Hostoen kolore-aldaketa: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
9. lerroa:
[[Fitxategi:Chlorophyll_ab_spectra-fr.svg|thumb|Berdez a klorofilaren xurgatze-espektroa eta gorriz b klorofilaren xurgatze-espektroa.]]
[[Fitxategi:Kaiserstuhl_-_Herbst_-_Rebblatt_im_Gegenlicht.jpg|thumb|Hosto horretan, [[Hostoen morfologia|zainak]] berde egon ziren, eta beste ehunak gorri.]]
Hosto bat berdea da, [[klorofila]] izeneko [[pigmentu]]-talde bat duelako. Klorofila zeluletan ugaria denean, landareak hazten ari diren bitartean gertatzen den bezala, klorofila molekulen berdeak
Udaren amaieran, hotza eta egunaren iraupena murriztea bezalako ingurumen-seinaleei erantzunez, jariakinak hostoen barrurantz eta kanporantz garraiatzea bermatzen duten [[nerbio]]ak pixkanaka buxatzen dira, xaflen oinarrian [[kortxo]]zko [[tapoi]] baten bidez, hain zuzen ere [[peziolo]]a apurtuko den lekuan (abstrakzio-fenomenoa).<ref name="Matile">{{en}} P. Matile, « Biochemistry of Indian summer: physiology of autumnal leaf coloration », Exp Gerontol., vol. 35, no 2, mars 2000, p. 145-158.</ref> Kortxo-geruza hori garatuta, gero eta ur eta mineral gutxiago isurtzen da. Aldi horretan, klorofilaren maila jaisten hasten da: seneszentziaren prozesu oso aktiboak funtsezko mantenugaiak birziklatzea esan nahi du landarearentzat.<ref>{{en}} « Ultrasonic emissions reveal individual cavitation bubbles in water-stressed wood », A. Ponomarenko, O. Vincent, A. Pietriga, H. Cochard, É. Badel, P. Marmottant, vol 1.</ref>
27. lerroa:
Karotenoideak, normalean, mundu bizian egoten dira, eta [[azenario]]aren, [[arto]]aren, [[kanari]]arraren, [[nartziso]]en, [[Gorringo|arrautza-gorringoaren]] eta [[platano]]aren kolore bereizgarriaren erantzule dira.
===
Kolore gorria eta [[purpura]] [[antozianina]] izeneko pigmentu-familia batetik datoz. Karotenoideek ez bezala, oro har, pigmentu horiek ez dira ageri hostoan hazkuntza-aldian. [[Azukre]]en degradazioaren [[molekula]] horiek uda amaieran sintetizatzen dira. Hostoak erori aurretik, zuhaitzak mantenugai garrantzitsuak ([[fosfato]]a) husten ditu. Horrek metabolismoa aldatzen du.
Azukreen degradazioak, orduan, antozianinen sintesia eragiten du, eta kolore gorriek gutxiago erakartzen dituzte udazkeneko hostoetan gutxiago erruten duten [[zorri]]ak.<ref>{{en}} Feild TS, Lee DW, Holbrook NM, « Why leaves turn red in autumn. The role of anthocyanins in senescing leaves of red-osier dogwood », Plant Physiology, vol. 127, no 2, 2001, 566–574 or.</ref><ref>{{en}} Jon E. Sanger, « Quantitative Investigations of Leaf Pigments From Their Inception in Buds Through Autumn. Coloration to Decomposition in Falling Leaves », Ecology, vol. 52, no 6, 1971, 1075-1089 or.</ref>
=== Pigmentu marroiak ===
|