Jose Maria Palacios: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
eduki errepikatuak bakantzea, informazioa hobeto antolatzea, eta lehengo bertsiotik eduki baliagarria berreskuratzea
21. lerroa:
}}
 
'''Jose M.Maria Palacios Moraza''', “Ogueta”[[pilota]] bezalaarloan ere'''Ogeta''' edota (gaztelaniaz) '''''Ciclón Alavés''''' goitizenez ezaguna, ([[Gasteiz]], [[Araba]], 1935eko[[1935]]eko [[irailaren 2a2]]a - 2002ko[[2002]]ko [[apirilaren 21a21]]a), [[Esku-esku huskako pilota|pilotakopilotari]]a historiakoizan pilotarizen, historiako handienetako bat. izanOgetari buruz, batez ere, jokatzeko modua, kantxako dotorezia eta erasoko filosofia gogoratzen dira. Abilezia berezia zuen tantoak amaitzeko, eta jokaldi garrantzitsuena gantxoa zuen. Joera aldaketa bat eragin zuen pilota jokoa ulertzeko damoduan. PelotariPilotari profesionala izan ondoren, intendente eta material-hautatzaile gisa egin zuen lan. Azkenik, [[Baiko Pilota|asegarcekoAsegarceko]] kolaboratzailea zela, ''Fronton'' telebista saioko komentarista gonbidatu bezala ibili zen.
 
== BiografiaBizitza ==
OguetaOgeta 1935eko irailaren 2an jaio zen [[Gasteiz|Gasteizko]] Arana kalean, bere aitak igeltsero bezala lan egiten zuen lekuan. Sei urte zituela, familia [[Bernedo|Bernedora]] joan zen, eta han hasi zen lehen pilotakadak ematen [[Pilotaleku|frontoianpilotaleku]]an. 13 urterekin zuriz jantzi zen lehen aldiz eta 16 urterekin [[Espainia|Espainiako]] txapelduna izan zen, [[Burgos|Burgosen]] jokatu zen Federazioen Torneoko finalean, Esparza gainditu ondoren. 1952an afizionatu mailako buruz buruko txapeldun gazteena izan zen. Ondoren, hamazazpi urte besterik ez zituela, profesionalismora jauzi egin zuen, orduan "pilotaren historiako kasu bakarra" izan zelarik.
 
=== Pilotari profesionala ===
Enpresarekin sinatu zuen lehen [[Kontratu|kontratuak]] 1.200 pezeta ematen zizkion partiduko. Bere kalitate bikainaren eta kantxan egiten zuen ikuskizunaren ondorioz, zazpi hilabetetan 5.000 [[Espainiar pezeta|pezeta]] kobratu zituen partida bakoitzeko. Hilabeteak joan ziren, eta Ogetaren ospea handitu egin zen. Pilotalekuak bete egin ziren eta, lehen aldiz, emakumeen presentzia nabari zen harmailetan.
 
Ogeta pilotari berritzailea zen, esku huskako pilotan molde asko hautsi zituen. Bere estetika ezberdina zen, bai kantxan eta bai kantxatik kanpo.
== Kirol lorpenak ==
1958ko maiatzaren 4an, [[Esku Huskako Buruz Buruko Pilota Txapelketa Nagusia|buruz buruko txapeldun]] izendatu zen, hurrengo urtean titulua errepikatuz. Lehenengoan [[Joxe Arriaran|Arriaran II.aren]] aurka jokatu zuen 1958an [[Beotibar pilotalekua|Beotibarren]]. Ogetak 23 urte zituen eta eroso irabazi zuen finala (22- ­ 7). Urtebete geroago, 1959an, [[Jesús García Ariño|Ariño I.aren]] aurka errepikatu zuen [[Bergara|Bergaran]] eta (22 ­ -13) irabazi zuen. [[Hilario Azkarate|Hilario Azkaratek]], 1960an kendu zion hirugarren txapela lortzeko aukera, [[Eibar|Eibargo]] [[Astelena pilotalekua|Astelena frontoian]] jokatutako finalean. Baina, batez ere, [[Esku Huskako Binakako Pilota Txapelketa Nagusia|binakako partidetan]] izan zuen ikusgarritasunagatik nabarmendu zen, non abantaila handiak eman zizkien bere garaiko aurkariei.
 
