Faktore mugatzaile: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Autoritate kontrola jartzea |
No edit summary |
||
3. lerroa:
== Ekologia ==
Espezieek baliabide-baldintza edo maila desberdinekiko duten tolerantzia aldatu egiten da. Hau da, [[Populazioen ekologia|populazio]] batean organismo kopuruaren hazkundea mugatzen duen faktore bat dago<ref>{{Erreferentzia|abizena=Smith, T. M. (Thomas Michael), 1955-|izenburua=Elements of ecology|url=http://worldcat.org/oclc/900656988|isbn=9780321934185|pmc=900656988|sartze-data=2019-09-24}}</ref>. [[Espezie]] batzuek tolerantzia handia dute ingurumen-faktore batzuekiko ([[euritopiko]]ak), tolerantzia-kurba irekia dute, tarte ezin hobea, eta beste batzuekiko tolerantzia eskasa ([[estenotopiko]]ak). Ingurumen-faktore askoren aurrean euritopikoak diren espezieei espezie kosmopolitak deitzen zaie.
Adibide bat jartzearren, "estenohialino" deitzen zaio bizi den uretan gatz-kontzentrazioaren aldaketa oso txikiak jasaten dituen izaki bizidunari (mikrobioa, landarea edo animalia). Aldiz, "eurihalinoa" bera bizi den uretako gatz-kontzentrazio aldaketa handiak jasateko gai den organismo bizia da, hau da, ur gezatan edo gazitan bizi daitekeena <ref> Dualde, V.: Biología COU, Ed. ECIR (1987) 567 orr. ISBN: 84-7065-128-5 </ref>.
Espezieen hazkuntza eta [[ugalketa]] ere, maiz, baldintza bakar batek edo gutxi batzuek edo baliabide urriek arautzen dituzte.
Adibidez, [[landare]]ek [[argi]]a, lurraren mantenugaiak eta ura behar dituzte [[fotosintesi]]a egiteko. [[Klima]] idorretan, landarearen hazkundea oso lotuta dago euriarekin; argi nahikoa dago, baina ura da faktore mugatzailea. Baliabide baten eskasia ez ezik, gehiegizkoa ere izan daiteke.
| |||