Odol-transfusio: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Aditz bat Etiketak: Lehengoratua Ikusizko edizioa |
t 80.35.249.42 wikilariaren aldaketak ezabatuz, Aosbot wikilariaren azken bertsiora itzularazi da. Etiketa: lehengoratzea |
||
2. lerroa:
'''Odol-transfusioa''' pertsona baten [[odol]]a beste batengan sarraraztea da.
Lehenbiziko transfusioak [[XVII. mendea]]n egin baziren ere, [[odol talde]]en arteko elkartezintasuna arautzen duten legeak ezagutzen ez zirenez, bertan behera utzi behar izan ziren, gaixoak hil egiten baitziren. [[XX. mendea]]ren hasieran, [[Karl Landsteiner]] austriarrak [[odol talde]]ak eta haiek elkartzeko legeak aurkitu zituenean, berriz egiten hasi ziren, emaitza hobeekin. Gaur egun, ohiko bihurtu da transfusioa eta, gehienetan, odol talde eta [[Rh faktorea|Rh]] bereko pertsonen artean egiten da. Badira, hala ere, edozein taldetako odola jaso dezaketen pertsonak (AB odol taldekoak, hartzaile unibertsalak) eta, orobat, edozein taldetakoei eman diezaieketenak (0 taldekoak, emaile unibertsalak).
Odol-transfusioak hainbat egoeratan eta gaixotasunetan burutzen dira. Trauma baten ondorioz odol-galera handia gertatzen denean, adibidez. Baita ebakuntza eta kirurgiaren ondorioz odol asko galtzen denean ere. Gaixotasun hematologiko larri batzuek ([[anemia]] latza, [[tronbopenia]], [[leukopenia]], [[hemofilia]], [[leuzemia]]...) transfusioa eskatzen dute sarritan. Garai batean transfusioak odol guztiarekin egiten ziren baina gaur egun ohikoa da odolaren osagaiak besterik ez erabiltzea (gaixo bakoitzak behar dituenak).
Odol-transfusioak egin aurretik emailearen odola analizatu behar da [[bakterio]] eta [[birus]] [[patogeno]]ak ez dituela ziurtatu ahal izateko. Aspaldian zorigaiztoko gaitzak harrapatzen ziren transfusioak burutu ondoren ([[HIES]]a, [[C hepatitis]]a, [[malaria]]...), odolaren analisiak murritzak zirelako eta, ondorioz, odolaren aukeraketa prozesua okerra zelako. Egun, aldiz, analisiak oso zorrotzak dira eta [[AEB]]etan odol-transfusioaren ondorioz [[gaixotasun infekzioso]] bat harrapatzeko probabilitatea 1/1,9<sup>5</sup> besterik ez da. <ref> Torpy, Janet M. (6-10-2004, Jama Patient Page. American Medical Association. Vol. 292. Nº 13. </ref>
Odolaren emaileek pertsona helduak eta osasuntsuak izan behar dute beti, eta ez dira inongo gaitz infekziosoren eramaileak izango. Herrialde gehienetan boluntarioak dira, ez baitago onartua odolaren truke dirua kobratzea.
| |||