Eleberrigile: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Autoritate kontrola jartzea
tNo edit summary
1. lerroa:
{{zuzendu}}
[[Fitxategi:TheFaulknerPortable.jpg|thumb|[[William Faulkner]] eleberrigilearen idazteko makina [[Oxford]]en.]]
'''Eleberrigilea''' edo '''nobelagilea''' [[eleberri]] edo nobelak idazten dituen idazlea da. Horrek ez du esan nahi bestelako generoetan aritzen ez denik, baina ohor har, eleberrigiletzat jotzen da eleberriena delabatez idazleere horreneleberria arlolantzen nagusietarikoduen batidazlea.
 
Etimologikoki "eleberri" hitzatikhitzetik dator eta hau [[ele]]tik. Bestalde, bestetik;"eleberri" eleberrigileahitza [[neologismo]]a da, euskaraz lehen aldiz [[1950]]. urtean erabilia.<ref>Ibon Sarasola: ''Euskal Hiztegia'', Donostia:Kutxa, 1996.</ref> Eleberri hitza [[elezahar]]raren oposizioan sortu zen "novella" izendatzeko, nobela [[burgesia]]ren arrakastarekin lotutako genero berria baitzen.
 
Askotan eleberrigileentzat lehenengo nobela argitaratzea zailena izaten da. Muga hori gainditutuagaindituta, batzuk obra luzea jorratzea lortzen dute eta, batzutan, ospe handia lortuezlortuz gero, hori haien ogibide bihurtzea. Dena dela, generaleanorokorrean lanbestelako desberdinakdiru konpaginatzensarrerak behar dituzten pertsonak dira.
 
Generoaren ikuspuntutik genero eta estilo asko daude baina hori ez da kontutankontuan hartzen pertsona bat eleberrigiletzat hartzeko, ezta haren lanen kalitatea ere.
 
Gaur egin ere ohikoa da eleberrigile baten izenaren atzean lan-talde bat egotea. Horrelako joera batez ere literatura komertzialaren munduan ematen da, [[best-seller]] izango diren eleberrien ekoizpenean, hain zuzen.
 
== Eleberrigileak Euskal Herrian ==
EspezialistaAditu askoren ustez [[Joan Antonio Mogel]] izan zen euskarazko lehen eleberrigilea, bere ''[[Peru Abarka]]'' ([[1802]]) lanarekin, euskarazko lehen eleberrigilea izan zen.<ref>www.euskaltzaindia.net/dok/euskera/50934.pdf</ref>
[[Fitxategi:Portada de Peru Abarca.JPG|thumb|''[[Peru Abarka]]'', gure lehen eleberria.]] Izan ere, eleberrigilearen irudia, literatura txikia eta gutxi landua izateagatik, euskal literaturan dezente geroago zabaldu zen. Esan daiteke euskal eleberrigileakeleberrigiletza XX. mendeko fenomenoa dela, batez ere 60.60ko hamarkadaren ondorengoa; aurretik izen solte batzuk besterik ez ditugu eta guztiak profesionaltasunetatik at: [[Txomin Agirre]], [[Joan Batista Elizanburu]], [[Juan Antonio Irazusta]]... LarogeigarrenLarogeigako hamarkada arte ez ditugudugu ia eleberrigile ia profesionalakprofesionalik aurkitzen: [[Bernardo Atxaga]], [[Anjel Lertxundi]].
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}