=== LesioakTxapelak ===
1958ko maiatzaren 4an, [[Esku Huskako Buruz Buruko Pilota Txapelketa Nagusia|buruz buruko txapeldun]] izendatuizan zen, eta hurrengo urtean tituluaberriz errepikatuzere. Lehenengoan [[Joxe Arriaran|Arriaran II.aren]] aurka jokatu zuen 1958an, [[Beotibar pilotalekua|Beotibarren]]. Ogetak 23 urte zituen eta eroso irabazi zuen finala (22- ­ 7). Urtebete geroago, 1959an, [[Jesús García Ariño|Ariño I.aren]] aurka errepikatu zuen [[Bergara|Bergaran]], eta (22 ­ -13) irabazi zuen. [[Hilario Azkarate|Hilario Azkaratek]], 1960an kendu zion hirugarren txapela lortzeko aukera, [[Eibar|EibargoEibarko]] [[Astelena pilotalekua|Astelena frontoian]]n jokatutako finalean. Baina, batez ere, [[Esku Huskako Binakako Pilota Txapelketa Nagusia|binakako partidetan]] izan zuen ikusgarritasunagatik nabarmendu zen, non abantaila handiak eman zizkien bere garaiko aurkariei.
1961ean bizkarrezurreko [[lesio]] larri bat jasan zuen, hiru urtez kantxetatik baztertua izan zuena. Berriz ere kantxara itzuli zenean, gerrialdeko lesio batek berriz ere geldirik utzi zuen sei hilabetez. 1968an berragertu zen, martxoaren lehen egunetan eta aurrelarietan "lehena" izaten jarraitzen zuen. Azkenik, 1979an erretiratu zen.
 
Dena dela, batez ere binakako partidetan erakusten zuen joko ikusgarriarengatik nabarmendu zen. Abantaila handiak eman zizkien bere garaiko aurkariei.
== Pilotari berri bat ==
Oguetak pilota kirolean molde asko hautsi zituen. Bere estetika ezberdina zen, bai kantxan eta bai kantxatik kanpo. Bere garaiko pilotariek diotenez, bere izenarekin bakarrik betetzen ziren frontoiak, eta emakume ugari zeramatzan haietara.
 
=== Kirolari ereduaLesioak ===
1961ean bizkarrezurreko [[lesio]] larri bat jasanizan zuen, eta haren ondorioz hiru urtez kantxetatikjokalekuetatik baztertuaat izan zuenazen. Berriz ere kantxaraKantxara itzuli zenean, gerrialdeko lesio batek berriz ere geldirik utzi zuen sei hilabetez. 1968an berragertu zen, martxoaren lehen egunetanhasieran, eta aurrelarietan "lehena" izaten jarraitzen zuen. Azkenik, 1979an erretiratu zen.
Helduek jokatzeko moduagatik edo dotoreziagatik gogoratuko dute, baina gazteenentzat Jose Mari Palacios, Ogueta, mito bat bezala zen. Are gehiago, eredu bezala aurkezten zen gazteentzat, "alkoholaren eta tabakoaren etsai" izateagatik.
 
=== JokatzekoKirolari modu ezberdinaeredugarria ===
HelduekGara hartako helduek jokatzeko moduagatik edoeta dotoreziagatik gogoratukogogoratzen dutezuten, baina garaiko gazteenentzat Jose Mari Palacios, OguetaOgeta, mito bat bezalaidoloa zen. Are gehiago, eredu bezalaeredutzat aurkezten zen gazteentzat, "«alkoholaren eta tabakoaren etsai"» izateagatik.
Ogetari buruz, batez ere, jokatzeko modua, kantxako dotorezia eta erasoaren filosofia gogoratzen da. Abilezi berezi bat zuen tantoak amaitzeko garaian eta bere jokaldi garrantzitsuena, gantsoa zen. Ez da inor izan jokaldi hau berak bezain eder eta bikain burutu duenik. Zalantzarik gabe, joera aldaketa bat eragin zuen pilota jokoa ulertzeko moduan.
 
