Txikipedia:Ilargia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
{{PAGEBANNER:Banner|Apollo 17 Moon Panorama banner.jpg|origin=0,0}}
{{Ba al dakizu?|<center>'''Letra larriz ala xehez?'''<br>
Gure satelite naturalaren izena hizki edo letra larriz (maiuskulaz) idatzi behar da: ''Gizakiak Ilargira itzuli nahi du''. Beste planeta bateko sateliteak direnean eta pluralean erabiltzen denean, aldiz, hizki xehez idatzi behar da: ''Jupiterrek 63 ilargi ditu.''<center>}}
'''Ilargia''' Lurrak duen {{txp|satelite}} natural bakarra da. Zerura begiratzean errazen aurkitzen dugun objektua da, nahiz hilero zenbait egunez desagertu egiten den. Batez ere gauez oso argitsua dirudien arren, berez ez du argirik: Eguzkiak ematen dion argiaren isla da guk ikusten duguna.
'''Ilargia''' {{txp|satelite}} natural bat da. <br />
 
Lurrak duen satelite natural bakarra da, eta {{txp|Eguzki-sistema|Eguzki-sistemako}} bosgarren satelite handiena da.<br />
Gizakia Lurretik kanpo egon den espazioko objektu bakarra da. Hori 1969ko uztailaren 20an gertatu zen lehen aldiz, {{txp|Neil Armstrong}} izeneko {{txp|astronauta}} estatubatuarrak Ilargia zapaldu zuenean.
3.474 km-ko {{txp|diametro|diametroa}} du.<br />
 
Lurretik, aurpegi berbera ikusten diogu beti Ilargiari.<br />
 
Nahiz eta oso argitsua dirudien, berez ez du argirik; Eguzkiak ematen dion argia da guk ikusten duguna.<br />
{{txp|Eguzki-sistema|Eguzki-sisteman}} badaude beste satelite asko, kanpo-planeta handietan, eta horiei ere ilargi deitzen zaie. Gure ilargia Eguzki-sistemako bosgarren satelite handiena da. Orotara, 3.474 km-ko {{txp|diametro|diametroa}} du, eta, horrenbestez, {{txp|Pluton}} baino handiagoa da. Bere tamainagatik, eragin handia du gure planetan. Tamainari dagozkion kontuekin jarraituz, Ilargia {{txp|Eguzkia}} baino 400 aldiz txikiagoa da, baina Lurretik 400 aldiz gertuago dago, eta horregatik, Lurretik ikusita, bi objektuek tamaina ia berdina dutela iruditzen zaigu.
== Gizakia izan al da inoiz Ilargian?==
 
Bai. Lehen aldiz, 1969ko uztailaren 20an. {{txp|Neil Armstrong}} {{txp|astronauta}} estatubatuarra izan zen Ilargia zapaldu zuen lehen gizakia.<br />
Lurretik, batez beste, 238.855 / 384.400 kilometrotara dago, eta aurpegi berbera ikusten diogu beti. Ilargian dauden tenperaturak ez dira oso egokiak gizakiontzat: -248 eta 123 °C bitarteko tenperatura-tartea dago bertan. Baditu beste ezaugarri batzuk oso desegokiak gizakiontzat: {{Txp|atmosfera|atmosferarik}} ez du, eta ez dauka arnasteko airerik. Gainera, hautsez eta harriz beteta dago, eta hori arriskutsua da astronautentzat: hautsa gauza guztietara itsasten da, baita astronauten ekipamenduetara ere, eta harriek astronauten jantziak erraz ebaki dezakete, eta, hori gertatuz gero, nekez iraungo lukete bizirik.
 
 
== Ilargiaren faseak ==
[[Fitxategi:Lunar libration with phase2.gif|thumb|left|250px|<center>Horrela ikusten dugu Lurretik Ilargia.<center>]]