Anjeles Iztueta Azkue: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Ksarasola (eztabaida | ekarpenak)
Erreferentziak
1. lerroa:
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Anjeles Iztueta Azkue''' ([[Tolosa]], [[Gipuzkoa]], [[1954]]ko [[urriaren 16]]a) [[politikari]]a eta [[matematikari]]a da. [[Eusko Alkartasuna|Eusko Alkartasuneko]] kidea da. Matematika Zientzietan lizentziaduna da [[Valladolideko Unibertsitatea]]n.<ref 1977tikname=":1" 1982ra/> Estatistika gaietarako irakaslea izan zen [[Sarriko parkea|Sarrikon]] eta [[Deustuko Unibertsitatea|Deustun]]. 1982tik 1988ra, berriz, Metodologia Arduraduna [[Eustat|EUSTATen]], eta 1989 eta 1991 bitartean, Ikerketa Plangintza eta Dokumentazio arduraduna [[Emakunde]]n.
 
== Irakaslea (1977-1982) ==
1997an [[Eusko Jaurlaritza]]ko Kanpo Harremanetarako Idazkari Nagusi izendatu zuten, 1999an Justizia, Lan eta Gizarte Segurantza Saileko Gizarte Arazoetarako sailburuordea, eta 2001ean, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa sailburua.
1977tik 1982ra Estatistika gaietarako irakaslea izan zen [[Sarriko parkea|Sarrikon]] eta [[Deustuko Unibertsitatea|Deustun]].
 
== Matematikaria (1982-1991) ==
Egun Metodologia, Berrikuntza, Ikerketa eta Garapen arloko arduraduna da EUSTATen, [[Eusko Ikaskuntza]]ko Lehendakari ordea Arabatik eta [[Innobasque|In]]<ref name=":0" />[[Innobasque|nobasque]]-ko Zuzendaritza Batzordekoa.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Solasaldiak - Eusko Ikaskuntzako Solasaldiak: Anjeles Iztueta / Enrique Zuazua, -2017/05/04-Eusko Ikaskuntzako Solasaldiak: Anjeles Iztueta / Enrique Zuazua|hizkuntza=eu|url=http://www.eusko-ikaskuntza.org/eu/albisteak/eusko-ikaskuntzako-solasaldiak-anjeles-iztueta-enrique-zuazua/al-24611/|sartze-data=2017-06-23}}</ref>
1982tik 1988ra, berriz, Metodologia Arduraduna [[Eustat|EUSTATen]], eta 1989 eta 1991 bitartean, Ikerketa Plangintza eta Dokumentazio arduraduna [[Emakunde]]n.<ref>{{Erreferentzia|izena=Mikel|abizena=ASURMENDI|izenburua=Anjeles Iztueta Azkue. Matem&aacute;tica: La Matem&aacute;tica es principalmente lenguaje, el lenguaje de las Ciencias|hizkuntza=es|url=http://www.euskonews.eus/0518zbk/elkar_es.html|aldizkaria=www.euskonews.eus|sartze-data=2020-10-26}}</ref>
== Politikaria (1997-2005) ==
1997an [[Eusko Jaurlaritza]]ko Kanpo Harremanetarako Idazkari Nagusi izendatu zuten, 1999an Justizia, Lan eta Gizarte Segurantza Saileko Gizarte Arazoetarako sailburuordea, eta 2001ean, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa sailburua.<ref>{{Erreferentzia|izena=Ismael|abizena=Diaz de Mendibil|urtea=2003-05-30|izenburua=Elkarrizketa: Anjeles Iztueta|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=http://www.euskonews.eus/0212zbk/elkar21201eu.html|aldizkaria=www.euskonews.eus|sartze-data=2020-10-26}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Anjeles Iztueta|hizkuntza=es|data=2004-06-26|url=https://elpais.com/diario/2004/06/27/domingo/1088307693_740215.html|aldizkaria=El País|issn=1134-6582|sartze-data=2020-10-26}}</ref>
 
== Eusko Ikaskuntzako lehendakari ordea ==
== Aitzindaria matematika euskaraz lantzen ==
Egun Metodologia, Berrikuntza, Ikerketa eta Garapen arloko arduraduna da EUSTATen,<ref>{{Erreferentzia|izena=Anakoz|abizena=Amenabar|urtea=2008-05-31|izenburua="Datuak eskuan, arazo bat dugu gazteekin, eta neurriak behar ditugu" - Araba|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=https://alea.eus/araba/1527755504268-datuak-eskuan-arazo-bat-dugu-gazteekin-eta-neurriak-behar-ditugu|aldizkaria=Alea.eus|sartze-data=2020-10-26}}</ref> [[Eusko Ikaskuntza]]ko Lehendakari ordea Arabatik eta [[Innobasque|In]][[Innobasque|nobasque]]-ko Zuzendaritza Batzordekoa.<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=DV|urtea=2020-09-19|izenburua=Ana Urkiza da Eusko Ikaskuntzako zuzendari berria|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=2020-09-19|url=https://www.diariovasco.com/culturas/urkiza-eusko-ikaskuntzako-20200919182842-nt.html|aldizkaria=El Diario Vasco|sartze-data=2020-10-26}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Txema|abizena=Soria|urtea=2017-05-16|izenburua=Regreso al futuro|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es-ES|data=2017-05-16|url=https://www.elcorreo.com/bizkaia/201705/17/regreso-futuro-20170516173248.html|aldizkaria=El Correo|sartze-data=2020-10-26}}</ref><ref name=":1">{{Erreferentzia|izenburua=Solasaldiak - Eusko Ikaskuntzako Solasaldiak: Anjeles Iztueta / Enrique Zuazua, -2017/05/04-Eusko Ikaskuntzako Solasaldiak: Anjeles Iztueta / Enrique Zuazua|hizkuntza=eu|url=http://www.eusko-ikaskuntza.org/eu/albisteak/eusko-ikaskuntzako-solasaldiak-anjeles-iztueta-enrique-zuazua/al-24611/|sartze-data=2017-06-23}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=[PDF] FUNDACIÓN ASMOZ DE EUSKO IKASKUNTZA - Free Download PDF|hizkuntza=en|url=https://silo.tips/download/fundacion-asmoz-de-eusko-ikaskuntza|aldizkaria=silo.tips|sartze-data=2020-10-26}}</ref>
[[Udako Euskal Unibertsitatea|Udako Euskal Unibertsitate]]<nowiki/>aren hastapenetan Matematika Sailean aritu zen oso aktibo. 1977an aitzindarietako bat izan zen matematika lantzen euskaraz Ustaritzen, lau hitzaldi eman zituen ([[Deribatu|Deribatuak]], [[Dinamika]], [[Ekuazio|Ekuazioak generalean]], eta [[Integral|Integrazioa]]). Urte bat geroago, [[Iruñea|Iruñean]] antolatu zen lehen udako ikastaroan. ''[[Estatistika|Estatistikari]] buruzko'' liburu bat plazaratu zuen eta bi hitzaldi eman zituen [[Astronomia]] eta [[Geometria|Geometriari]] buruz.<ref name=":0" />
 
