Fotomorfogenesi: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Zorion (eztabaida | ekarpenak)
Orri berria: «'''Fotomorfogenesia''' <ref>''[https://aldizkaria.elhuyar.eus/site_media/pdf/A31_O53-58_1.pdf landareen argiztapen artifiziala''], Alfontso Mujika, Elhuyar aldizkaria</re...»
 
Zorion (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
'''Fotomorfogenesia''' <ref>''[https://aldizkaria.elhuyar.eus/site_media/pdf/A31_O53-58_1.pdf landareen argiztapen artifiziala]''], [[Alfontso Mujika]], [[Elhuyar aldizkaria]]</ref> [[argi]]ak eragindako fenomenoen multzoa da, [[landare]]en forma eta kolorea aldatzen dituena. Energia-kantitate txikiak erabiltzen ditu
 
Energia-kantitate txikiak erabiltzen ditu [[fotosintesi]]aren aldean, argiak seinale-funtzioa baitu energia-iturriaren ordez.
 
Landareek argiaren kantitatea, kalitatea, norabidea eta maiztasuna neurtzen dituzte 3 [[fotorrezeptore]]-familiarekin:
 
* '''Fitokromak''', urrutiko argi gorri/gorriarekiko sentikorrak;
* '''Fototropinak''', argi urdinarekiko sentikorrak;
* '''Kriptokromak''', argi urdinarekiko sentikorrak eta ultramoreak.
 
Hauek dira eragindako fenomenoak:
9 ⟶ 15 lerroa:
* Fotorrezeptore aldatuaren oinarrizko ekintza,
* Behatutako efektua eragiten duten transdukzio-katearen etapak.
 
Landareek argiaren kantitatea, kalitatea, norabidea eta maiztasuna neurtzen dituzte 3 [[fotorrezeptore]]-familiarekin:
 
* '''Fitokromak''', urrutiko argi gorri/gorriarekiko sentikorrak;
* '''Fototropinak''', argi urdinarekiko sentikorrak;
* '''Kriptokromak''', argi urdinarekiko sentikorrak eta ultramoreak.
 
== Fitokromak ==
28. lerroa:
 
== Fototropinak ==
Fototropinen jatorria:
* Landarea argirantz orientatzea ([[fototropismo]]a);
* Jasotako argi-kantitatera egokitzea, zelulan kloroplastoak mugiaraziz, argi ahul bat hartzeko zabaltzen direnak edo gehiegizko argia saihesteko pilatzen direnak;
* [[Estoma]]k irekitzea.
 
Fototropina 390 nm-ko argi urdinaren eraginpean jartzen denean tolesten den molekula bat da.
 
== Kriptokromak ==
Kriptokromek bereziki arautzen dituzte:
 
* [[Zurtoin]]en elongazioa,
* Hostoen hedapena,
* [[Antozianina]]ren sintesia,
* [[Loratze]]a
* [[Ziklo zirkadiano]]ari eustea landareetan eta animalietan (baita gizakietan ere).
 
Kriptokromak argi [[urdin]]aren (400-490 nm) eta [[ultramore]]aren (UV-A, 315-380 nm) fotorrezeptoreak dira.
 
== Erreferentziak ==
35 ⟶ 50 lerroa:
 
== Kanpo estekak ==
* {{en}} ''[http://photobiology.info/Shinkle.html Basic photomorphogenesis]'', James Shinkle, Department of Biology, Trinity University
*
San Antonio, TX.
 
{{autoritate kontrola}}