Matxin Zalbaren gutuna: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
14. lerroa:
{{esaera2|Seyñor maestre Martín: Acomendo vos a Miguel Papon bien amic. Et seredes bien ayssa en casa de Peyre de Tors del bon barón que mal li se faga en el coillón. Et escusatme de combit, que non puedo ser que huespedes tiengo. '''Eta Jaunatiçula abari on; ez nayz bildur ezten alla. Eta, jaquiçu, Done Johanne Garaçicoec dute gracia erregue baytaric: hurtean iruroguey eta amavi florin, baytator sey florin eta tercio bat ilean rebatiçera colectoreari. Eta alegra çayteç ongui'''.|'''Çure guçia''', Machin de Çalva}}
21. mendeko euskarara ekarria<ref name=":1" />, honela:
{{esaera2|Eta Jaunak dizula egun on. // Eta Jaunak dizula afari on, ez naiz bildur ez den hala. Eta jakizu Donibane Garazikoek dute grazia Errege baitarik urtean hirurogeita hamabi florin urtean, baitator sei florin eta tertzio bat hilean rebatitzera kolektoreari. Eta alegra zaitez ongi. Zure guztia, Matxin de Zalba.|}}
== Analisia ==
Gutun-trukea azpimarragarria da edukiz bikoitza delako, hizkuntzaz elebiduna bezainbeste. Elkar ezagutzen dute bi goi-funtzionariek, eta lasai truka ditzakete esaldiak, kontu pertsonalei zein erresumaren administrazioari buruz, euskaraz zein nafar erromantzez. Bi hizkuntzak 15. mendeko Nafarroako elitean ezagunak eta erabiliak zirelako froga dago hemen<ref>{{Erreferentzia|izena=Iñaki|abizena=Etxeleku|urtea=|izenburua=Artxiboak euskaraz mintzo {{!}}|argitaletxea=Iparraldeko Hitza|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=https://iparraldekohitza.eus/2019/05/31/artxiboak-euskaraz-mintzo/|sartze-data=2020-12-10}}</ref>. Gutuna idatzi zen garaian, San Martin [[Karlos III.a Nafarroakoa|Karlos III.a]] erregearen idazkari eta errege etxeko ekonomia administratzailea zen, eta Zalba erregearen, [[Nafarroako Gorteak|Gorte Nagusiko]] eta [[Comptos Ganbera|Comptos Ganberako]] notarioa<ref name=":1">{{Erreferentzia|izena=Peio Joseba|abizena=Monteano Sorbet|urtea=2015|izenburua=La carta bilingüe de Matxin de Zalba (1416). El iceberg lingüístico navarro|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=147–174|ISBN=|hizkuntza=es|data=2015|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=5218421|aldizkaria=Fontes linguae vasconum: Studia et documenta|alea=119|zenbakia=47|issn=0046-435X|sartze-data=2020-12-10}}</ref>.
Sinatzaileez gain aipatzen diren bi pertsonak dokumentatuta daude, [[Miguel Papon]] Tuterako notario bat zela dirudi, zeina Karlos III.aren zerbitzura ageri den dokumentuetan, 1408an. [[Peyre de Tors]] ere identifika daiteke Pere de Torres notarioarekin<ref>{{Erreferentzia|izena=Florencio|abizena=Idoate|urtea=1969|izenburua=Una carta el siglo XV en vascuence - Centro de Documentación César Borgia (Viana)|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=287-290|ISBN=|hizkuntza=es|url=http://www.vianayborgia.es/FOLI-0002-0000-0287-0290.html|aldizkaria=Fontes Linguae Vasconum, no 2|sartze-data=2020-12-10}}</ref>. Bitxia da nola Matxin Zalbak ez dion estimu handirik De Tors delakoari, eta lasai adierazten diola hori jasotzaileari: ''"que mal li se faga en el coillón",'' min dakiola [[Barrabil|barrabila]].
| |||