiarenganaEguzkiarenganantz bidaltzeko.<ref>Breiter, S.; Dybczynski, P. A.; Elipe, A. (1996). [[bibcode:1996A&A...315..618B|«The action of the Galactic disk on the Oort cloud comets»]]. ''Astronomy and Astrophysics'' '''315'''. <small>618-624</small> _or.</ref><ref>Fouchard, M.; Froeschlé, C.; Valsecchi, G. eta Rickman, H. (2006). [[doi:10.1007/s10569-006-9027-8|«Long-term effects of the Galactic tide on cometary dynamics»]]. ''Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy'' '''95''' (1-4). <small>299-326</small> _or.</ref><ref>Matese, J. eta Whitmire, D. (1996). [[doi:10.1086/310348|«Tidal Imprint of Distant Galactic Matter on the Oort Comet Cloud»]]. ''The Astrophysical Journal Letters'' '''472'''. <small>L41-L43 or</small>.</ref>

Aditu batzuek diote, marea galaktiko hauek [[afelio]] handia duten [[planetesimal]] batzuen [[perihelio]]a (Objektu bat Eguzkitik hurbilen dagoen unea) handitzeko gai direla eta beraz, Oorten hodeia handitzen laguntzen dutela.<ref>Higuchi, A.; Kokubo, E.; Mukai, T. (2005). [[bibcode:2005DDA....36.0205H|«Orbital Evolution of Planetesimals by the Galactic Tide»]]. ''Bulletin of the American Astronomical Society'' '''37'''. <small>521</small> _or.</ref> Marea galaktikoen ondorioak oso konplexuak dira, eta askotan, [[sistema planetario]]ko objektu bakoitzak modu ezberdinean jokatzen du. Bestalde, orokorrean izaten diren ondorioak oso erraz jakin daitezke, gaur egun uste baita indar hauek kanporatzen dituztela Oorten hodeitik ateratzen diren kometen %90a 90.<ref>Nurmi, P.; Valtonen, M. J. eta Zheng, J. Q. (2001). [[doi:10.1111/j.1365-2966.2001.04854.x|«Periodic variation of Oort Cloud flux and cometary impacts on the Earth and Jupiter»]]. ''Monthly Notices of the Royal Astronomical Society'' '''327''' (4). <small>1367-1376</small> _or.</ref> Periodo luzeko kometen orbitetan oinarritzen diren eredu estadistikoek ideia hau babesten dute.<ref>Matese, J. J. eta Lissauer, J. J. (2004). [[doi:10.1016/j.icarus.2004.03.019|«Perihelion evolution of observed new comets implies the dominance of the galactic tide in making Oort cloud comets discernable»]]. ''Icarus'' '''170''' (2). <small>508-513</small> _or.</ref>

[[Marea galaktiko]]ak ziklo errepikakor hau azaltzeko erabili daitezke. Eguzkiak, Esne Bidearen erdigunea ardatz gisa harturik, haren inguruan orbitatzen du eta noizean behin [[plano galaktiko]]tik igarotzen da. Gure astroa plano galaktikotik kanpora kokatzen denean, galaxiak eragindako marea-indarra ahulagoa da; era berdinean, plano galaktikoa zeharkatzen dabilenean, marea-indarrak indartsuen dauden unera iristen dira, Oorten hodeian asaldatze handiagoa eraginez eta ondorioz, barne eguzki-sistemara kometa gehiago bidaliz. Eguzkia hogei eta hogeita bost milioi urtean behin igarotzen da plano galaktikotik.<ref>Szpir, Michael. [http://www.americanscientist.org/issues/pub/perturbing-the-oort-cloud «Perturbing the Oort Cloud»] (ingelesez). American Scientist. 2009ko irailaren 15ean ikuskatua. </ref> Astrono batzuek diote ordea, mare-indarrek bakarrik ezin dutela azaldu Oorten hodeiko asaldatze hau, une honetan Eguzkia plano galaktikotik hurbil dagoela eta azkeneko iraungipena duela hamabost milioi urte gertatu zela aipatzen dute beraien hipotesia babesteko. Lehen aipatu dugun teoria ordezkatzeko, errudunak [[Galaxia kiribil|beso kiribilak]] direla esaten dute. Beso hauek Oorten hodeia asaldatzen duten [[molekula laino]] handiak edukitzeaz gain, [[erraldoi urdin]] batzuk ere badituzte, izar hauen bizitza oso motza da, beraienhaien erregaia azkar agortzen dutelakodelako eta beraz, milioi urte batzuen bueltan indar handiz lehertzen dira, [[supernoba]]k sortuz.<ref>Leitch, E.M. eta Vasisht, G. (1998). [[doi:10.1016/S1384-1076(97)00044-4|«Mass extinctions and the sun's encounters with spiral arms»]]. ''New Astronomy'' '''3''' (1). <small>51-56</small> _or.</ref>

