18:34, 15 abendua 2020ko berrikusketa aldatu Luistxo (eztabaida \| ekarpenak) 28.280 edits No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		18:41, 15 abendua 2020ko berrikusketa aldatu desegin Luistxo (eztabaida \| ekarpenak) 28.280 edits No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: {{Biografia infotaula automatikoa }} '''Amalasunta'''<ref>{{Erreferentzia\|izena=\|abizena=\|urtea=2019\|izenburua=181. araua: Erdi Aroko pertsona-izenak\|argitaletxea=Euskaltzaindia\|orrialdea=\|orrialdeak=\|ISBN=\|hizkuntza=\|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_ecoeoda&task=bilaketa&Itemid=472&lang=eu&query=amalasunta&mota=bateratua\|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus\|sartze-data=2020-12-15}}</ref> edo '''Amalasuintha''' (495-534/535) agintari [[Ostrogodo\|ostrogodoa]] izan zen, [[Erregeorde\|erregin-ordetzan]] [[Italiako erresuma ostrogodoa\|Italiako erresuma ostrogodoaren]] buru 526-534 urteen artean bere semearen izenezko erregetzan, eta baita geroago erregina nagusi gisa epe labur batez, hil zuten arte. == Biografia == [[Teodoriko Handia\|Teodoriko Handiaren]] alaba gazteena zen eta erromatar bertute eta kulturan sinesten zuen. Aitarekin batera dohaintzak egin zituen Erroman, adibidez [[Santi Cosma e Damiano\|Santi Cosmas e Damiano basilika]] izango zenaren eraikuntzarako. Ostrogodo gehienen kasuan bezala, [[Arianismo\|arianismoa]] zen bere fede kristau zehatza. 515ean, ~~Amalasuntha~~Amalasunta [[Etariko]] noble ostrogodoarekin ezkondu zen. Bi haur izan zituen harekin, [[Atalariko]] semea (errege bilakatuko zena) eta [[Matasunta]]. [[Atalariko]] 10 urterekin errege izendatzean, agintea praktikan eta ofizialki amak, Amalasuntak izan zuen, eta gerora ere, ikonografian semearekin batera botere posizioetan ageri ohi da, bere agintearen garrantzi pertsonalaren seinale.▼ [[Justiniano I.a]] Ekialdeko enperadorearekin harreman diplomatikoak izan zituen, eta Amalasunta erail zutenean Justinianok Italia erasotu zuen. <ref name=":3">{{Cite aldizkari\|author=Sarantis\|volume=63\|pages=15–40\|first=Alexander\|title=War and Diplomacy in Pannonia and the Northwest Balkans during the Reign of Justinian: The Gepid Threat and Imperial Responses}}</ref> ▲515ean, Amalasuntha Etariko noble ostrogodoarekin ezkondu zen. Bi haur izan zituen harekin, Atalariko semea (errege bilakatuko zena) eta Matasunta. [[Atalariko]] 10 urterekin errege izendatzean, agintea praktikan eta ofizialki amak, Amalasuntak izan zuen, eta gerora ere, ikonografian semearekin batera botere posizioetan ageri ohi da, bere agintearen garrantzi pertsonalaren seinale. Atalariko hiltzean, Amalasunta erregina bihurtu zen, baina ko-agintari bat izendatzea erabaki zuen, Theodahad militar aristokrata. Botere-oreka bilatzeko mugimendua izan zen: Amalasunta kulturalki pro-erromatarrak nahi izan zuen jarrera godo itxienekin oreka lortu, baina jokaldia gaizki irten zitzaion. Botere posiziotik, Theodahadek godoen etsaitasuna xaxatu zuen, eta Amalasunta militar godo batzuek preso hartu zuten, eta Martana uhartean gatibu gorde, Bolsena lakuan. Gaibu izatearekin aski ez eta bainua hartzen ari zela lakuan hil zuten bertan.▼ ▲Atalariko hiltzean, Amalasunta erregina bihurtu zen, baina ko-agintari bat izendatzea erabaki zuen, ~~Theodahad~~[[Teodato]] militar aristokrata. Botere-oreka bilatzeko mugimendua izan zen: Amalasunta kulturalki pro-erromatarrak nahi izan zuen jarrera [[godo]] itxienekin oreka lortu, baina jokaldia gaizki irten zitzaion. Botere posiziotik, ~~Theodahadek~~Teodatok godoen etsaitasuna xaxatu zuen, eta Amalasunta militar godo batzuek preso hartu zuten, eta [[Martana]] uhartean gatibu gorde, [[Bolsena (lakua)\|Bolsena]] lakuan. ~~Gaibu~~Gatibu izatearekin aski ez eta bainua hartzen ari zela lakuan hil zuten bertan. Bere aginte urteetan [[Justiniano I.a]] Ekialdeko enperadorearekin harreman diplomatikoak izan zituen, agian Italiako erresuma godoa Inperio Erromatar berritu batean integratzejo, eta agian horregatik Amalasunta erail zutenean Justinianok Italia erasotu zuen. [[Justiniano I.a]] Ekialdeko enperadorearekin harreman diplomatikoak izan zituen, eta Amalasunta erail zutenean Justinianok Italia erasotu zuen. {{Erreferentzia zerrenda}} == Erreferentziak == [[Kategoria:535eko heriotzak]] [[Kategoria:Urte ezezagunean jaiotakoak]]

Amalasunta: berrikuspenen arteko aldeak