III. Internazionala: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
|||
61. lerroa:
'''Internazional Komunistaren III Kongresua''' [[1921]]<nowiki/>eko ekainaren 22tik uztailaren 12ra izan zen Moskun. Bertan tratatu ziren gaia alderdi komunista batzuen [[Ezker mutur|ultraezkerreko]] ikuspuntua izan zen; hala nola, Alemaniako Alderdi Komunista 1919ko altxamendu espartakistaren ondoren. Ordezkariek munduko egoera aldatu zela ikusi zuten, horregatik ”frente batuak” izeneko taldeekin lan egitea erabaki zuten militante gehiago erreklutatzeko, gutxienekoa baitziren herrialde gehienetan. Kongresuan emakume langile mugimendu komunistan txertatzeko ideiak ere bildu ziren.
'''Internazional Komunistaren IV Kongresua''' ere Moskun izan zen, [[1922]]<nowiki/>ko azaroaren 30etik abenduaren 5era bitartean. Bertan “frente bakarra” izeneko taktikak sakondu zituzten, [[inperio kolonial]]etako komunismoaz eta Europa
=== V. Kongresu Mundialetik VII.nera ===
==== V Kongresua ====
V Kongresuak [[Mosku]]n leku hartu zuen, [[1924]]<nowiki/>ko ekain eta uztailean, [[Vladimir Lenin|Leninen]] heriotzaren ondoren eta lider komunista errusiarrak [[SESB]] eratuta zeukatenean, Stalin, Trotski eta Zinóviev buruan zeudela. Kongresu honetan, hitzaldien hizkuntza alemana izatea baztertu zen eta [[Sobietar Batasuneko Alderdi Komunista]] (PCUS) gainerako Alderdi Komunisten gainetik kokatzen zela onartu zen, arrakastatsua izan zen iraultza bakarra eurek eraman zutelako aurrera. Bestalde, Internazional Komunistaren eta kide diren alderdien “boltxebizazioa” abian jartzen duten estatutu berri batzuk
Alderdi komunista atzerritarrak “gida” sobietarra onartzera behartuta ikusten dira. Horretaz gain, “iraultza mundial”-aren aukeratik aldendu zirenez aldi baterako behintzat, Komitern-aren funtzioa “Sobietar Batasuna defendatzea eta sendotzea” zen. Gainera, Stalinek ez zuen komunismoa maila internazionalera zabaldu nahi, herrialde bateko sozialismoa sartzen baitzen haren politikan. [[1926]]<nowiki/>ko udan, CEIC-aren presidentzia abolitu zen eta [[Grigori Zinoviev|Grigori Zinóviev]]-ek Komitern-aren
==== VI Kongresua ====
78. lerroa:
==== VII Kongresua ====
[[1935]]<nowiki/>eko uztailaren 25a eta abuztuaren 20a bitartean bildu zen Kongresua [[Mosku]]n. Faxismoaren goreneko aldiaren eta ezker muturreko politikaren porrotaren ondoren, “frente popularren” politika abiarazi zen; hau da, beste alderdi ezkertiar batzuekin aliantzak egiteko politika. Garai hartan [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|SESB]]-ren burua [[Iosif Stalin|Stalin]] zen, bere
Mugimendu trotskistek “frente popularren” politika onesten ez zuten bitartean, Internazional Komunistako alderdiek ez zioten ezetzik esaten sobietarrek emandako aginduei. Stalinen gobernua kuestionatzea ia ezinezkoa zen, ordurako, [[Komite Internazionalistak|Komiternak]] purga stalinisten erreminta bihurtu ziren, gainerako alderdi komunistei purga hauek gauzatzera edo “desleialak” izan zitezkeen alderdi batzuk deuseztatzera bultzatzeaz gain.
104. lerroa:
== Internazional Komunistaren abolizioa ==
[[Bigarren Mundu Gerra]]ren ondorioz, [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|SESB]]<nowiki/>k [[Hirugarren Reicha]]k inbaditu zituen herrialdeetako alderdi komunista askorekin zeukan harremana galtzea eragin zuen. SESB Hirugarren Reichak inbaditu zuenean, [[1941]]<nowiki/>eko ekainean, erregimen sobietarra [[Britainia Handia]]ren aliatu bihurtu zen eta 1941eko abendutik aurrera baita
Egoera berriaren aurrean (SESB eta bi potentzia kapitalisten arteko itun [[Antifaxismo|antifaxista]]), 1943ko maiatzaren 15ean, Teherango Konferentzia ospatu aurretik, Internazional Komunistako Komite Ejekutioak, Internazional Komunistarekin amaitzea erabaki zuen, herrialde kapitalisten errezeloak ekiditeko. Ordurako ordea, Internazional Komunistak hasieran zeukan garrantzi politikoaren zati handi bat galduta zeukan.▼
[[1947]]<nowiki/>an, Stalinen eskariagatik, Kominform sortu zen (Informazio Komunistaren Bulegoa) Internazional Komunista ordezkatzeko. Honek Bulgaria, Txekoslovakia, Frantzia, Hungaria, Italia, Polonia, SESB eta [[Jugoslavia]]ko alderdi komunistak batzen zituen, herrialde ororen estrategiak koordinatzeko helburuarekin.▼
▲Egoera berriaren aurrean (SESB eta bi potentzia kapitalisten arteko itun [[Antifaxismo|antifaxista]]), 1943ko maiatzaren 15ean, Teherango Konferentzia ospatu aurretik, Internazional Komunistako Komite
▲[[1947]]<nowiki/>an, Stalinen eskariagatik, Kominform sortu zen (Informazio Komunistaren Bulegoa) Internazional Komunista ordezkatzeko. Honek Bulgaria, Txekoslovakia, Frantzia, Hungaria, Italia, Polonia, SESB eta [[Jugoslavia]]ko alderdi komunistak batzen zituen, herrialde ororen estrategiak koordinatzeko helburuarekin. Erakunde hau [[1956]]<nowiki/>ko apirilean banatu zen, XX. Kongresuan emandako desestalinizazioaren ondoren.
Jugoslavia eta sobietarren arteko harremana apurtzearen eta Txinarekin izandako gatazka ideologikoen ondorioz, [[1960]]<nowiki/>tik aurrera, alderdi komunisten arteko koordinazio bat izatea ez zela beharrezkoa erabaki zuten.
121 ⟶ 115 lerroa:
100 eta 205 Ikerketa Institutuek Internazionalarentzat egin zuten lan eta Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistaren Komite Zentraleko Sail Internazionalera aldatu zituzten [[1943]]<nowiki/>an, Komiterna abolitzen ari zen bitartean. Hala ere, lehenengo zazpi urteetan egin zituen lanak ezezagunak dira oraindik.
[[1947]]<nowiki/>ko uztaileko Marshall Aideko Parisko Konferentzian, [[Iosif Stalin|Stalinek]] Europako alderdi komunista garrantzitsu
Munduko alderdi komunistek antolatzeko modu formal bat ez zeukaten arren, harreman estuak mantentzen jarraitu zuten Foru Internazional multzo bati esker. Kominterna banatu ondoren, topaketa hauek [[Mosku]]n izaten jarraitu zuten. Horretaz gain, ''World Marxist Review,'' alderdi komunistak batzen zituen biltzarra, garrantzitsua izan zen mugimendu komunista koordinatzerako orduan, Bloke Sozialistaren haustura 1989-1991ra arte.
| |||