=== “Zikloi” ezizena ===
BereOgetaren erasoko joko ikusgarriak, ahalmen fisikoak, ez ohikoezohiko [[Indar|indarrak]] eta bere gantsoakgantxoak, harrituta utzi zituen garaiko pilotazaleak. Horrela sortu zen "zikloi" ezizena.
 
=== Ibilbide profesionala bukatuta ere, pilotari loturik ===
"Oguetak"Ogetak arrakastaz betetako [[kirol]] karrera baten ondoren, intendente eta material hautatzaile lanak egin zituen. Bere pilotaren munduko azken urteetan, berriz, [[Telebista|telebistako]] ''Fronton'' saioko esatari gonbidatua izan zen, gaixotasun larri batek 2002an 67 urterekin hil zuen arte. OguetakOgetak azkar irakurtzen zituen partidak, eta berehala ematen zituen bere iruzkinak, materialari, frontoiaripilotalekuari eta pilotariarenpilotarien sasoiari buruz.
 
== Kirol lorpenak ==
* [[Esku Huskako Lau eta Erdiko Pilota Txapelketa Nagusia|Esku Huskako Lau eta Erdiko Pilota Txapelketa Nagusiko]] txapeldunordea: [[1954]] eta [[1955]]ean [[Bergara]]n.
* Esku Huskako Lau eta Erdiko Pilota Txapelketa Nagusiko txapelduna: [[1957]]an [[Bergara]]n.
* [[Esku Huskako Buruz Buruko Pilota Txapelketa Nagusia|Esku Huskako Buruz Buruko Pilota Txapelketa Nagusiko]] txapelduna: [[1958]]an [[Tolosa]]n.
* Esku Huskako Buruz Buruko Pilota Txapelketa Nagusiko txapelduna: [[1959]]an [[Bergara]]n.
* Esku Huskako Buruz Buruko Pilota Txapelketa Nagusiko txapeldunordea: [[1960]]an [[Eibar]]ren.
* [[Esku Huskako Binakako Pilota Txapelketa Nagusia|Binakako]] txapeldunordea: 1962an.
 
== Ogeta pilotalekua ==
[[Ogeta pilotalekua|Gasteizko pilotaleku nagusia]] [[1979]]an inauguratu zuten [[Mendizorrotza|Mendizorrotzeko]] auzoan, eta omenaldi gisa gasteiztar pilotari handiaren izena darama.
 
== Ikus, gainera ==
* [[Zerrenda:Gasteiztar ospetsuak|Gasteiztar ospetsuen zerrenda]]
 
== Kanpo estekak ==
== Pilotarekin harremandutako lana ==
* {{es}} [http://www.manista.com/textos/pelotaris_deleyenda.html «Pelotaris de leyenda: Ogueta, una revolución en la pelota»] (pilotari handiak: Ogeta, pilotako iraultza bat), manista.com webgunean.
"Oguetak" arrakastaz betetako [[kirol]] karrera baten ondoren, intendente eta material hautatzaile lanak egin zituen. Bere pilotaren munduko azken urteetan, berriz, [[Telebista|telebistako]] Fronton saioko esatari gonbidatua izan zen, gaixotasun larri batek 2002an 67 urterekin hil zuen arte. Oguetak azkar irakurtzen zituen partidak, eta berehala ematen zituen bere iruzkinak, materialari, frontoiari eta pilotariaren sasoiari buruz.
*
 
{{bizialdia|1935eko|2002ko|Palacios, Jose Maria}}