== Liburuak ==
Matematika orokorrean eta estatistika bewreziki euskaraz landu zituzten aitzindarietako bat izan zen '''Iztueta'''. Bi liburu hauek argitaratu zituen [[Udako Euskal Unibertsitatea|UEUko]] lehenengo urteetan:
 
* ''[[Bariantza-analisi|Bariantz-analisia]]'' (1979)<ref>{{erreferentzia|url=http://www.ueu.eus/download/liburua/BARIANTZ_ANALISIA.pdf|izenburua=Bariantz-analisia|sartze-data=2017-06-23|egunkaria=|aldizkaria=Udako Euskal Unibertsitatea (1979)|abizena=Iztueta|izena=Anjeles|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=PDF}}</ref>
* ''Estatistika: errealitatearen ikerketa osagai nagusien analisiaren bidez'' (1978)<ref>{{erreferentzia|url=http://www.ueu.eus/download/liburua/ESTATISTIKA.Errealitatearen.pdf|izenburua=Estatistika: errealitatearen ikerketa osagai nagusien analisiaren bidez|sartze-data=2017-06-23|egunkaria=|aldizkaria=Udako Euskal Unibertsitatea|abizena=Iztueta|izena=Anjeles|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=PDF}}</ref>
 
20 ⟶ 24 lerroa:
 
* 2000: UEUko sarrera-hitzaldia ''Matematikak: zenbaki eta eredu bizidunak''
{{Esaera2|Nola sortu ziren zenbaki konplexuak? Zenbaki negatiboaren erroa askatu ezinik egon ziren —erraza ematen du baina zaila zen—, orduan esan zuten: -1 ren erroa, “i” da, eta horri zenbaki imajinarioa deituko diogu. Horrek bi arlotan pentsa arazten dit, zenbaki konplexuak beti dituzte bi zati, zati erreala eta zati imajinarioa. Errealitatean ere aurrera pausuak emateko beti erabili behar dugu errealismoa eta imajinazioa. Errealismotik bakarrik ez dugu ezer ez egiten eta imajinaziotik bakarrik ere ez, baina bien konbinazioa oso indartsua da aurrera egiteko. Formula horrek, errealismoa eta imajinazioa batze horrek, indar asko du|Anjeles Iztueta<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Anjeles Iztueta eta Enrique Zuazua. Matematikariak: Zenbaki konplexuek badituzte bi zati, erreala eta imajinarioa. Errealitatean ere aurrera pausuak emateko beti erabili behar dugu errealismoa eta imajinazioa|hizkuntza=eu|url=http://www.eusko-ikaskuntza.eus/es/solasaldiak/anjeles-iztueta-eta-enrique-zuazua-matematikariak-zenbaki-konplexuek-badituzte-bi-zati-erreala-eta-imajinarioa/ea-0719002001E/|aldizkaria=www.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2020-10-26}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Eusko|abizena=Ikaskuntza|urtea=2017|izenburua=(Bideoa) Eusko Ikaskuntzako Solasaldiak: Anjeles Iztueta - Enrique Zuazua|argitaletxea=Eusko Ikaskuntza|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|data=2017-05-01|url=https://vimeo.com/215557525|sartze-data=2020-10-26}}</ref>}}
 
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{erreferentzia zerrenda|30em}}
 
== Kanpo estekak ==
29 ⟶ 34 lerroa:
* {{es}} Mikel, ASURMENDI,, Anjeles Iztueta Azkue. Matemática: La Matemática es principalmente lenguaje, el lenguaje de las Ciencias. Noiz kontsultatua: 2017-06-23. http://www.euskonews.com/0518zbk/elkar_es.html
* Anjeles Iztuetaren perfila [http://www.euskadi.eus/gobierno-vasco/contenidos/informacion/equipo_gobierno/eu_9464/iztueta_7.html euskadi.eus] webgunean.
*[https://www.berria.eus/bilatzailea/?q=Anjeles+Iztueta Anjeles Iztueta] berria egunkarian
 
{{Eusko Jaurlaritza 2001}}