Marea galaktikoaz gain, badira beste era batzuk kometak eguzki-sistemaren barnealdera bidaltzeko, hala nola, hurbil dauden izarren [[Grabitazioa|grabitazio eremuak]] eta [[Molekula laino|molekula laino handiak]].<ref name=":8" /> Eguzkia galaxian zehar orbitatzen dagoendabilen bitartean, batzuetan, beste izar sistemak guregandik hurbil igarotzen dira, Oorten hodeien perturbazio edo asaldatzeak eraginez. Adibidez, [[Gliese 710]] izarra hurrengo hamar milioi urteetan guregandik hurbil igaroko da (1,4 milioi urte barru Oorten hodeitik hurbil igaroko da, kometen kanporatzea %50ean 50 handituz), izar hau da etorkizun hurbilean Oorten hodeieanhodeian eragin handiena izango duena.<ref>García-Sánchez, Joan; Preston, Robert A.; Jones, Dayton L.; Weissman, Paul R.; Lestrade, Jean-François; Latham, David W.; Stefanik, Robert P. (1999). [[doi:10.1086/300723|«Stellar Encounters with the Oort Cloud Based on HIPPARCOS Data»]]. ''The Astronomical Journal'' '''117''' (2). <small>1042-1055</small> _or.</ref><ref>Molnar, L. A. eta Mutel, R. L. (1997). [[bibcode:1997AAS...191.6906M|«Close Approaches of Stars to the Oort Cloud: Algol and Gliese 710»]]. ''Bulletin of the American Astronomical Society'' '''29'''. <small>1315</small> _or.</ref> Prozesu hauek objektuak plano eliptikotik kanpora sakabanatzen ditudituzte, horregatik du hodei honek forma esferikoa.<ref>Higuchi, A.; Kokubo, E. eta Mukai, T. (2006). [http://www.iop.org/EJ/article/1538-3881/131/2/1119/204756.text.html «Scattering of Planetesimals bya a Planet: Formation of Comet cloud Candidates»]. ''The Astronomical Journal'' '''131''' (Otsaila). <small>1119-1129</small> _or.</ref>

Hala eta guztiz ere, badira beraien orbita [[Eszentrikotasun|eszentrikoak]] azaltzen saiatzen diren hainbat teoria: batek dioenez, Eguzkia jaio zen [[izar-kumulu]]an zeuden izarren grabitateak eragin zituen. Hori horrela badabalitz<ref name=":7" />, Oorten hodeian egon daitekeen planeta ezezagun batek ere eragin berbera egin ahalko zienziekeen.<ref>Gomes, R. S.; Matese, J. J. eta Lissauer, J. J. (2006). [[doi:10.1016/j.icarus.2006.05.026|«A distant planetary-mass solar companion may have produced distant detached objects»]]. ''Icarus'' '''184''' (2). <small>589-601 or</small>.</ref> Beste teoria batek dio, Neptunok, garai batean agian, eszentrikotasun handia eduki zuela eta, beraz, objektu horien orbita aldatu zuela, edo agian, garai batean egon zen transneptunotar disko batek eragin ziela orbitaren aldaketa. Badira teoriak Eguzkiak inguruan zituen izarrei lapurtutako objektuak direla aipatzen dutenak. Gaur egun, izarren perturbazioen bidez azaltzen duten teoriak dira onartuenak, baina bederatzigarren planetaren teoria indarra hartzen ari da.<ref name=":7" /> Astronomo batzuek nahiago dute Sedna eta 2000 CR105 <nowiki>''disko sakabanatu luzatua''</nowiki> deritzoten atalean sartu, Hillsen edo barne Oorten hodeian sartu baino.<ref name=":9" />