Lankide:Aitorpervi/Proba orria: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
 
19. lerroa:
 
=== Erabilgarritasuna ===
Gizakia ezin da ur barik bizi, [[EFSA|Europako Elikagaien Segurtasun Aginteak (European Food Safety Authority - EFSA)]] gomendatzen du gizonek 2,5 L ur edatea egunean eta emakumeek 2,0 L, helduen artean.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Scientific Opinion on Dietary Reference Values for water|orrialdeak=1459|hizkuntza=en|data=2010|url=https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2903/j.efsa.2010.1459|aldizkaria=EFSA Journal|alea=3|zenbakia=8|issn=1831-4732|doi=10.2903/j.efsa.2010.1459|sartze-data=2020-12-01}}</ref> Halere, [[espainiar]] herritar baten batez besteko edateko uraren gastua 132 L-koa da. <ref>{{Erreferentzia|izenburua=El consumo diario de agua en España: 132 litros por persona|hizkuntza=es|url=https://www.elplural.com/el-telescopio/sostenibilidad/el-consumo-diario-de-agua-en-espana-132-litros-por-persona_205440102|aldizkaria=El Plural|sartze-data=2020-12-01}}</ref>
 
Munduan 2017an, biztanleria guztiaren %90k edateko ura eskura dauka. Hala eta guztiz ere, munduko herritarren %71k edateko ura mugarik gabe kontsumitu dezake eta 2 bilioi lagun ura kutsatuta konsumitzen dute <ref>{{Erreferentzia|izenburua=Drinking-water|hizkuntza=en|url=https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/drinking-water|aldizkaria=www.who.int|sartze-data=2020-12-01}}</ref>. Ur kutsatu horrek [[Gaixotasun infekzioso|gaixotasun infekziosoak]] sortzen ditu, hala nola, [[kolera]], [[sukar tifoide]] eta [[Gastroenteritis|gastroentiritis]].
30. lerroa:
* Uraren biltegiratzeak.
 
[[Nazio Batuen Erakundea|Nazio Batuen Erakundearen]] aburuz, uraren kostua ez luke gainditu behar etxeko diru-sartzeren %3<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Agua|hizkuntza=es|data=2015-12-21|url=https://www.un.org/es/sections/issues-depth/water/index.html|aldizkaria=www.un.org|sartze-data=2020-12-01}}</ref>. Baina, adibidez, [[Papua Ginea Berria|Papua Ginea Berrian]], beharrezkoa da batez beste etxeko diru-sartzeren %54ren truke 50 L ur lortzeko<ref>{{erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=El agua: ¿A qué precio? Estado mundial del agua 2016|argitaletxea=WaterAid|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=https://www.wateraid.org/us/sites/g/files/jkxoof291/files/Water%20At%20What%20Cost%20report%20Spanish.pdf|hizkuntza=}}</ref>. [[WaterAid]] [[Gobernuz kanpoko erakunde|GKE]] garatzear daude herrialdeetan edateko ura bermatzeko lan egiteaz gain, bertako jendea hezi egiten du [[osasun]] eta [[higiene]] arloetan. WaterAidek 26 herrialdeetan dihardu, esaterakoesate baterako, Papua Ginea Berria, [[India]], [[Nepal]] eta [[Tanzania]].<ref>{{Erreferentzia|izenburua=The leading clean water non-profit, tackling the water crisis and responding to covid-19 {{!}} WaterAid {{!}} WaterAid US|hizkuntza=en|url=https://www.wateraid.org/us/|aldizkaria=WaterAid|sartze-data=2020-12-01}}</ref>
 
=== Iturriak ===
39. lerroa:
* Azaleko ura: [[Ibai|ibaiak]], [[Erreka|errekak]], [[Laku|lakuak]] eta [[Glaziar|glaziarrak]].
* [[Prezipitazio (meteorologia)|Prezipitazioa]]: [[Euri|euria]], [[Elur-jausi|elurra]]...
* Lurpeko ura:, iturburuak, [[Akuifero|akuiferoak]] eta ur-putzuak, hau da, [[Maila freatiko|maila-freatikoaren]] azpitik aurkitzen den ura.
* Itsasoko ura, kontuan izanda, [[gatzgabeze prozesua]] beharrezkoa dela.
* Ur sortzaile atmosferikoa. Gailu honek, aireak daukan ura ([[hezetasun]]) atera dezake.