Xenpelar: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t 85.87.163.31 wikilariaren aldaketak ezabatuz, Sotiale wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.
Etiketa: lehengoratzea
No edit summary
5. lerroa:
'''Juan Frantzisko Petriarena Rekondo, ''Xenpelar''''' ([[Errenteria]], [[Gipuzkoa]], [[1835]]eko [[urtarrilaren 13]]a - [[1869]]ko [[abenduaren 8]]a) [[bertsolari]]a eta [[Idazle|idazlea]] izan zen. Xenpelar jotzen da XIX. mendeko bertsolaritzaren gailurtzat.
 
== Bizitza ==
<nowiki>https://youtu.be/R0lqowYD_Tg</nowiki>
Errenteriako Senperelarre baserrian jaio zen, [[Oiartzun]]go mugan. Handik jarri zioten bere goitizena (''Senperelarre''> ''Xenpelarre''> ''Xenpelar''). Aitona Juan Kruz, [[Nafarroa Garaia|Nafarroa Garaiko]] [[Sunbilla]]n jaioa zen, aita Jose Benardo Petriarena Bergara berriz, herrialde bereko [[Arantza]]n, laster ordea Oiartzuna joan ziren bizi izatera. Dirudienez biak ala biak [[ijito]] kastakoak ziren.<ref name=perurena>[[Patziku Perurena|PERURENA, Patziku]]: "Senperelarrekoaz" (33-34 orriak). In: ''Etorrerakoak''. Tafalla: Txalaparta, 1998. 33. orria.</ref>eta idazlea
 
Errenteriako Senperelarre baserrian jaio zen, [[Oiartzun]]go mugan. Handik jarri zioten bere goitizena (''Senperelarre''> ''Xenpelarre''> ''Xenpelar''). Aitona Juan Kruz, [[Nafarroa Garaia|Nafarroa Garaiko]] [[Sunbilla]]n jaioa zen, aita Jose Benardo Petriarena Bergara berriz, herrialde bereko [[Arantza]]n, laster ordea Oiartzuna joan ziren bizi izatera. Dirudienez biak ala biak [[ijito]] kastakoak ziren.<ref name="perurena">[[Patziku Perurena|PERURENA, Patziku]]: "Senperelarrekoaz" (33-34 orriak). In: ''Etorrerakoak''. Tafalla: Txalaparta, 1998. 33. orria.</ref>eta idazlea
 
[[Iberiar Penintsulako Gerra|Espainiako Independentzia Gerra]] (1808-1814) eta gero, udalek zorrei aurre egiteko lursail asko saldu behar izan zituzten, Errenteriaren kasuan Senperelarre izenekoa. ''Xenpelar''ren aitona Juan Kruzek lur sail hori erosi zuen 1814ko abenduan eta sei urte beranduago, haren seme Jose Bernardok Udalari baimena eskatu eta bertan etxea eraiki zuen. Gero hara joan zen bizitzera Oiartzungo Errotazar baserritik bere andrearekin. Aita Jose Bernardok bederatzi seme alaba izan zituen guztira: Lehenengo emazte Josefa Inazia Iragorrirekin hiru eta bigarrengo andre Maria Rita Berrondorekin berriz beste sei eta azkeneko hauetan laugarrena izan zen ''Xenpelar'', [[Lehen Karlistaldia|Lehen Gerra Karlistaren]] hirugarren urtean jaioa. Senperelarre edo Xenpelarre baserria karlisten eremuan zegoen une horretan, Oiartzun guztia bezalaxe, Errenteria berriz liberalen esku zegoen. Horren ondorioz eta batez ere haien etxea hango elizatik gertuago zegoelako Errenteriakotik baino, beste senide guztiak bezalaxe Oiartzunen bataiatu zuten.<ref name=perurena/>